มังกรหนุ่มแห่งอาเซียน ถอดรหัสการเติบโตของ เศรษฐกิจเวียดนาม

ก่อนจะมาเป็นเวียดนามในวันนี้

ในรอบ 30-40 ปีที่ผ่านมา ตั้งแต่หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เวียดนามถือเป็นประเทศที่ปรับตัวได้ดีที่สุดในโลก ด้วยประวัติศาสตร์ที่โหดร้ายและความยากจน ทำให้ประชาชนไม่ห่วงเรื่องการเมือง แต่โฟกัสที่การพัฒนาเศรษฐกิจเพื่อฟื้นจากภาวะขาดดุลจากสงคราม โดยปี 1986 เป็นปีสำคัญที่เริ่มใช้นโยบาย Doi Moi หรือ โด๋ย เม้ย (การปฏิรูป) และปี 2007 เป็นปีที่เวียดนามเข้า World Trade Organization (WTO) ได้สำเร็จ ทั้งหมดทำให้เวียดนามพลิกประเทศที่มีประชากร 40 ล้านคน ออกจากความยากจนใน 40 ปี ตามเป้าที่ตั้งไว้

อะไรทำให้เวียดนามทำตามเป้าได้สำเร็จ

เวียดนามตั้งเป้าหมายและไม่เปลี่ยนไปมาแม้ผู้นำจะเปลี่ยนไป เพราะปกครองด้วยระบอบสังคมนิยมที่มีพรรคการเมืองเดียว จึงมีเสถียรภาพทางการเมือง และสามารถดำเนินนโยบายต่อเนื่อง

ปัจจุบันเวียดนามเป็นอย่างไร

เศรษฐกิจเวียดนามเติบโตอย่างรวดเร็วด้วย Bamboo Diplomacy การทูตไผ่ลู่ลม โอบรับโอกาส ปรับตัวตามมหาอำนาจ ทั้งด้านการเมืองและเศรษฐกิจ โดยวิธีการ ดังนี้

ผลิตสินค้ามูลค่าสูง เป็นศูนย์กลางการผลิตเซมิคอนดักเตอร์ ลดสัดส่วนรายได้จากสินค้าเกษตร
ส่งเสริมการศึกษา มุ่งพัฒนาคน สร้าง Resilience ให้ประชากรมีภูมิคุ้มกันสูง รวมถึงการส่งเสริมในนักเรียนเรียนด้านวิทยาศาสตร์และวิศวกรรม
นโยบายเสริมดึงดูดการลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศ มีความร่วมมือระหว่างประเทศมากมาย เช่น ข้อตกลง FTA 16 สัญญา ครอบคลุมกว่า 50 ประเทศ

นอกจากนี้เวียดนามยังสนิทกับจีนและรัสเซีย เมื่อเกิดสงครามการค้าระหว่างสหรัฐอเมริกาและจีน เวียดนามก็ได้ประโยชน์จากทั้งสองฝ่าย เพราะจีนก็ย้ายฐานการผลิตมาอยู่ทางใต้ของประเทศ ใกล้กับเวียดนาม และสหรัฐฯ ก็มุ่งให้คนมาลงทุนที่เวียดนามแทนจีน

เป้าหมายในอนาคต

เป้าต่อไปของเวียดนามคือ เป็นประเทศพัฒนาแล้วในปี 2045 และปล่อยคาร์บอนสุทธิเป็นศูนย์ในปี 2050 ซึ่งเร็วกว่าเป้าของประเทศไทย

ข้อได้เปรียบของเวียดนาม

เป็นประเทศใหม่ เรียนรู้จากบทเรียนความผิดพลาด ความสำเร็จของประเทศอื่นๆ ก่อนหน้า เช่น จีน เกาหลี รวมถึงประเทศไทยด้วย และเริ่มอุตสาหกรรมหลายอย่างจากศูนย์ ซึ่งใช้ต้นทุนน้อยกว่าการรีสกิล เช่น การผลิตรถยนต์ เวียดนามเริ่มที่ EV เลย ไม่ต้องปรับตัวจากเทคโนโลยีเก่าอย่างรถยนต์สันดาปภายใน และการผลิตเซมิคอนดักเตอร์โดยไม่ต้องรีสกิลจากไมโครโปรเซสเซอร์ ซึ่งทำให้ก้าวกระโดดได้เร็ว
คนวัยหนุ่มสาวเยอะ มีแรงงานทักษะสูงที่ค่าแรงถูกเมื่อเทียบกับประเทศอื่นๆ
เวียดนามมีความพร้อมด้าน Renewable Energy ด้วยภูมิประเทศเป็นชายฝั่งยาว 3,000 กิโลเมตร จึงผลิตไฟฟ้าจากพลังงานลมได้ดี

เราเรียนรู้อะไรได้บ้าง

Forward Thinking มองไกล ตั้งเป้าหมายระยะยาว และไม่เปลี่ยนไปมา เจอปัญหาก็หาทางแก้
Growth Mindset นอกจากการศึกษาที่รัฐควรสนับสนุนอยู่แล้ว ประชาชนก็ต้องมี Growth Mindset ที่พร้อมปรับตัวอีกด้วย