ตลาดแรงงานไทยปี 2569 เผชิญช่องว่างทักษะพุ่งสูง 67% องค์กรเร่งหันสู่ ‘การจ้างงานตามทักษะ’ ขณะพนักงานกังวลตามความสามารถ AI ไม่ทัน

สัญญาณตลาดแรงงานไทยในปี 2569 บอกชัดว่า ‘ทักษะ’ กำลังเป็นตัวชี้ชะตาการจ้างงานมากกว่าเดิม โดยผลสำรวจระบุว่า 67% ขององค์กรยังเผชิญปัญหาขาดผู้สมัครที่มีทักษะและประสบการณ์ตรงตามความต้องการ นับเป็นอุปสรรคสำคัญที่สุดของการสรรหาบุคลากรคุณภาพในปีหน้า

ฝั่งนายจ้างกว่า 33% วางแผนขยายการจ้างงาน 5-10% ขณะที่อีก 40% จะรักษาระดับพนักงานเท่าเดิม แม้การหาคนเก่งจะยากขึ้น แต่ทิศทางค่าตอบแทนยังเป็นบวก โดย 97% ขององค์กรเตรียมปรับขึ้นเงินเดือนในปี 2569 ซึ่งสอดคล้องกับมุมมองของพนักงาน 93% ที่คาดหวังการปรับเพิ่มเช่นเดียวกัน

ด้าน ทักษะที่นายจ้างต้องการมากที่สุด คือความสามารถในการแก้ปัญหาและคิดวิเคราะห์ (58%) การสื่อสารและทำงานร่วมกัน (57%) และความฉลาดทางอารมณ์หรือทัศนคติที่ดี (52%) สะท้อนว่างานยุคใหม่ต้องการทักษะมนุษย์มากขึ้นท่ามกลางการเร่งตัวของ AI

ในมุมของพนักงาน ความกังวลเพิ่มขึ้นเช่นกัน โดย 60% กลัวว่าความรู้ของตนจะตามความสามารถของ AI ไม่ทัน เนื่องจากขาดโอกาสฝึกอบรม ขณะเดียวกันกว่า 60% ระบุว่า ‘ค่าตอบแทนและสวัสดิการไม่ตรงความคาดหวัง’ ยังเป็นปัญหาใหญ่ที่สุดของการหางาน ปัจจัยหลักที่ผู้สมัครใช้ในการเลือกองค์กรยังคงเป็นค่าตอบแทนที่ดึงดูด (60%) ความยืดหยุ่นในการทำงาน (44%) และความมั่นคงทางอาชีพ (37%)

การแข่งขันแย่งชิงคนเก่งยิ่งรุนแรงขึ้น เพราะ 71% ของพนักงานกำลังมองหาโอกาสใหม่อย่างจริงจัง แม้ประเทศไทยยังคงติดอันดับประเทศที่มีอัตราว่างงานต่ำที่สุดในโลกก็ตาม

ปุณยนุช ศิริสวัสดิ์วัฒนา ผู้จัดการประจำประเทศไทย บริษัท โรเบิร์ต วอลเทอร์ส อธิบายว่า นายจ้างมีความพิถีพิถันมากขึ้น ทำให้กระบวนการสรรหาใช้เวลานานขึ้น ขณะเดียวกันแนวโน้ม ‘การจ้างงานตามทักษะ’ (skills-based hiring) จะได้รับความนิยมสูงขึ้นควบคู่กับการ พัฒนาทักษะใหม่ (reskilling) เพื่อรองรับการแข่งขันในตลาดที่เปลี่ยนอย่างรวดเร็ว

เทรนด์สำคัญที่น่าจับตาคือ ‘ผู้สมัครพร้อมใช้งานทันที’ หรือ ready-to-go talent ซึ่งมีแนวโน้มได้รับค่าตอบแทนสูงขึ้นเฉลี่ย 15-20% โดยเฉพาะคนที่มีทักษะเฉพาะทางแบบ plug-and-play ซึ่งองค์กรสามารถดึงไปต่อยอดได้ทันที

อย่างไรก็ตาม ความไม่แน่นอนทางเศรษฐกิจ การเมือง และค่าเงินบาทที่แข็งค่าระลอกใหม่ กระทบทั้งการส่งออกและท่องเที่ยว ทำให้หลายองค์กรชะลอการจ้างงานลง และเมื่อจำเป็นต้องจ้าง กลับมุ่งไปที่ ผู้บริหารระดับสูง มากกว่าระดับกลาง เพื่อหาผู้นำที่มีความสามารถปรับตัวเร็วและนำทีมฝ่าความผันผวนได้

ภาพรวมทั้งหมดชี้ชัดว่า ‘ทักษะ’ กลายเป็นปัจจัยชี้ขาดของทั้งนายจ้างและผู้สมัครในปีหน้า การอัปสกิลและรีสกิลจึงไม่ใช่เพียงการปรับตัว แต่คือหัวใจของการแข่งขันในตลาดแรงงานไทยที่กำลังเปลี่ยนเร็วกว่าเดิม และเป็นแรงเหวี่ยงสำคัญที่จะกำหนดคุณภาพคนทำงานในทศวรรษหน้า

ภาพ: Chris Ryan/Getty Images