เปิดศึกชิงแรงงานต่างชาติ ญี่ปุ่นเปิดโครงการใหม่ดึงแรงงานเข้าฝึกทักษะเฉพาะ พร้อมผ่อนคลายกฎที่เข้มงวด อยู่ได้ยาว มีอิสระเปลี่ยนงานได้ และเพิ่มค่าจ้างสูงขึ้นมากกว่า 50,961 บาทต่อเดือน หวังดึงดูดแรงงานต่างชาติ แก้ปัญหาขาดแคลนในประเทศ
Nikkei Asia รายงานว่า ญี่ปุ่นกำลังแข่งขันกับไต้หวันและเกาหลีใต้ ดึงแรงงานต่างชาติด้วยการฝึกทักษะเฉพาะ ผ่อนคลายกฎที่เข้มงวด อยู่ได้ยาว มีอิสระเปลี่ยนงานได้ และเพิ่มค่าจ้างสูงขึ้น ทั้งนี้ ที่ผ่านมาญี่ปุ่นได้ออกมาตรการ เช่น ออกวีซ่าใหม่ๆ และปรับปรุงโครงการฝึกหัดด้านเทคนิค
ความเคลื่อนไหวครั้งนี้นับเป็นหนึ่งในโครงการที่ช่วยดึงดูดแรงงานที่มีความสามารถเข้าช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจในภาคอุตสาหกรรม และสามารถทำงานอยู่ในญี่ปุ่นได้มากกว่า 5 ปี ทำให้ในปี 2022 ญี่ปุ่นมีแรงงานต่างชาติมากกว่า 1.82 ล้านคน และมีแรงงานฝึกหัดทางด้านเทคนิคประมาณ 343,000 คน
ข่าวที่เกี่ยวข้อง:
- ญี่ปุ่นเล็งออกวีซ่าพำนัก 6 เดือน ให้ชาวต่างชาติที่ทำงานจากที่ไหนก็ได้
- แรงงานต่างด้าว ผีน้อยเกาหลี ความเหลื่อมล้ำในสังคม เหตุใดปัญหาเหล่านี้จึงสำคัญ และไม่ควรมองข้าม
- อย่าให้เป็นแค่ครั้งหนึ่งที่คนไทยไปญี่ปุ่นได้โดยไม่ต้องขอวีซ่า ข้อมูลเผยคนไทยโดดวีซ่ามากเป็นอันดับ 3 ของโลก!
ทั้งนี้ การรับแรงงานเข้ามาทำงานก็ยังมีความเหลื่อมล้ำอยู่ โดยเฉพาะโปรแกรมสำหรับนักศึกษาฝึกงานด้านเทคนิคที่ถูกวิพากษ์วิจารณ์เรื่องกฎเกณฑ์ที่เข้มงวดเกินไป รวมถึงความยากลำบากในการเปลี่ยนงาน รัฐบาลญี่ปุ่นจึงได้จัดโครงการใหม่ ซึ่งนักศึกษาฝึกงานจะต้องเข้ารับการฝึกอบรมเพื่อให้พวกเขาสามารถผ่านการวัดระดับทักษะที่จำเป็นต่อการทำงาน และจะไม่มีข้อจำกัดในการต่ออายุประเภทวีซ่า
สิ่งที่ช่วยดึงดูดแรงงานต่างชาติได้มากขึ้นคือในญี่ปุ่นมีผู้ถือวีซ่าแรงงานทักษะเฉพาะประมาณ 208,000 คน และผู้ที่มีประสบการณ์สามารถมีอิสระในการเปลี่ยนงานได้ตามที่ต้องการ
ถึงกระนั้นการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวเกิดขึ้นท่ามกลางปัญหาประชากรของญี่ปุ่นที่ลดลง เห็นได้จากข้อมูลสถาบันวิจัยประชากรและความมั่นคงทางสังคมแห่งชาติ เคยระบุเอาไว้ว่า ประชากรญี่ปุ่นประมาณ 124 ล้านคนในปัจจุบัน อาจจะลดลง 30% ในอีก 47 ปีข้างหน้า ซึ่งจะเป็นตัวแปรสำคัญที่ทำให้เศรษฐกิจภายในประเทศตกต่ำลง
แน่นอนว่าเป็นสถานการณ์ที่ประเทศในเอเชียตะวันกำลังเผชิญอยู่ จึงทำให้การแข่งขันในการแย่งแรงงานต่างชาติรุนแรงมากขึ้น เพราะตอนนี้เกาหลีใต้และไต้หวันก็พยายามงัดนโยบายใหม่ๆ รวมถึงค่าจ้างที่เพิ่มขึ้น เพื่อดึงแรงงานต่างชาติเข้ามา
สอดรับกับรายงานของ Mitsubishi UFJ Research and Consulting ที่บอกว่าเกาหลีใต้ได้ขยายใบอนุญาตการจ้างงานทั่วไปเป็น 165,000 ใบในปี 2024 เพิ่มขึ้นมากกว่าสองเท่า และยังเพิ่มโควตาให้กับกลุ่มแรงงานที่มีทักษะความสามารถสูงเป็น 35,000 คนในปี 2023 ซึ่งมากกว่าก่อนหน้านี้หลายเท่าตัว สิ่งสำคัญคือกลุ่มคนดังกล่าวมีสิทธิได้อยู่ในประเทศเกาหลีใต้แบบถาวร โดยปัจจุบันเกาหลีใต้มีแรงงานต่างชาติประมาณ 920,000 คน ซึ่งยังน้อยกว่าญี่ปุ่น
ขณะที่ไต้หวันได้ขยายโครงการแรงงานต่างชาติ อนุญาตให้บริษัทก่อสร้างเพิ่มอัตราการจ้างงานได้ รวมถึงภาคการเกษตรได้เพิ่มโควตารับแรงงานเพิ่มเป็นสองเท่า โดยแรงงานต่างชาติที่มีคุณสมบัติเหมาะสมจะสามารถพักอาศัยอยู่บนเกาะได้ถาวรและสามารถนำครอบครัวมาอยู่ด้วยได้
หากเจาะลงมาถึงค่าตอบแทนในญี่ปุ่น นักศึกษาฝึกงานด้านเทคนิคในญี่ปุ่นได้รับค่าจ้างรายเดือนเฉลี่ย 212,000 เยน (50,961 บาทต่อเดือน) ขณะที่พนักงานทั่วไปในเกาหลีใต้มีรายได้เฉลี่ย 271,000 เยน (65,000 บาทต่อเดือน) ตามด้วยไต้หวัน พนักงานมีรายได้เทียบเท่ากับ 143,000 เยน (34,386 บาทต่อเดือน)
อย่างไรก็ตาม จากข้อมูลของสถาบันธนาคารเพื่อการพัฒนาแห่งเอเชีย ระบุว่า ในปี 2023 ที่ผ่านมา ผู้คนที่อาศัยอยู่ใน 10 ประเทศ ประมาณ 4.64 ล้านคน เดินทางไปทำงานในประเทศเศรษฐกิจเกิดใหม่ โดยเฉพาะในตะวันออกกลาง ส่วนคนที่มาจากเวียดนามและอินโดนีเซียส่วนใหญ่จะเลือกไปทำงานในญี่ปุ่น
อ้างอิง: