วันนี้ (29 มิถุนายน) แทนคุณ จิตต์อิสระ เลขานุการคณะทำงานทางการเมืองของประธานสภาผู้แทนราษฎร พร้อมด้วย ธณิกานต์ พรพงษาโรจน์ ในฐานะโฆษกคณะกรรมาธิการ (กมธ.) วิสามัญพิจารณาร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) คู่ชีวิต พ.ศ. …. และร่าง พ.ร.บ.แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฏหมายแพ่งและพาณิชย์ พ.ศ. …. หรือสมรสเท่าเทียม ร่วมกันแถลงผลการประชุม
ธณิกานต์กล่าวว่า แนวทางการพิจารณาจะพิจารณาทั้งหมด 4 ร่าง โดยแบ่งเป็น 2 คู่คือ ร่าง พ.ร.บ.คู่ชีวิต 2 ฉบับ และร่าง พ.ร.บ.แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ 2 ฉบับควบคู่กันไป ภายใต้หลักการว่าต้องไม่กระทบสิทธิของชายหญิงที่มีอยู่เดิม แต่ต้องส่งเสริมให้มากขึ้น และเพิ่มความครอบคลุมสำหรับทุกเพศหรือสำหรับเพศเดียวกัน
ขณะที่แทนคุณกล่าวว่าในส่วนของเนื้อหาที่มีการลงรายละเอียด เป็นการเตรียมรับความเปลี่ยนผ่านของสังคมที่มีความหลากหลายทางเพศไปจนถึงความไม่มีเพศ เช่น การจะไม่มีคำเรียกนำหน้า นาย, นาง, นางสาว หรือจะไม่มีคำเรียกภรรยา สามี ซึ่งต้องคำนึงถึงสิทธิประโยชน์ที่จะเกิดขึ้นหรือสูญเสีย จำเป็นต้องมองให้ครบทุกด้าน
ทั้งนี้ยังมีเรื่องเกี่ยวกับเสรีภาพที่จะได้รับการยอมรับจากหลายประเทศ เพราะบางประเทศยังไม่ยอมรับในเรื่องความหลากหลายทางเพศ ซึ่ง กมธ. บางส่วนที่มาจากกระทรวงการต่างประเทศ ได้มาร่วมหารือเพื่อสร้างความรับรู้และความเข้าใจ
แทนคุณกล่าวต่อไปว่า สิ่งที่เป็นห่วงคือกฎหมายฉบับนี้มีความก้าวหน้า แต่ขณะเดียวกันก็ต้องยอมรับว่ามีการเปลี่ยนผ่านบริบทใหญ่ของสังคมคือ คู่สมรส และคนอื่นที่เป็นประชากรหลักอีก 70 ล้านกว่าคน จะสามารถยอมรับหรือเข้าใจความหลากหลายในมิตินี้ได้มากน้อยแค่ไหน เพื่อไม่ให้กฎหมายฉบับนี้ต้องถูกปัดตก หรือถูกฟ้องร้องต่อศาล ซึ่ง กมธ. ได้หยิบยกมาพูดคุยในที่ประชุมว่าศาลรัฐธรรมนูญเคยตีความว่าไม่ขัด นอกจากนี้ยังมีกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับสิทธิของสามีภรรยาอีก 47 ฉบับที่ต้องแก้ไขเช่นกัน รวมถึงสิทธิในการจัดตั้งครอบครัวของผู้ที่มีความหลากหลายทางเพศว่าในอนาคตผู้ชาย 1 คนอาจจะเป็นทั้งพ่อและแม่ให้กับบุตรได้ ซึ่งต้องดูว่าบริบทของสังคมในเวลานั้นจะสามารถยอมรับได้มากน้อยแค่ไหน รวมถึงความทับซ้อนของกฎหมายว่าหากบุคคลจดทะเบียนตามกฎหมายสมรสแล้วจะไปจดทะเบียนคู่ชีวิตกับอีกคนหนึ่งได้หรือไม่ และจะมีเงื่อนไขใดบ้างที่แตกต่างกัน
นอกจากนั้นยังมีการหารือเรื่องนิยามของความเป็นเพศ เพราะปัจจุบันนี้ในกลุ่ม LGBTQIA+ ก็มีกลุ่มที่ไม่ระบุเพศอยู่เช่นกัน เช่น กลุ่มเอเซ็กชวล (Asexsual) คือกลุ่มที่ไม่ต้องการให้ระบุเพศใด ซึ่งเป็นประเด็นที่ กมธ. ต้องพิจารณาให้ถี่ถ้วน