ทันทีที่ Incantation หรือ มนตรา ในชื่อภาษาไทย สตรีมทาง Netflix ก็เกิดความเห็นออกเป็นสองฝ่าย ทั้งคนที่ชอบมาก สยองมาก สนุกมาก และคนที่ไม่ชอบเลย รู้สึกเสียเวลาดู แต่สำหรับผู้เขียนหากมองข้ามการอวยยศเกินจริงที่ทำให้หลายคนรู้สึกอคติ หนังจากไต้หวันเรื่องนี้ก็ดูสนุกดี เพียงแต่มันไม่มีอะไรใหม่เท่านั้นเอง 

*บทความนี้มีการเปิดเผยเนื้อหาในเรื่อง*

Incantation เข้าฉายที่ไต้หวันในเดือนมีนาคมที่ผ่านมา และทำรายได้ถึง 23 ล้านดอลลาร์ตั้งแต่ 3 วันแรก โดยได้แรงบันดาลใจจากคดีจากเมืองเกาสงในปี 2005 เมื่อสมาชิกของครอบครัวหนึ่งที่มีด้วยกัน 6 คน อ้างว่าถูกเทพเข้าสิงจนทำให้มีพฤติกรรมเปลี่ยนไป คือทำร้ายกันเอง และกินแค่น้ำผสมขี้เถ้าเพื่อประทังชีวิตเป็นเดือนๆ จนกระทั่งทุกคนได้เริ่มได้สติกลับคืนมา ลูกสาวคนโตของครอบครัวกลับป่วยหนักและเสียชีวิตในเวลาต่อมา สมาชิกในครอบครัวถูกตั้งข้อหาละเลยจนทำให้ผู้อื่นเสียชีวิต ซึ่งเนื้อเรื่องหยิบเพียงประเด็นการถูกครอบงำด้วยอะไรบางอย่างและการปฏิบัติตามความเชื่อ จนเกือบทำให้ตัวละครในเรื่องเกือบเอาชีวิตไม่รอดมาใช้เท่านั้น   

Incantation เล่าเรื่องของ ‘หลีรั่วหนาน’ หญิงสาวที่ต้องคำสาปจากการเข้าไปร่วมในพิธีกรรมและเข้าไปในอุโมงค์ต้องห้ามของครอบครัวแฟนหนุ่มเมื่อ 6 ปีที่แล้ว จากเหตุการณ์ครั้งนั้นเธอกลายเป็นคนเดียวที่รอดชีวิต จนมีอาการป่วยทางจิต และต้องพลัดพรากจาก ‘ตั่วตัว’ ลูกสาว จนเมื่ออาการดีขึ้นจึงไปรับตั่วตัวกลับมา แต่แล้วเรื่องราวแปลกๆ เมื่อ 6 ปีที่แล้วก็เกิดขึ้นซ้ำอีก ทำให้เธอต้องทำทุกวิถีทางเพื่อช่วยเหลือลูกสาวให้ปลอดภัย

จุดเด่นของหนังเรื่องนี้เล่าเรื่องในสไตล์ Found Footage คือเล่าผ่านกล้องวิดีโอส่วนตัวของตัวละคร รวมทั้งกล้องวงจรปิดตามสถานที่ต่างๆ แล้วนำมาเรียงร้อยต่อกันแบบไม่ลำดับขั้นเวลา ทำให้ส่วนนี้เป็นหนึ่งในจุดอ่อนของหนังที่อาจทำให้คนดูสับสน อย่างไรก็ดี ก็ถือได้ว่าไม่ยากเกินไปที่จะทำความเข้าใจ ที่สำคัญการเล่าเรื่องแบบนี้ยังทำให้เรารู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของเรื่อง เมื่อผนวกกับการวางคาแรกเตอร์ตัวละครให้เป็นแก๊งล่าท้าผีด้วยแล้ว ก็พอจะเชื่อได้ว่าเธอเป็นคนขยันถ่าย แม้ในหลายๆ ฉากจะดูเซ็ตอัพ หรือจะตายอยู่แล้วยังจะถ่ายอีกเหรอ? อยู่บ้างก็ตาม

หนังเปิดฉากด้วยตัวหลีรั่วหนานอธิบายปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้น และแนะนำให้คนดูทำอะไรบางอย่างแบบกึ่งห้ามกึ่งยุไปกับเธอ ตรงจุดนี้ช่วยกระตุ้นความอยากรู้อยากเห็นของคนดูได้ดี แม้ว่ารู้อยู่แก่ใจว่าจะตกหลุมพรางก็ตาม ยิ่งได้ยินเสียงบทสวดคลอไปด้วยก็นับว่าเป็นการบิลด์อารมณ์คนดูได้น่าสนใจ

จากนั้นก็จัดหนักจัดเต็มด้วยฉากสยดสยองต่างๆ นิ่งๆ สลับตุ้งแช่แบบหายใจไม่ทั่วท้อง ทั้งๆ ที่แทบทั้งเรื่องมีฉากผีปรากฏตัวแค่ครั้งเดียวและเห็นแค่มือเท่านั้น แต่หนังเล่นกับความกลัวของคนผ่านอาการ Phobia ต่างๆ ทั้งกลัวเลือด กลัวแมลง กลัวรู กลัวฟัน และความขรึมขลังของพิธีกรรม รวมทั้งพฤติกรรมแปลกๆ ของคนผ่านความเชื่อ แม้โดยส่วนตัวผู้เขียนจะค่อนข้างเฉยๆ กับผีจีน แต่การเลี่ยงไปให้เป็นพิธีของพุทธนิกายตันตระที่มีทั้งเทพและมาร ก็ช่วยเพิ่มความเอ็กโซติกขึ้นไปได้อีกหน่อย 

อย่างไรก็ดี ความสยดสยองที่แท้จริงของเรื่องนี้ต้องยกให้กับฉากการทำร้ายตัวเองของคนที่ถูกวิญญาณครอบงำ ซึ่งบางฉากเรียกได้ว่าสร้างสรรค์วิธีการตายได้อย่างพิสดารดีทีเดียว รวมทั้งภาพร่างกายมนุษย์ที่ยังมีลมหายใจแต่ร่างกายเน่าเปื่อยจนมีแมลงเข้าไปทำรัง ก็สร้างภาพติดตาให้คนดูนอนหลับไม่สบายได้เหมือนกัน 

แม้ Incantation จะจัดหนักจัดเต็มกับฉากน่ากลัวๆ แต่เป็นเพราะหลายๆ ฉากที่แฟนหนังสยองขวัญเคยเห็นมาแล้ว ทำให้รู้สึกบางช่วงค่อนข้างน่าเบื่อ และหนังยาวเกินไป ซึ่งสามารถตัดบางฉากออกไปก็ได้ ส่วนการแวะพูดถึงความสัมพันธ์ระหว่างแม่-ลูกเพื่อให้ตอนจบดูหนักแน่นยิ่งขึ้น ก็ออกมาดูตื้นเขิน ทั้งๆ ที่เนื้อหาสามารถสอดเทรกความพร่าเลือนระหว่างเรื่องจริงและอาการทางจิตของแม่ที่อาจคร่าชีวิตของลูกได้ให้หนังฉีกไปจากหนังสยองขวัญแบบเดิม แต่สุดท้ายก็เลือกใช้มุก ‘จดหมายลูกโซ่’ ที่คนดูเคยผ่านหูผ่านตากันมาหลายครั้ง

สรุปโดยรวม Incantation เป็นหนังที่ไม่ถึงกับแย่ เพียงแต่ไม่มีอะไรให้น่าจดจำ แต่ถ้ามองในแง่การให้ความบันเทิงแล้ว ความยาวของหนังร่วม 2 ชั่วโมงก็ไม่ถึงกับทำให้เสียเวลา เหมาะสำหรับคนที่อยากขนลุกขนพองสยองขวัญให้คืนนี้หลับยากขึ้นมาอีกหน่อย 

ภาพ: Incantation