นอกจากเรื่องราวความรักชวนจิกหมอนและมุกตลกขบขันที่สร้างเสียงหัวเราะให้แก่ผู้ชมได้เป็นอย่างดี อีกหนึ่งความน่าสนใจของ บุพเพสันนิวาส 2 ภาพยนตร์โรแมนติกคอเมดี้ภาคต่อของละครยอดฮิตอย่าง บุพเพสันนิวาส (2561) คือการที่ผู้กำกับและทีมสร้างเลือกหยิบนำเหตุการณ์และบุคคลจริงบนหน้าประวัติศาสตร์ไทยมาร้อยเรียงเข้ากับเรื่องราวที่ถูกแต่งขึ้นออกมาได้อย่างสนุกสนานชวนติดตาม
โดยหนึ่งในเหตุการณ์สำคัญที่ถูกหยิบยกมากล่าวถึงในภาพยนตร์เรื่องนี้คือการมาเยือนของเรือกลไฟ Express ที่ทางนายหันแตร หรือ Robert Hunter พ่อค้าชาวอังกฤษได้นำมาเสนอขายให้แก่สยามในช่วงสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น THE STANDARD POP ถือโอกาสชวนผู้ชมชาวไทยมาร่วมสำรวจเรื่องราวของนายหันแตรและเรือกลไฟ Express บนหน้าประวัติศาสตร์กันอีกครั้ง
ภาพ: gettyimages
กำเนิดเรือกลไฟ
ก่อนที่เราจะไปทำความรู้จักกับนายหันแตร ผู้นำเรือกลไฟ Express เข้ามายังสยาม เราขอพาทุกคนย้อนกลับไปยังต้นกำเนิดของเรือกลไฟกันเสียหน่อย
โดยหลังจากที่ James Watt นักประดิษฐ์ชาวสกอตได้ทำการจดสิทธิบัตรเครื่องจักรไอน้ำรุ่นปรับปรุงที่คิดค้นขึ้นโดย Thomas Newcomen ให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นในปี 1769 ก็ได้มีนักประดิษฐ์อีกหลายคนพยายามนำเทคโนโลยีเครื่องจักรไอน้ำรุ่นปรับปรุงของ James Watt มาประยุกต์ใช้สำหรับการเดินเรือ
จนในที่สุด John Fitch นักประดิษฐ์ชาวอเมริกันก็สามารถสร้างเรือกลไฟลำแรกได้สำเร็จในปี 1787 โดยมีขนาด 45 ฟุต และได้ทำการทดสอบในแม่น้ำเดลาแวร์จนสำเร็จ จากนั้น John Fitch ก็พยายามสร้างเรือที่มีขนาดใหญ่ขึ้นเพื่อใช้สำหรับขนส่งผู้โดยสารและสินค้าระหว่างฟิลาเดลเฟียและเบอร์ลิงตัน
ในเวลาต่อมา Robert Fulton นักประดิษฐ์ชาวอเมริกันที่ประสบความสำเร็จจากการสร้างเรือดำน้ำในฝรั่งเศส ก็ได้สร้างเรือกลไฟชื่อ The Clermont ขึ้นมาในปี 1807 เพื่อใช้สำหรับเดินทางจากนครนิวยอร์กสู่ออลบานี ซึ่งมีระยะทางกว่า 150 ไมล์ และใช้เวลาในการเดินทางประมาณ 32 ชั่วโมง ด้วยความเร็ว 5 ไมล์ต่อชั่วโมง โดยถือเป็นเรือกลไฟที่ใช้ในเชิงพาณิชย์ลำแรกของโลก
หลังจากนั้นไม่นานก็เริ่มมีการนำเรือกลไฟมาใช้สำหรับขนส่งผู้โดยสารและสินค้าในสหรัฐอเมริกามากขึ้นอย่างก้าวกระโดด เนื่องจากช่วยลดระยะเวลาและค่าใช้จ่ายในการจัดส่งสินค้าทางไกล เรือกลไฟจึงมีส่วนสำคัญอย่างมากต่อการเติบโตทางเศรษฐกิจของสหรัฐอเมริกาในช่วงก่อนสงครามกลางเมือง และในช่วงศตวรรษที่ 19 เรือกลไฟก็กลายเป็นยานพาหนะสำคัญที่ใช้สำหรับขนส่งผู้โดยสารและสินค้าข้ามทวีปไปในที่สุด
Robert Hunter หรือ นายหันแตร ผู้นำเรือกลไฟ Express เข้าสู่สยามครั้งแรก
ตัดสลับมาที่เรื่องราวบนแผ่นดินสยามกันบ้าง สำหรับ Robert Hunter คือพ่อค้าชาวอังกฤษเชื้อสายสกอตที่เดินทางเข้ามาทำการค้าที่สยามในช่วงสมัยรัชกาลที่ 3 ซึ่งผู้คนชาวสยามมักจะเรียกเขาว่า นายหันแตร โดยนายหันแตรถือเป็นพ่อค้าชาวยุโรปที่เริ่มต้นเปิดห้างสรรพสินค้าแห่งแรกของสยามในชื่อ ห้างหันแตร และในช่วงเวลาที่สยามกำลังเกิดข้อพิพาทกับเจ้าอนุวงศ์แห่งเวียงจันทน์ นายหันแตรก็ได้นำปืนคาบศิลาจำนวนหนึ่งพันกระบอกมาทูลเกล้าฯ ถวายให้แก่พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เขาจึงได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นหลวงอาวุธวิเศษประเทศพานิช
โดยหนึ่งในเหตุการณ์สำคัญเกี่ยวกับนายหันแตรบนหน้าประวัติศาสตร์ไทยคือการนำเรือกลไฟ Express จากอังกฤษเข้ามายังสยามเป็นครั้งแรกในช่วงปี พ.ศ. 2387 พร้อมกับบรรทุกปืนจำนวน 200 กระบอก ตามใบสั่งซื้อของรัฐบาลสยาม ณ ขณะนั้น ที่ต้องการนำเรือกลไฟมาใช้ป้องกันการโจมตีของโคชินไชนา (หรือประเทศเวียดนามในปัจจุบัน)
แต่เนื่องจากเรือกลไฟ Express เดินทางมาถึงสยามล่าช้ากว่ากำหนดการ รวมถึงเหตุการณ์การต่อสู้ระหว่างสยามและโคชินไชนาใกล้จะสิ้นสุดลงพอดี ทางรัฐบาลสยามจึงปฏิเสธที่จะซื้อเรือกลไฟ Express ซึ่งนายหันแตรได้เสนอขายในราคาสูงถึง 50,000 ดอลลาร์สหรัฐ แต่นายหันแตรกลับไม่ยอมง่ายๆ และข่มขู่ว่าจะยิงปืนใหญ่ใส่พระราชวังอีกด้วย
ในเวลาต่อมา นายหันแตรได้เดินทางไปขออนุญาตยิงสลุตเพื่อฉลองวันเกิดให้กับ Peter Brown ผู้เป็นกัปตันเรือกลไฟ Express แต่ทางรัฐบาลสยามกลับปฏิเสธคำขอ พร้อมเรียกตัวนายหันแตรและกัปตันเรือเดินทางเข้าวัง ก่อนที่ทั้งคู่จะถูกจับกุมพร้อมกับการถูกเรียกร้องให้ส่งมอบดินปืนที่มีอยู่ทั้งหมดให้กับทางรัฐบาลสยามเพื่อแลกกับการปล่อยตัว
โดยหลังจากที่ทั้งคู่ยอมทำตามคำเรียกร้องของรัฐบาลสยาม นายหันแตรก็ได้ข่มขู่รัฐบาลสยามอีกครั้งว่าจะนำเรือกลไฟ Express ไปขายให้กับโคชินไชนามาใช้ทำสงครามกับสยาม จึงกลายเป็นเหตุให้นายหันแตรถูกขับไล่ออกจากสยามในที่สุด ซึ่งนายหันแตรได้มอบหมายให้ผู้ช่วยรับหน้าที่ดูแลธุรกิจในสยามต่อ และออกเดินทางไปยังสิงคโปร์ด้วยเรือกลไฟ Express ก่อนที่จะขายเรือกลไฟลำนี้ให้กับโคชินไชนาในภายหลัง
แม้ว่าในท้ายที่สุดรัฐบาลสยามจะไม่ได้ครอบครองเรือกลไฟ Express แต่การมาถึงของเรือลำนี้ก็ได้เป็นแรงบันดาลใจให้กับพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ในการรับสั่งให้สร้างเรือกลไฟลำแรกของสยามขึ้นในเวลาต่อมา
ภาพยนตร์เรื่อง บุพเพสันนิวาส 2 เข้าฉายอย่างเป็นทางการแล้ววันนี้ ในโรงภาพยนตร์
รับชมตัวอย่างได้ที่นี่
อ้างอิง:
- https://www.thoughtco.com/history-of-steamboats-4057901
- https://education.nationalgeographic.org/resource/steamboat
- https://www.museumthailand.com/th/344/webboard/topic/%E0%B8%8B%E0%B8%B8%E0%B8%9B%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%9D%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A1/
- http://www.marinerthai.net/sara/viewsara1113.php