วันนี้ (8 มิถุนายน) กล้านรงค์ จันทิก ประธานคณะกรรมาธิการกิจการองค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ วุฒิสภา (ส.ว.) นำเสนอรายงานการพิจารณาศึกษา เรื่อง การสรรหาผู้สมัครรับเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.)โดยกระบวนการเลือกตั้งขั้นต้น (Primary Vote) ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 ที่คณะกรรมาธิการพิจารณาเสร็จแล้วแก่ที่ประชุมวุฒิสภา
กล้านรงค์กล่าวว่า การสรรหาสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบ Primary Vote เป็นเจตนารมณ์ในรัฐธรรมนูญฉบับ พ.ศ. 2560 ในมาตรา 45 โดยระบบ Primary Vote นั้นได้คำนึงถึงการมีส่วนร่วมของสมาชิกพรรคการเมือง โดยให้สมาชิกทุกคนสามารถเป็นเจ้าของพรรคการเมือง ด้วยการให้อำนาจสมาชิกพรรคการเมืองสามารถส่งผู้สมัครเข้ารับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตและแบบบัญชีรายชื่อได้
สำหรับการเลือกตั้งทั่วไปในปี 2562 ที่ผ่านมา ประเทศไทยไม่ได้ใช้การเลือกตั้งในระบบ Primary Vote เนื่องจากมีข้อติดขัดบางประการ และติดขัดต่อคำสั่งของคณะรักษาความสงบแห่งชาติในขณะนั้น โดยคณะกรรมาธิการพิจารณาแล้วเห็นว่าประเด็นการเลือกตั้งแบบ Primary Vote เป็นสิ่งที่ควรดำเนินการเพื่อลดการผูกขาดการคัดเลือกผู้สมัครจากกรรมการบริหารพรรคหรือนายทุนของพรรคการเมือง และเป็นการปรับเปลี่ยนพรรคการเมืองให้เพิ่มการมีส่วนร่วมของประชาชน และมีความโปร่งใสในความเป็นประชาธิปไตยมากยิ่งขึ้น
ทางด้าน กิตติ วะสีนนท์ รองประธานคณะกรรมาธิการ กล่าวว่า ระบบการเลือกตั้งแบบ Primary Vote เป็นสิ่งที่ควรดำเนินการแต่ก็ยังมีปัญหาและอุปสรรคที่จะต้องทำความเข้าใจร่วมกับพรรคการเมือง เช่น พรรคการเมืองยังขาดทักษะและความเข้าใจในการสรรหาผู้สมัครรับเลือกตั้งแบบกระบวนการเลือกตั้งขั้นต้นได้
ขณะเดียวกันกรรมาธิการยังมีข้อเป็นห่วงในระบบการลงคะแนนเลือกตั้งผู้สมัครอาจขาดความเป็นอิสระ เนื่องจากยังคงเกิดการแทรกแซงและครอบงำภายในพรรคการเมือง ดังนั้น กกต. จึงควรมีมาตรการเตือนพรรคการเมืองให้รับทราบและปฏิบัติตามหลักการกฎหมาย ขณะเดียวกันกรรมาธิการยังมีความเป็นห่วงเรื่องค่าใช้จ่ายในการดำเนินการที่สูง เนื่องจากมีกระบวนการเพิ่มเติมขึ้นมาจากเดิมและจะต้องใช้งบประมาณในการดำเนินงานที่สูงขึ้น ดังนั้น กกต. ก็ต้องพิจารณาปรับปรุงวิธีการให้เกิดความสะดวกแก่พรรคการเมืองในด้านค่าใช้จ่ายด้วย
พิสูจน์อักษร: ชนเนตร ลอยครุฑ
