7 สิ่งที่ผู้นำควรทำในยามวิกฤต

ตั้งแต่เปิดปีใหม่ สถานการณ์บ้านเมืองเต็มไปด้วยภาวะวิกฤตถึงขั้นฉุกเฉิน ทั้งปัญหาจากปัจจัยภายในอย่างเรื่องเศรษฐกิจ ไวรัสโคโรนา ลามไปถึงเหตุการณ์สะเทือนขวัญ #กราดยิงโคราช จึงเกิดคำถามตามมาว่า สิ่งที่ผู้นำควรทำในยามวิกฤตเช่นนี้คืออะไร

เคน นครินทร์ สรุป 7 สิ่งที่ผู้นำควรทำในยามวิกฤต ในรายการ The Secret Sauce

1. หาต้นตอของปัญหาที่แท้จริงให้เจอ

Max De Pree ตั้งข้อสังเกตไว้ว่า “ความรับผิดชอบประการแรกในการนำท่ามกลางสภาวะวิกฤต คือการแยกแยะให้รู้ว่าอะไรคือวิกฤตตัวจริงในสถานการณ์นั้น (The first responsibility of a leader is to define reality)” ผู้นำต้องสามารถเรียงลำดับความสำคัญของปัญหา ว่าอะไรคือปัญหาเร่งด่วนเฉพาะหน้า ระยะกลาง และระยะยาว โดยการเดินลงไปในโคลนตมแห่งสถานการณ์วิกฤตด้วยตนเอง เพื่อให้รู้ถึงต้นเหตุที่แท้จริงของสถานการณ์วิกฤต ไม่ใช่เพียงการตั้งคณะกรรมการขึ้นมาศึกษาปัญหาเท่านั้น ในกรณีที่ไม่สามารถเข้าไปถึงจุดเกิดเหตุได้ ต้องทำการติดต่อคนที่ใกล้ชิดหน้างานให้ได้มากที่สุด เพราะถ้าก้าวแรกผิด ก้าวต่อไปจะผิดไปตามๆ กัน

2. ตัดสินใจให้เร็ว ลงมือทำทันที

คนที่อยู่ในสภาวะวิกฤต มักต้องการเห็นผลชัดเจน ในระยะสั้น และรวดเร็ว เปรียบเสมือนคนที่กำลังเสียเลือดจากแผลเปิด ต้องห้ามเลือดก่อนจึงคิดเรื่องทำแผลให้สวยงาม หรือเปรียบได้กับวิกฤตขององค์กรที่เกิดขึ้นในแผนกหนึ่ง จะต้องรีบหยุดไม่ให้ลามไปส่วนอื่นๆ จึงต้องตัดสินใจ และลงมือทำทันที ทั้งนี้ อาจต้องยอมแลกกับการสูญเสียบางสิ่งระหว่างทาง เคน นครินทร์ สรุปเกณฑ์การตัดสินใจจากผู้นำหลายท่านออกมาเป็น 2 ประเด็น 1. การตัดสินใจต้องดีกับองค์กร ไม่ใช่บุคคลกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง 2. การตัดสินใจต้องมีการเรียงลำดับความสำคัญและความเร่งด่วน

3. สร้างขวัญกำลังใจ และความมั่นใจบนพื้นฐานความเป็นจริง

ผู้นำต้องจัดการความคาดหวังของผู้คนให้ได้ ผ่านการสื่อสารที่ดี ทั้งทางคำพูด บุคลิกท่าทาง การกระทำ และการปรากฏตัวในสถานที่ที่เกิดปัญหา แต่ทั้งหมดนี้จะต้องเกิดขึ้นบนพื้นฐานความเป็นจริง หรือจะต้องไม่มั่นใจแบบผิดๆ โดยถ้าทำสำเร็จแล้ว ให้เรียกความช่วยเหลือ และความเชื่อมั่นจากผู้คน ว่านี่คือทิศทางที่เรากำลังจะเดินไป

และเราจะผ่านพ้นวิกฤตไปด้วยกัน

4. กล้ายอมรับผิด ขอโทษ และแสดงความรับผิดชอบ

ถ้าผู้นำมีส่วนเกี่ยวข้องกับความผิดพลาดที่ก่อให้เกิดวิกฤตขึ้น แม้จะเป็นความเกี่ยวข้องที่เล็กน้อยเพียงใด ผู้นำต้องกล้าที่จะยอมรับผิด ขอโทษด้วยความจริงใจ และแสดงความรับผิดชอบกับเหตุการณ์นั้นๆ ให้มองข้ามศักดิ์ศรีหรือความทะนงตัว และมองถึงเหตุผลจริงๆ ของความผิดพลาด ก่อนที่จะแก้ต่างหรือโยนความผิดให้ผู้อื่น

5. มีแผนที่ชัดเจน วัดผลได้ สื่อสารแบบมีขั้นตอน เข้าใจง่าย

หลังจากที่รู้ปัญหาแล้ว ควรนำทุกภาคส่วนมาช่วยกันระดมความคิด มุมมอง เพื่อให้เห็นเป็นภาพเดียวกัน ส่งผลให้การตัดสินใจชัดเจนและผิดพลาดน้อยที่สุด โดยสิ่งสำคัญคือต้องมีแผนปฏิบัติเป็นขั้นตอน มีการคาดการณ์เหตุการณ์ที่อาจเกิดขึ้น และแผนการแก้ไขในกรณีที่เกิดเหตุไม่คาดฝัน ทั้งหมดนี้ต้องเกิดขึ้นบนพื้นฐานของการสื่อสารที่ดีและครบถ้วน ว่าแผนการในตอนนี้คืออะไร และอยากให้พนักงานหรือแต่ละหน่วยงานทำอะไรบ้าง

6. ทำสิ่งที่ถูกต้อง ไม่ใช่สิ่งที่ง่าย

พูดถึงคำว่าวิกฤตทุกคนย่อมเข้าใจว่าเป็นสิ่งที่ยาก เพราะฉะนั้นการทำสิ่งที่ธรรมดาไม่ยากนัก หรือการแก้ปัญหาที่อยู่รอบๆ วิกฤต โดยไม่เข้าไปถึงข้างในแก่น อาจทำให้ผู้อื่นที่กำลังมองการแก้ปัญหาของคุณอยู่ สูญเสียความเชื่อมั่นไปเรื่อยๆ ผู้นำจึงต้องกล้าที่จะทำสิ่งที่ยาก โดยคำนึงถึงเป้าหมายและความถูกต้องเป็นหลัก

7. ถอดบทเรียน ใช้วิกฤตให้เป็นโอกาส

เมื่อวิกฤตเริ่มคลี่คลาย ผู้นำควรเริ่มมองถึงโอกาสในการเลี่ยนแปลงบางอย่างที่สามารถช่วยพัฒนาองค์กรให้ดีขึ้น ใช้วิกฤตเป็นกระจกสะท้อนปัญหาเชิงโครงสร้างที่หมักหมมมาอย่างยาวนาน ใช้วิกฤตเป็นตัวพัฒนาสินค้าใหม่ๆ ที่ไม่เคยทำได้ในสภาวะปกติ เช่น บางบริษัทเลือกที่จะเพิ่มการลงทุนในช่วงวิกฤต เนื่องมาจากการมีต้นทุนที่ต่ำกว่าปกติ บางบริษัทใช้วิกฤตในการพัฒนาบุคลากร เพราะเป็นช่วงที่การเติบโตเป็นไปได้ยาก บางบริษัทใช้วิกฤตเป็นแว่นตาในการสร้างสรรค์สินค้าประเภทใหม่ๆ ออกมาตอบโจทย์ผู้บริโภค เพราะทุกวิกฤตสามารถนำมาเพื่อโอกาสเสมอ เพียงคุณกล้าที่จะถอดบทเรียนนั้น ที่ถึงแม้จะยากและเจ็บปวด แต่จะเป็นประโยชน์ได้ในอนาคต รวมทั้งมองให้เห็นถึงปัญหาระยะยาว แล้วสร้างมาตรการป้องกันขึ้นมา เพื่อให้วิกฤตไม่เกิดขึ้นอีก

สามารถฟังพอดแคสต์ The Secret Sauce
ผ่านแอปพลิเคชันต่างๆ ที่คุณสะดวกหรือใช้อยู่แล้วได้เลย

Credits

Show Creator นครินทร์ วนกิจไพบูลย์
Show Producer ปวริศา ตั้งตุลานนท์
Show Co-Producer เชษฐพงศ์ ชูประดิษฐ์
Creative ภัทร จารุอริยานนท์
Episode Editor เดชาณัฏฐ์ ธีรดุริยสฤษฏ์