ซาอุดีอาระเบียและกลุ่มประเทศอาหรับที่ตัดความสัมพันธ์กับกาตาร์ก่อนหน้านี้ ได้ยื่นข้อเรียกร้อง 13 ข้อต่อกาตาร์ เพื่อหยุดวิกฤตความสัมพันธ์ในกลุ่มประเทศอาหรับครั้งนี้ โดยข้อเรียกร้องส่วนใหญ่นั้นคือ หยุดการให้ความช่วยเหลือกลุ่มที่ซาอุดีอาระเบียมองว่า เป็นกลุ่มก่อการร้าย ตัดความสัมพันธ์กับอิหร่าน ซึ่งเป็นขั้วตรงข้ามกับซาอุดีอาระเบีย รวมถึงสั่งปิดเครือข่ายสำนักข่าวอัลจาซีรา (Al Jazeera) โดยซาอุดีอาระเบียและกลุ่มประเทศอาหรับให้เวลากาตาร์ 10 วัน ในการพิจารณาและทำตามเงื่อนไขนี้ มิฉะนั้นกาตาร์จะถูกตัดความสัมพันธ์อย่างรุนแรงต่อไป
ทำไมซาอุดีอาระเบียจึงต้องการสั่งปิดเครือข่ายสำนักข่าวอัลจาซีรา สำนักข่าวทรงอิทธิพลในตะวันออกกลาง
Photo: Karim Jaafar/AFP
ข้อเรียกร้อง 13 ข้อจากซาอุดีอาระเบียต่อกาตาร์
1. เรียกร้องให้กาตาร์ประกาศลดความสัมพันธ์ทางการทูตกับอิหร่าน หยุดพันธกิจความสัมพันธ์ทางการทูตของอิหร่านในกาตาร์ สิ้นสุดความร่วมมือทางทหารและความร่วมมือด้านข่าวกรองกับอิหร่าน รวมถึงกาตาร์ต้องร่วมมือกับสหรัฐฯ และนานาชาติในการคว่ำบาตรอิหร่าน
2. เรียกร้องให้กาตาร์หยุดการสร้างฐานทัพของตุรกีในกาตาร์ และหยุดความร่วมมือทางทหารกับตุรกีภายในพรมแดนของอิหร่าน โดยล่าสุดตุรกีออกมาปฏิเสธไม่ทำตามข้อเรียกร้องนี้
3. เรียกร้องให้กาตาร์หยุดการให้ความร่วมมือกับ ‘ผู้ก่อการร้าย’ และองค์กรอุดมการณ์ต่างๆ โดยเฉพาะกลุ่ม Muslim Brotherhood, ISIL, Al-Qaeda, Fateh Al-Sham หรือ Nusra Front และกลุ่มฮิซบอลเลาะห์ของเลบานอน และเรียกร้องให้กาตาร์ประกาศว่ากลุ่มเหล่านี้คือ ‘กลุ่มก่อการร้าย’ ตามอย่างที่ซาอุดีอาระเบีย บาห์เรน สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ และอียิปต์กำหนด
4. เรียกร้องให้กาตาร์หยุดช่วยเหลือทางการเงินกับบุคคล กลุ่ม และองค์กรที่ซาอุดีอาระเบีย สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ อียิปต์ บาห์เรน และสหรัฐฯ รวมถึงประเทศอื่นๆ กำหนดว่าเป็นกลุ่มก่อการร้าย
5. เรียกร้องให้กาตาร์ส่งตัว ‘ผู้ก่อการร้าย’ และผู้ที่กำลังหลบหนีในซาอุดีอาระเบีย สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ อียิปต์ และบาห์เรนกลับไปยังประเทศบ้านเกิด
6. เรียกร้องให้กาตาร์ปิดตัวเครือข่ายของอัลจาซีรา และสถานีในเครือให้หมดทุกแห่ง
7. เรียกร้องให้กาตาร์ยุติการแทรกแซงการเมืองภายในของประเทศอื่น และยกเลิกการมอบสิทธิความเป็นพลเมืองให้กับประชาชนจากซาอุดีอาระเบีย สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ อียิปต์ และบาห์เรน และเพิกถอนสิทธิการเป็นพลเมืองของประชาชนที่ขัดกับกฎหมายท้องถิ่นของพวกเขา
8. เรียกร้องให้กาตาร์ต้องเป็นผู้จ่ายค่าซ่อมแซมและค่าชดเชยต่อการสูญเสียทุกๆ ชีวิต และความเสียหายทางการเงินที่เกิดจากนโยบายของกาตาร์ในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมา โดยค่าเสียหายจะร่วมมือสรุปกับกาตาร์อีกที
9. เรียกร้องให้กาตาร์สานสัมพันธ์และดำเนินรอยตามกับรัฐอ่าวอาหรับประเทศอื่นๆ ทั้งทางด้านการทหาร การเมือง สังคม และเศรษฐกิจ โดยเฉพาะความตกลงทางเศรษฐกิจที่ได้กระทำไว้กับซาอุดีอาระเบียในปี 2014
10. เรียกร้องให้กาตาร์ยอมทำตามข้อเรียกร้องของทุกสมาชิกที่กาตาร์เคยสนับสนุนและให้การช่วยเหลือเมื่อครั้งอดีต อีกทั้งจะต้องยุติการติดต่อกับชาติที่เป็นศัตรูทางการเมืองของซาอุดีอาระเบีย สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ อียิปต์ และบาห์เรน รวมถึงการแลกเปลี่ยนข้อมูลที่เป็นการสนับสนุนชาติเหล่านั้นด้วย
11. เรียกร้องให้กาตาร์ต้องปิดช่องทางสื่อที่สนับสนุนทั้งทางตรงและทางอ้อมกับสื่อดังต่อไปนี้ Arabi21, Rassd, Al-Araby Al-Jadeed, Mekameleen and Middle East Eye เป็นต้น
12. เรียกร้องให้กาตาร์พิจารณาและยอมปฏิบัติตามข้อเรียกร้องทั้งหมดภายใน 10 วัน มิฉะนั้นจะถือว่าข้อเรียกร้องนี้เป็นโมฆะ และกาตาร์จะถูกตัดความสัมพันธ์รุนแรงต่อไป
13. เรียกร้องให้กาตาร์ยินยอมให้ถูกตรวจสอบบัญชีทางด้านการเงินของประเทศในปีแรก ภายหลังจากที่ยอมรับข้อเรียกร้องนี้ และให้ตรวจสอบบัญชีแต่ละไตรมาสในปีที่ 2 และจะต้องถูกตรวจสอบและยอมปฏิบัติตามเป็นเวลา 10 ปี
Photo: Karim Jaafar/AFP
ทำไมซาอุดีอาระเบียถึงต้องการสั่งปิดเครือข่ายสำนักข่าวอัลจาซีรา
ก่อนหน้านี้ THE STANDARD ได้สัมภาษณ์อาจารย์ศราวุฒิ อารีย์ รองผู้อำนวยการศูนย์มุสลิมศึกษา สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ที่แสดงทัศนะต่ออิทธิพลของสื่ออัลจาซีราไว้ว่า เครือข่ายสำนักข่าวอัลจาซีราของรัฐบาลกาตาร์นั้น มีบทบาทสำคัญในการทำข่าวเกี่ยวกับการต่อสู้ของประชาชนต่ออำนาจรัฐในกลุ่มประเทศอาหรับ ที่กระแสต่อต้านรัฐบาลเคยกลายเป็นกระแสลุกฮือในช่วงอาหรับสปริง ซึ่งเป็นอุดมการณ์ทางการเมืองที่ตรงข้ามกับซาอุดีอาระเบีย “ซาอุดีอาระเบียมองว่าแนวความคิดนี้เป็น ‘ภัยคุกคาม’ ต่อระบอบการเมืองของตัวเอง (ระบอบอำนาจนิยม) และในสมัยอาหรับสปริง ซาอุดีอาระเบียก็ไม่สามารถยับยั้งกระแสนี้ได้” ดังนั้นซาอุดีอาระเบียจึงมองว่า อัลจาซีราคือสื่อที่มีอิทธิพลต่อความคิดทางการเมืองของคนในแถบนี้ ที่อาจเป็นอันตรายต่อระบอบการเมืองของซาอุดีอาระเบีย
ปัจจุบันอัลจาซีรามีสถานีเครือข่ายหลายประเทศในแถบตะวันออกกลางและมีสำนักงานใน 80 ประเทศทั่วโลก โดยมีรัฐบาลกาตาร์เป็นเจ้าของ อย่างไรก็ตามสำนักข่าวอัลจาซีราประกาศว่า รัฐบาลกาตาร์ไม่มีอิทธิพลต่อเนื้อหาข่าว
Photo: Abbas Momani/AFP
สำนักข่าวอัลจาซีราถูกวิพากษ์วิจารณ์มาโดยตลอดว่าให้การสนับสนุนกลุ่ม Muslim Brotherhood ซึ่งเป็นกลุ่มที่ซาอุดีอาระเบียมองว่าเป็นกลุ่มก่อการร้าย และถูกกล่าวหาว่าเข้าข้างชาติตะวันตก อย่างไรก็ตามสำนักข่าวอัลจาซีรายืนยันว่าสำนักข่าวรายงานข่าวอย่างเป็นกลาง
ก่อนหน้านี้กาตาร์คือพันธมิตรสำคัญของซาอุดีอาระเบียในการร่วมมือสนับสนุนกลุ่มต่อต้านรัฐบาลซีเรีย และปกติแล้วกลุ่มประเทศอ่าวอาหรับนั้นมีความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นกันตลอดในช่วงเวลาที่ผ่านมา อาจารย์ศราวุฒิกล่าวกับ THE STANDARD ก่อนหน้านี้ว่า “พอกาตาร์ไปใกล้ชิดอิหร่าน ก็เลยทำให้ซาอุดีอาระเบียไม่พอใจ บรรยากาศสงครามตัวแทนจะชัดขึ้น นอกจากนี้อาจหันไปจับขั้วกับตุรกี เราอาจจะเห็นกาตาร์และตุรกีทำงานร่วมกันมากขึ้น และอาจสร้างขั้วอำนาจที่อิงแอบไปยังรัสเซีย” โดยล่าสุดตุรกีออกมาบอกแล้วว่า จะไม่ทำตามข้อเรียกร้องของซาอุดีอาระเบียในการหยุดการสร้างฐานทัพในกาตาร์
Cover Photo: Afyaz Nureldine/AFP
อ้างอิง:
- Al Jazeera / AFP
