สรุปเหตุ #โรงงานกิ่งแก้วไฟไหม้ เรารู้อะไรแล้วบ้าง

เวลา 03.10 น. หรือเช้ามืดของวันที่ 5 กรกฎาคม มีรายงานรับแจ้งเหตุระเบิดและเพลิงไหม้ภายในโรงงานผลิตโฟมแห่งหนึ่งในซอยกิ่งแก้ว 21 อำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ ทราบชื่อภายหลังคือบริษัท หมิงตี้ เคมีคอล จำกัด

จากเหตุเพลิงไหม้โรงงานแห่งหนึ่ง กลายเป็นประเด็นใหญ่ที่ดึงความสนใจของผู้คนท่ามกลางสถานการณ์โควิดที่กำลังระบาดหนักอยู่ในขณะนี้

เรารู้อะไรเกี่ยวกับเหตุการณ์นี้บ้าง

ไม่ใช่เหตุไฟไหม้โรงงานธรรมดา แต่มีสารเคมีอันตรายเป็นอุปสรรค และยังไม่รู้สาเหตุ

- เหตุเพลิงไหม้โรงงานผลิตเม็ดโฟมพลาสติกแห่งนี้ แม้เจ้าหน้าที่จะเข้าควบคุมสถานการณ์ตั้งแต่ช่วงเช้าที่ผ่านมา แต่การควบคุมเพลิงก็ไม่สามารถทำได้ง่ายๆ
- หนึ่งในเหตุผลหลักเป็นเพราะโรงงานแห่งนี้เป็นที่เก็บสารเคมีที่เป็นวัตถุดิบสำหรับผลิตเม็ดพลาสติกจำนวนมาก
- จากข้อมูลของ Hsu Cheng Cheng ผู้จัดการโรงงานหมิงตี้ ที่เข้าให้ปากคำกับพนักงานสอบสวนในช่วงบ่าย แจ้งว่า โรงงานมีวัตถุดิบสำหรับผลิตพลาสติกดังนี้

- - เพนเทน 60-70 ตัน
  - สไตรีนโมโนเมอร์ประมาณ 1,600 ตัน
  - น้ำประมาณ 300 ตัน

- เมื่อมีสารเคมีเป็นจำนวนมาก การควบคุมเพลิงจึงจำเป็นต้องใช้โฟมเข้ามาดับไฟ โดยศูนย์อำนวยการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยฯ ต้องระดมความร่วมมือจากหลายหน่วยงานเพื่อระดมโฟมดับไฟจำนวนรวมกว่า 66,000 ลิตร และใช้เฮลิคอปเตอร์ KA-32 ของกองทัพบก โปรยสารเคมีทางอากาศ และสนธิกำลังกับหน่วยงานภาคพื้นดินเข้าฉีดพ่นโฟมดับเพลิงเพื่อเสริมกำลังกัน
- แม้จะผ่านไปนานกว่า 15 ชั่วโมงนับจากเหตุเพลิงไหม้ แต่ก็ยังไม่สามารถควบคุมเพลิงได้
- ส่วนสาเหตุของเพลิงไหม้ยังอยู่ระหว่างการสืบสวนเพื่อหาข้อเท็จจริงต่อไป

สารเคมีในโรงงานอันตรายแค่ไหน

- สำหรับสารอันตรายที่ทำให้เหตุการณ์ครั้งนี้เลวร้ายกว่าที่ตาเห็นคือสารสไตรีนโมโนเมอร์ ที่ใช้เป็นสารตั้งต้นในการผลิตโฟม ซึ่งมีคุณสมบัติติดไฟง่าย
- ประกอบ วิวิธจินดา อธิบดีกรมโรงงานอุตสาหกรรม เปิดเผยว่า สารดังกล่าวเมื่อถูกความร้อนสูงจะให้สาร 2 ชนิด คือ สไตรีนและเบนซีน โดยเบนซีนเป็นสารพิษอันตราย มีความเป็นพิษสูง และเป็นสารก่อมะเร็งตา
- อาการของผู้ได้รับเบนซีน เมื่อหายใจเข้าไปในระดับสูง ในระยะแรกจะทำให้เกิดอาการซึม วิงเวียน คลื่นไส้ หมดสติ และใจสั่น
- และเมื่อสูดดมเป็นเวลานาน จะทำให้เป็นโรคมะเร็งเลือดได้
- ด้าน สนธิ คชวัฒน์ ผู้ทรงคุณวุฒิด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ ชมรมนักวิชาการสิ่งแวดล้อมไทย ให้ข้อมูลว่า สารสไตรีนโมโนเมอร์เป็นสารระเหย หากหายใจเข้าไปจะทำให้เกิดอาการระคายเคืองระบบทางเดินหายใจ ปวดศีรษะ มึนงง อ่อนเพลีย คลื่นไส้ และมึนเมา หากได้รับสารในปริมาณสูง จะชักและเสียชีวิตได้

ความเสียหายกินวงกว้างจากแรงระเบิดและควันพิษ

- นับตั้งแต่เกิดเหตุช่วงเช้ามืด ภาพความเสียหายของอาคารบ้านเรือนที่ได้รับแรงกระแทกจากการระเบิดถูกแชร์ลงในโซเชียลมีเดียอย่างต่อเนื่อง ทั้งกระจกที่แตกร้าวและข้าวของภายในบ้านที่กระจัดกระจาย
- ทำให้กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยต้องประสานกับจังหวัดสมุทรปราการ เพื่ออพยพประชาชนในรัศมี 5 กิโลเมตรเป็นการด่วน เนื่องจากเกรงว่าจะเกิดเหตุระเบิดซ้ำระหว่างที่ยังควบคุมเพลิงไม่ได้
- โดยในรัศมี 5 กิโลเมตร ประกอบด้วยโรงงานอุตสาหกรรม 301 แห่งที่ต้องปิดดำเนินการอย่างไม่มีกำหนด มีชุมชนอีก 243 ชุมชนรายล้อมอยู่
- เบื้องต้นสำรวจพบบ้านเรือนเสียหายกว่า 155 หลัง รถยนต์ 6 คัน และรถจักรยานยนต์ 2 คัน
- ประชาชนและอาสาสมัครได้รับบาดเจ็บไม่น้อยกว่า 30 ราย และมีเจ้าหน้าที่เสียชีวิตแล้ว 1 ราย
- นอกจากแรงระเบิดแล้ว ยังมีกลุ่มควันสีดำเป็นจำนวนมากลอยไกลจากที่เกิดเหตุ
- โดยกรมอุตุนิยมวิทยาเปิดเผยว่า จากการสำรวจทิศทางลมพบว่า จากจุดเกิดเหตุลมจะพัดกลุ่มหมอกควันจากทิศตะวันตกเฉียงใต้ไปยังจังหวัดฉะเชิงเทราและนครนายก อีกทั้งประกาศเตือนให้ประชาชนระมัดระวังในการใช้น้ำเพื่ออุปโภคบริโภค เพราะหากมีฝนตกลงมาชะล้างกลุ่มควัน อาจทำให้เกิดสารพิษตกลงไปในแม่น้ำ ลำคลอง หรือบ่อน้ำ จึงต้องจับตาสถานการณ์อย่างใกล้ชิด

รู้จัก ‘หมิงตี้ เคมิคอล’

- สำหรับบริษัท หมิงตี้ เคมิคอล จำกัด จดทะเบียนเมื่อวันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2532 ด้วยทุนจดทะเบียน 70 ล้านบาท ประกอบธุรกิจผลิตผลิตภัณฑ์พลาสติกอื่นๆ ซึ่งมิได้จัดประเภทไว้ในที่อื่น หรือผลิตเม็ดโฟม
- รายชื่อคณะกรรมการประกอบไปด้วย 4 คน ซึ่งเป็นชาวต่างชาติทั้งหมด โดยในช่วง 5 ปีมานี้ พบว่ารายได้อยู่ในระดับพันล้านบาท ส่วนกำไรอยู่ในหลักสิบล้านบาท
- ทั้งนี้ มีข้อมูลว่าบริษัทดังกล่าวทำประกันไว้ 3 กรมธรรม์ รวมวงเงินมูลค่ากว่า 400 ล้านบาท

- ขณะที่มูลค่าความเสียหายยังไม่มีการประเมิน

คำถามที่ยังรอคำตอบ

- นอกจากสาเหตุของต้นเพลิงที่ยังคงเป็นปริศนา
- ยังมีอีกหลายคำถามที่ยังต้องติดตามอย่างต่อเนื่อง
- ทั้งการจัดการผังเมือง ซึ่งเบื้องต้น สุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม ตอบข้อสงสัยว่า โรงงานแห่งนี้ก่อตั้งมาตั้งแต่ พ.ศ. 2532 และขอใบอนุญาตการประกอบกิจการโรงงานตั้งแต่ยังไม่มีชุมชนเกิดขึ้น ดังนั้นจึงต้องตั้งคำถามถึงการจัดการผังเมืองว่าเหตุใดจึงเกิดชุมชนจำนวนมากรายล้อมโรงงานอุตสาหกรรมแห่งนี้
- ไปจนถึงการเตรียมการรับมือกับภัยพิบัติขนาดใหญ่ ขณะที่อุปกรณ์ของเจ้าหน้าที่ยังขาดความพร้อม เฮลิคอปเตอร์กู้ภัยที่มีจำนวนไม่มาก
- การจัดการมลพิษทางอากาศที่ตกค้าง
- การเยียวยาความเสียหายที่เกิดขึ้นกับอาคารบ้านเรือนของประชาชน
- และการหามาตรการป้องกันไม่ให้เกิดเหตุดังกล่าวแบบนี้อีก
- ซึ่งยังคงต้องหาคำตอบและถอดบทเรียนต่อไป