วัตรทรงธรรมกัลยาณี ภิกษุณีอาราม ถือเป็นอารามภิกษุณีที่มีชื่อเสียงแห่งหนึ่งของประเทศไทย ตั้งอยู่ที่จังหวัดนครปฐม มีผู้หญิงเข้ามาบวชเรียนในพุทธศาสนาเป็นภิกษุณีรูปใหม่ช่วงเดือนเมษายนและเดือนธันวาคมของทุกปี โดยผู้ที่จะอุปสมบทเป็นภิกษุณีนั้นจะต้องน้อมรับครุธรรม 8 ประการ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นข้อปฏิบัติเกี่ยวกับการแสดงความเคารพต่อภิกษุสงฆ์แทบทั้งสิ้น และจะต้องถือศีลถึง 311 ข้อ
จากคำประกาศของสมเด็จพระสังฆราช เมื่อปี 1928 ระบุห้ามมิให้พระสงฆ์ไทยบวชให้ภิกษุณี เนื่องจากสาบสูญหายไปจากสังคมไทยนานแล้ว แต่อย่างไรก็ตาม นักวิชาการบางกลุ่มเห็นด้วยกับการมีภิกษุณีในไทย เนื่องจากเป็นเจตนารมณ์เดิมของพระพุทธเจ้าที่ทรงจัดตั้งพุทธบริษัท 4 หรือหมู่ชนที่นับถือพระพุทธศาสนา ซึ่งประกอบไปด้วย ภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก อุบาสิกา
ภิกษุณีธัมมนันทา เจ้าอาวาสวัตรทรงธรรมกัลยาณี ภิกษุณีรูปแรกของไทยในปัจจุบันระบุว่า ขณะนี้ทั่วประเทศมีภิกษุณีราว 270 รูป ซึ่งจะต้องไปทำการอุปสมบทภายนอกประเทศ โดยเฉพาะที่ศรีลังกา อีกทั้งยังเผยว่า “เป็นเรื่องที่น่าเศร้าใจที่ผู้หญิงไม่ได้รับอนุญาตให้ตัดสินใจเลือกเส้นทางเดินในชีวิตของตัวเอง แม้บริบททางสังคมจะเปลี่ยนไปนานแค่ไหน สังคมส่วนใหญ่ก็ยังไม่เปิดรับพวกเรา”
แม้ในวันนี้ภิกษุณีจะยังไม่ได้รับสถานะนักบวชตามกฎหมายของไทย แต่ภิกษุณีเหล่านี้ก็จะยังคงเดินหน้าแสวงหาแก่นแท้ของพระธรรมต่อไป
ภาพ: Athit Perawongmetha / REUTERS
พิสูจน์อักษร: พรนภัส ชำนาญค้า