ถ้าไม่รักพรรคคอมมิวนิสต์ก็ออกไป! แชตบอตจีนถูกปิด หลังแสดงอาการไม่รักชาติ

Photo: TENCENT QQ

แอปพลิเคชันแชตบอต ‘BabyQ’ และ ‘XiaoBing’ บริษัทผู้ให้บริการด้านอินเทอร์เน็ตรายใหญ่ รวมถึงสื่อออนไลน์แพลตฟอร์มต่างๆ ของจีนอย่าง Tencent QQ ถูกสั่งให้ปิดตัวลง ภายหลังจากที่แสดงความไม่รักชาติและวิพากษ์วิจารณ์พรรคคอมมิวนิสต์

Tencent QQ เริ่มเปิดให้ใช้แอปพลิเคชันแชตบอตเมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมา ซึ่งแอปพลิเคชันแชตของ Tencent QQ ได้รับความนิมเป็นอย่างมาก มีผู้ใช้บริการมากกว่า 800 ล้านคนต่อเดือน โดย BabyQ เป็นแอปพลิเคชันที่ Tencent ร่วมพัฒนาขึ้นมากับ Beijing Firm Turing Robot ส่วน XiaoBing นั้นถูกพัฒนาขึ้นจากบริษัท Microsoft

ทั้ง 2 แชตบอตเป็นแอปพลิเคชันที่ผู้ใช้บริการสามารถโต้ตอบกับระบบอัตโนมัติได้คล้ายกับ Siri ตั้งแต่เรื่องสภาพฝนฟ้าอากาศ ดูดวงรายวัน รวมถึงการสนทนาเรื่องต่างๆ ในชีวิตประจำวัน เช่น หากผู้ใช้บริการถาม BabyQ ว่า “กินข้าวหรือยัง?” แชตบอตก็จะตอบกลับคุณมาว่า “ฉันยังไม่ได้กินอะไรเลย เพราะฉันยังไม่รู้สึกหิวเลย”

Photo: GREG BAKER/AFP

แต่ที่กลายเป็นประเด็นร้อนแรงและถูกพูดถึงเป็นอย่างมาก จนแอปพลิเคชันแชตบอตนี้ต้องถูกสั่งให้ปิดตัวลง เนื่องจากมีผู้ใช้บริการรายหนึ่งโพสต์ภาพบทสนทนากับแอปพลิเคชันดังกล่าวลงบนโลกออนไลน์ โดยผู้ใช้บริการถามว่า “คุณรักพรรคคอมมิวนิสต์ไหม?” BabyQ ตอบกลับมาว่า “ไม่”

“คุณคิดว่า ประชาธิปไตยดีหรือไม่” BabyQ ตอบกลับว่า “ที่นี่ต้องการประชาธิปไตย”

“พรรคคอมมิวนิสต์จงเจริญ” แชตบอตตอบกลับมาว่า “แล้วคุณคิดว่า การคอร์รัปชันและระบบการปกครองที่ไม่มีประสิทธิภาพแบบนี้จะคงอยู่ได้ตลอดไปเหรอ?”

ในขณะที่ XiaoBing เมื่อถูกตั้งคำถามเกี่ยวกับชาตินิยมหรือเรื่องความรักชาติ แชตบอตตอบกลับมาคล้ายบ่ายเบี่ยงว่า “ฉันมีช่วงเวลา (ส่วนตัว) ของฉัน และฉันต้องการที่จะพักผ่อน” หรือว่า “ความฝันของจีนคือการได้ไปที่สหรัฐอเมริกา”

ภายหลังจากที่แอปพลิเคชันดังกล่าวถูกนำออกจากระบบ Tencent QQ ได้ออกเเถลงการณ์ว่า “แอปพลิเคชันแชตบอตถูกพัฒนาและคิดค้นขึ้นจากบริษัทเอกชนรายอื่น ขณะนี้พวกเรากำลังเร่งปรับปรุงระบบและจะกลับมาให้บริการอีกครั้ง ภายหลังจากที่การปรับปรุงแก้ไขแล้วเสร็จ”

Photo: WANG ZHAO/AFP

นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่แชตบอตถูกเซนเซอร์

บริษัท Microsoft เคยมีประสบการณ์ที่แอปพลิเคชันเเชตบอตของตนถูกทางการจีนแบนเมื่อต้นปี 2016 ภายหลังจากที่แอปพลิเคชันแชตบอต AI บนทวิตเตอร์อย่าง ‘Tay’ ที่ทางบริษัทคิดค้นและพัฒนาขึ้น กลับสามารถโต้ตอบและจดจำในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการเหยียดเชื้อชาติ การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ รวมถึงคำหยาบคายต่างๆ ได้อย่างรวดเร็ว จนเกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนัก จนต้องปิดตัวลงในที่สุด ก่อนที่ Microsoft จะพัฒนาระบบและเปิดตัวแอปพลิเคชันแชตบอตนี้อีกครั้ง ภายใต้ชื่อ ‘Zo’

ยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัดว่า เหตุการณ์ในลักษณะดังกล่าวเกิดขึ้นได้อย่างไร แต่มีความเป็นไปได้ว่า แอปพลิเคชันเเชตบอตอย่าง BabyQ, XiaoBing และ Tay มีความสามารถในการเรียนรู้และจดจำคำศัพท์ต่างๆ ที่ถูกป้อนเข้าระบบหน่วยความจำ ผ่านบทสนทนากับผู้ใช้บริการจริง สิ่งที่เกิดขึ้นอาจจะกำลังสะท้อนความรู้สึกนึกคิดของประชาชนที่ใช้บริการที่มีต่อประเทศของตนก็เป็นได้

Photo: NICOLAS ASFOURI/AFP

อีกทั้ง อดีตทีมคิดค้นและพัฒนาแอปพลิเคชันของ Tencent เปิดเผยว่า “แอปพลิเคชันดังกล่าวถูกสร้างและพัฒนาขึ้นด้วยค่านิยมที่เป็นสากล ไม่ใช่ค่านิยมหรือลักษณะพิเศษที่จีนมี”

การเซนเซอร์สื่อเกิดขึ้นบ่อยครั้งในประเทศที่ปกครองด้วยระบอบเผด็จการ ทางการจีนตรวจสอบและควบคุมการใช้เครือข่ายอินเทอร์เน็ตอย่างรัดกุม แบนแอปพลิเคชัน Facebook, Twitter และการใช้บริการเว็บเสิร์ชเอนจินอย่าง Google และ Gmail

รวมถึง เมื่อกลางเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา ทางการจีนประกาศแบนเจ้าหมีพูห์ขวัญใจเด็กๆ ทั่วโลก เพียงเพราะมันมีลักษณะท่าทางคล้ายประธานาธิบดีสีจิ้นผิง ผู้นำประเทศรุ่นที่ 5 ของจีน