‘อเลส เบียเลียตสกี (Ales Bialiatski)’ นักเคลื่อนไหวด้านสิทธิมนุษยชนชาวเบลารุสที่ยังอยู่ระหว่างจำคุก พร้อมด้วยองค์กรสิทธิมนุษยชน ‘Memorial’ จากรัสเซีย และศูนย์เสรีภาพพลเมือง (Center for Civil Liberties: CCL) กลุ่มเคลื่อนไหวด้านสิทธิมนุษยชนจากยูเครน ร่วมชนะรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ ประจำปี 2022 จากความพยายามในการรวบรวมข้อมูลและหลักฐานการละเมิดสิทธิมนุษยชน และการก่ออาชญากรรมสงคราม
การประกาศรางวัลดังกล่าวมีขึ้นที่สถาบันโนเบลแห่งนอร์เวย์ (Norwegian Nobel Institute) ในกรุงออสโล โดยคณะกรรมการรางวัลโนเบลยกย่องทั้งสามที่มาจากประเทศเพื่อนบ้าน ในฐานะผู้ชนะเลิศด้านสิทธิมนุษยชน ประชาธิปไตย และการอยู่ร่วมกันอย่างสันติ
ข่าวที่เกี่ยวข้อง:
“ผู้ได้รับรางวัลสาขาสันติภาพ เป็นตัวแทนของภาคประชาสังคมในประเทศบ้านเกิดของตน พวกเขาส่งเสริมสิทธิในการวิพากษ์วิจารณ์อำนาจและปกป้องสิทธิขั้นพื้นฐานของพลเมืองมาเป็นเวลาหลายปี พวกเขาใช้ความพยายามอันโดดเด่นในการบันทึกข้อมูลอาชญากรรมสงคราม การละเมิดสิทธิมนุษยชน และการใช้อำนาจโดยมิชอบ พวกเขาร่วมกันแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของภาคประชาสังคมเพื่อสันติภาพและประชาธิปไตย” คณะกรรมการโนเบลกล่าว
ทั้งนี้ เบียเลียตสกีเป็นผู้ก่อตั้งองค์กร Viasna หน่วยงานด้านสิทธิมนุษยชนในเบลารุส ที่พยายามรวบรวมข้อมูลหลักฐานและประท้วงการทารุณกรรมนักโทษการเมือง โดยรัฐบาลเบลารุสพยายามที่จะหยุดความเคลื่อนไหวของเขามาเป็นเวลานาน ก่อนที่เขาจะถูกจำคุกโดยไม่มีการไต่สวนตั้งแต่ปี 2020 จนถึงปัจจุบัน
ขณะที่องค์กร Memorial ซึ่งก่อตั้งในปี 1987 โดยนักเคลื่อนไหวด้านสิทธิมนุษยชน เพื่อรวบรวมข้อมูลหลักฐานการกดขี่และทารุณกรรมของรัฐบาลเผด็จการ ตั้งแต่ยุคสหภาพโซเวียต จนถึงการก่ออาชญากรรมสงครามของรัสเซียในช่วงสงครามเชเชน ระหว่างปี 1994-2000 ก่อนจะถูกสั่งปิดโดยศาลสูงสุดของรัสเซียเมื่อช่วงต้นปีที่ผ่านมา จากการละเมิดกฎหมายตัวแทนต่างชาติ
ส่วนกลุ่ม CCL ซึ่งก่อตั้งในปี 2007 ได้รับการยกย่องจากบทบาทในการติดตามการกดขี่ทางการเมืองในไครเมียที่ถูกรัสเซียผนวกรวมไปในปี 2014 และมีบทบาทในการรวบรวมข้อมูลหลักฐานการก่ออาชญากรรมสงครามในการรุกรานยูเครนของรัสเซีย
สำหรับการประกาศรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพดังกล่าว มีขึ้นท่ามกลางสถานการณ์สงครามในยูเครนที่ยังตึงเครียด และตรงกับวันเกิดครบรอบ 70 ปีของวลาดิเมียร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซีย
โดยคณะกรรมการโนเบลตอบคำถามผู้สื่อข่าวที่สงสัยว่า การประกาศรางวัลโนเบลสันติภาพในวันนี้ เป็นความตั้งใจที่จะส่งข้อความไปถึงปูตินหรือไม่ ซึ่ง เบริต รีสส์-แอนเดอร์เซน (Berit Reiss-Andersen) หนึ่งในคณะกรรมการชาวนอร์เวย์ ยืนยันว่ารางวัลนี้มอบแด่ผู้ที่ช่วยเหลือด้านสันติภาพ และปฏิเสธว่าไม่ได้มุ่งเน้นไปที่ปูตินหรือวันเกิดของเขา และไม่ได้เป็นการต่อต้านใคร แต่เป็นการให้รางวัลสำหรับการกระทำในเชิงบวก
สำหรับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ มีเงินรางวัลจำนวน 10 ล้านโครนาสวีเดน หรือประมาณ 9 แสนดอลลาร์สหรัฐ จะถูกแบ่งให้แก่เบียเลียตสกีและ 2 องค์กร เป็นจำนวนเท่าๆ กัน โดยจะมีพิธีมอบรางวัลในวันที่ 10 ธันวาคมนี้ ซึ่งเป็นวันครบรอบการเสียชีวิตของ อัลเฟรด โนเบล ผู้ก่อตั้งสถาบันโนเบล
ภาพ: The Nobel Prize / Twitter
อ้างอิง:
