กำแพงเบอร์ลิน (Berlin Wall) เป็นกำแพงที่สร้างขึ้นช่วงสงครามเย็น มีวัตถุประสงค์เพื่อปิดกั้นพรมแดนระหว่างเบอร์ลินตะวันตกซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเยอรมนีตะวันตก กับเยอรมนีตะวันออกที่โอบอยู่โดยรอบ มีความยาวทั้งสิ้น 155 กิโลเมตร เริ่มก่อสร้างเมื่อวันที่ 13 สิงหาคม 1961 และปิดกั้นพรมแดนระหว่างเยอรมนีตะวันตกและตะวันออกเป็นระยะเวลา 28 ปี ก่อนถูกทลายลงเมื่อวันที่ 9 พฤศจิกายน 1989
ในเยอรมนีตะวันออก กำแพงเบอร์ลินคือแนวเขตแดนที่มั่นคงและสัญลักษณ์ของการต่อต้านทุนนิยม โดยถูกเรียกอย่างเป็นทางการว่า ‘แนวป้องกันการต่อต้านฟาสซิสต์’ แต่สำหรับโลกเสรีมันคือสัญลักษณ์ความขัดแย้งระหว่างระบบทุนนิยมของยุโรปตะวันตกภายใต้การนำของสหรัฐฯ กับระบบคอมมิวนิสต์ของยุโรปตะวันออกภายใต้การปกครองของสหภาพโซเวียต
นับตั้งแต่มีการสร้างกำแพงเบอร์ลิน การข้ามแดนจากเยอรมนีตะวันออกไปยังเยอรมนีตะวันตกกลายเป็นเรื่องผิดกฎหมาย หากมีการฝ่าฝืนและถูกพบเห็นมีโทษสถานเดียวคือการยิงสังหาร ณ บริเวณกำแพง ตลอดระยะเวลา 28 ปี คาดว่ามีผู้เสียชีวิตที่กำแพงเบอร์ลินเนื่องจากพยายามหลบหนีราว 137-206 คน
ภาพ: Ron Burton / Mirrorpix / Getty Images
