วันนี้ (20 มีนาคม) ที่ห้องศูนย์การเรียนรู้ ศูนย์ราชการใหม่ อำเภอเมืองปราจีนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี รณรงค์ นครจินดา ผู้ว่าราชการจังหวัดปราจีนบุรี พร้อมด้วย นพ.สุรินทร์ สืบซึ้ง นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดปราจีนบุรี พล.ต.ต. วินัย นุชชา ผู้บังคับการตำรวจภูธรจังหวัดปราจีนบุรี เพิ่มสุข สัจจาภิวัฒน์ เลขาธิการ ตัวแทนสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ เพ็ญนภา กัญชนะ รองเลขาธิการสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ และ กิตติกวิน อรามบุญ หัวหน้าปฏิบัติการฉุกเฉินทางนิวเคลียร์และรังสี สำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ
ร่วมแถลงต่อสื่อมวลชนสรุปรายงานผลการดำเนินงานแก้ไขปัญหาวัสดุกัมมันตรังสีซีเซียม-137 (Cesium-137, Cs-137) สูญหายในจังหวัดปราจีนบุรี ตามที่สำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดปราจีนบุรีได้รับแจ้งจากกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย กระทรวงมหาดไทย โดยการประสานจากสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติว่า เมื่อวันที่ 11 มีนาคม 2566 เวลา 09.00 น. พบว่ามีวัสดุกัมมันตรังสีซีเซียม-137 มีลักษณะเป็นแท่งทรงกระบอก มีตะกั่วปกป้องอยู่ชั้นใน และห่อหุ้มด้วยเหล็กขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 5 นิ้ว ความยาว 4 นิ้ว น้ำหนัก 25 กิโลกรัม และมีป้ายติดรายละเอียดแสดงข้อมูลของวัสดุกัมมันตรังสี และมีสัญลักษณ์ทางรังสีขนาดเล็กติดอยู่ของบริษัทแห่งหนึ่ง ซึ่งสูญหายไปจากที่ติดตั้ง โดยวัสดุกัมมันตรังสีผ่านการใช้งานมาแล้วประมาณ 28 ปี (ติดตั้งใช้งานในปี 2534)
ต่อมาได้มีการจัดตั้งศูนย์บัญชาการเหตุการณ์แก้ไขปัญหาวัสดุกัมมันตรังสีซีเซียม-137 (Cesium-137, Cs-137) จังหวัดปราจีนบุรีสูญหายขึ้นเพื่อบูรณาการและประสานการปฏิบัติ
1. ด้านการค้นหา
หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ กองบังคับการตำรวจภูธรจังหวัดปราจีนบุรี สำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดปราจีนบุรี สำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัดปราจีนบุรี สำนักงานสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานจังหวัดปราจีนบุรี อำเภอศรีมหาโพธิ อำเภอกบินทร์บุรี เข้าทำการตรวจวัดรังสี ออกปฏิบัติงานทันที โดยการสนับสนุนของสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ ด้วยการนำรถห้องปฏิบัติการเคลื่อนที่พร้อมอุปกรณ์ ประกอบด้วย
1.1 เครื่องวิเคราะห์ไอโซโทปรังสีแบบบอกทิศทาง ใช้เพื่อสำรวจปริมาณรังสีและวิเคราะห์ไอโซโทปรังสี รวมถึงบอกทิศทางของรังสีที่มากระทบกับเครื่องมือวัด
1.2 อากาศยานไร้คนขับพร้อมเครื่องวิเคราะห์ไอโซโทปรังสี สำรวจปริมาณรังสีในพื้นที่ขนาดใหญ่ พร้อมวิเคราะห์ไอโซโทปรังสีในพื้นที่เกิดเหตุ
1.3 เครื่องสำรวจปริมาณรังสี ใช้สำรวจปริมาณรังสีในพื้นที่เกิดเหตุ ในสถานที่เสี่ยง ได้แก่ บริษัทที่เป็นเจ้าของ เช่น การค้นหาภายในโรงงาน พื้นที่ข้างเคียงรอบโรงงาน ร้านค้าของเก่า โรงหลอม แหล่งจำหน่ายเศษวัสดุประจำของโรงงาน รัศมีรอบโรงงาน ร้าน / บริษัทรับซื้อของเก่า โรงงานหลอมเหล็กในพื้นที่
ทั้งนี้ให้กองบังคับการตำรวจภูธรจังหวัดปราจีนบุรีตรวจเช็กข้อมูลกล้องวงจรปิด (CCTV) ในรัศมีรอบเขตอุตสาหกรรมทุกตัวบริเวณจุดที่สำคัญ เช่น สี่แยก ตรวจรถเข้า-ออกบริเวณโรงงาน บ้านพักคนงาน โดยรอบโรงงาน ประสานหาข้อมูลจากคนรับซื้อของเก่าและกลุ่มบุคคลที่เกี่ยวข้อง เช่น พนักงานบริษัทฯ เพื่อใช้เป็นข้อมูลเบาะแสในการค้นหาวัสดุกัมมันตรังสีซีเซียม-137
ขอความร่วมมือการเผยแพร่ข่าวสารทุกช่องทาง โดยเฉพาะการจัดทำภาพอินโฟกราฟิก และจัดทำประกาศเป็นเสียงบันทึกลงแผ่น CD แจกจ่ายให้อำเภอ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ผู้นำชุมชน นำไปปิดป้ายประกาศ และประกาศเสียงตามสายทางหอกระจายข่าวประจำหมู่บ้าน รวมทั้งจัดแถลงข่าว รวมถึงขอความร่วมมือจังหวัดใกล้เคียง ได้แก่ จังหวัดนครนายก นครราชสีมา สระแก้ว และฉะเชิงเทรา เพื่อเผยแพร่ข่าวสารให้ถึงประชาชนมากที่สุด รวมทั้งการเพิ่มช่องทางการสื่อสารเพื่อแจ้งเหตุ เบอร์ติดต่อ เช่น 1784 1296 และ 191
พร้อมประชุมผู้เกี่ยวข้องทั้งหน่วยงานภาครัฐและสถานประกอบการ บริษัทที่เป็นเจ้าของ เพื่อมอบหมายภารกิจและติดตามผลการดำเนินงานทุกวัน ตั้งแต่วันที่ 13-18 มีนาคม 2566 เวลา 15.00 น. ที่สำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ชั้น 3 ศาลากลางจังหวัดปราจีนบุรี
2. ด้านสาธารณสุขและการแพทย์
2.1 เตรียมความพร้อมด้านการรักษาพยาบาล ได้แก่ ยา เวชภัณฑ์ที่ไม่ใช่ยา และอุปกรณ์ทางการแพทย์ รวมถึงการติดตามสถานการณ์อย่างใกล้ชิด
2.2 ติดตาม เฝ้าระวัง สังเกต ซักถามประวัติ อาการ เมื่อมีคนไข้มีอาการผิดปกติเกี่ยวกับการได้รับผลกระทบจากสารเคมีเข้ามารักษา
3. ด้านประชาสัมพันธ์
3.1 มอบหมายสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดปราจีนบุรี อำเภอทุกอำเภอ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ออกประกาศเพื่อประชาสัมพันธ์ให้ความรู้แก่ประชาชนรับทราบแนวทางปฏิบัติที่ถูกต้องในทุกรูปแบบ
3.2 มอบหมายสำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดปราจีนบุรี รายงานและเผยแพร่ผลการปฏิบัติงานของชุดปฏิบัติการ กองบังคับการตำรวจภูธรจังหวัดปราจีนบุรี สำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดปราจีนบุรี สำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัดปราจีนบุรี สำนักงานสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานจังหวัดปราจีนบุรี อำเภอศรีมหาโพธิ และสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ ทั้งผลงานที่ผ่านมาและแผนการดำเนินงานในวันถัดไปทุกวัน
4. ด้านการตรวจพบ
4.1 สำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ (ปส.) ได้ส่งเจ้าหน้าที่เข้าตรวจวัดรังสีในอุตสาหกรรมโรงหลอมโลหะจากเศษเหล็กที่เลิกใช้แล้ว ในพื้นที่จังหวัดปราจีนบุรี จำนวน 5 แห่ง
วันที่ 17 มีนาคม 2566 เวลา 14.30-16.00 น. ได้แก่ บริษัท หยงซิง สตีล (ไทยแลนด์) จำกัด 139 หมู่ 13 ตำบลหัวหว้า อำเภอศรีมหาโพธิ
วันที่ 19 มีนาคม 2566 ตั้งแต่เวลา 09.30-18.30 น. ได้แก่ บริษัท เชาว์ สตีล อินดัสทรี้ จำกัด (มหาชน) ตำบลหนองกี่ อำเภอกบินทร์บุรี, บริษัท เค.พี.พี.สตีล จำกัด ตำบลหาดนางแก้ว อำเภอกบินทร์บุรี, บริษัท ที เอส บี เหล็กกล้า จำกัด ตำบลหนองโพรง อำเภอศรีมหาโพธิ, บริษัท สิงห์ไทย สตีล จำกัด ตำบลหัวหว้า อำเภอศรีมหาโพธิ
4.2 ปส. ใช้เครื่องมือวิเคราะห์ไอโซโทปรังสีในการตรวจสอบ เพื่อใช้สำรวจปริมาณรังสีและวิเคราะห์ชนิดของสารกัมมันตรังสีจากวัตถุต้องสงสัยว่าเป็นสารกัมมันตรังสีหรือวัตถุที่อาจมีการปนเปื้อนสารกัมมันตรังสีซีเซียม-137 หรือไม่
4.3 ผลการตรวจสอบพบว่า มีโรงงานแห่งหนึ่งมีการปนเปื้อนของสารกัมมันตรังสีซีเซียม-137 ในฝุ่นโลหะที่ได้จากการผลิตโลหะ
4.4 ผู้เชี่ยวชาญของ ปส. ได้ทำการควบคุมและตรวจสอบพื้นที่โรงงานโดยรอบ พบว่าโลหะที่ได้จากกระบวนการผลิตไม่พบการปนเปื้อนสารกัมมันตรังสีซีเซียม-137
4.5 เมื่อตรวจวัดปริมาณรังสีโดยรอบพื้นที่บริเวณโรงงาน พบว่าระดับปริมาณรังสีอยู่ในระดับปกติตามปริมาณรังสีในธรรมชาติ นอกจากนี้ได้มีการตรวจสอบคุณภาพอากาศ น้ำ บริเวณโดยรอบโรงงาน พบว่าระดับรังสีอยู่ในระดับปกติตามปริมาณรังสีในธรรมชาติ ไม่มีการปนเปื้อนของสารกัมมันตรังสีในสิ่งแวดล้อม
4.6 การปนเปื้อนของสารกัมมันตรังสีซีเซียม-137 ในฝุ่นแดง เกิดขึ้นจากโรงงานหลอมโลหะรีไซเคิลที่รับซื้อเศษโลหะมือสองที่มีการปะปนของวัสดุกัมมันตรังสีซีเซียม-137 เข้าไปในกระบวนการหลอมโลหะ และเมื่อวัสดุกัมมันตรังสีซีเซียม-137 เข้าไปในกระบวนการหลอม ซีเซียม-137 จะถูกหลอมและระเหยกลายเป็นไอกระจายอยู่ในเตาหลอม ซึ่งจะมีระบบการกรองของเสียจากกระบวนการผลิต และเป็นการทำงานในระบบปิดทั้งหมด ทำให้ซีเซียม-137 จะปนเปื้อนไปอยู่ในฝุ่นโลหะที่ได้จากกระบวนการหลอม ซึ่งฝุ่นปนเปื้อนเหล่านี้จะมีระบบกรองเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการฟุ้งกระจายออกสู่สิ่งแวดล้อม และถูกจัดเก็บควบคุมอยู่ในระบบปิดทั้งหมด ดังนั้นฝุ่นโลหะปนเปื้อนได้ถูกระงับการเคลื่อนย้ายและจำกัดไม่ให้ออกนอกบริเวณโรงงาน
ซึ่งผลการตรวจสอบไม่พบการเปรอะเปื้อนทางรังสีของผู้ปฏิบัติงานแต่อย่างใด
4.7 ปส. ได้ดำเนินการตรวจวัดการเปรอะเปื้อนทางรังสีนอกร่างกายของผู้ปฏิบัติงานทั้งหมดภายในโรงงานใกล้เคียง
4.8 สามารถสรุปได้ว่าฝุ่นโลหะปนเปื้อนสารกัมมันตรังสีซีเซียม-137 มีการปนเปื้อนในบริเวณที่จำกัด และถูกควบคุมโดยผู้เชี่ยวชาญของ ปส. และเหตุการณ์ในครั้งนี้ไม่เกิดการแพร่กระจายของสารกัมมันตรังสีซีเซียม-137 สู่สิ่งแวดล้อม ไม่เกิดผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนในพื้นที่โดยรอบ
4.9 ขอให้ประชาชนอย่าตื่นตระหนก และสถานการณ์ทั้งหมดได้ถูกควบคุมโดยเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องทั้งหมดแล้ว
