วิกฤตหนี้ของกลุ่มบริษัท China Evergrande กำลังเขย่าตลาดการเงินในสหรัฐอเมริกา ยุโรป และญี่ปุ่น หลายคนอาจสงสัยว่า อะไรคือจุดที่ทำให้ Evergrande เดินมาถึงจุดนี้ และที่สำคัญอนาคตของ Evergrande จะเป็นอย่างไรต่อไป…นี่คือ 4 เรื่องต้องรู้เกี่ยวกับบริษัทพัฒนาอสังหาริมทรัพย์รายใหญ่อันดับ 2 ของจีนที่มีหนี้สินมากสุดในโลก
- ความเป็นมาของ Evergrande และสัมพันธ์ทางการเมืองของ Xu Jiayin ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้ง
Evergrande ก่อตั้งขึ้นในปี 1996 (พ.ศ. 2539) ในเมืองทางใต้ของกวางโจว โดยเริ่มต้นจากพนักงานไม่ถึง 10 คน ที่มาจับธุรกิจคอนโดมิเนียมขนาดเล็ก ราคาไม่แพง เจาะลูกค้าระดับกลาง และเติบโตอย่างรวดเร็วด้านอสังหาริมทรัพย์ในช่วงทศวรรษ 2000
จน 25 ปีผ่านไป ในปี 2563 Evergrande มีรายได้ 5.07 แสนล้านหยวน (ราว 78,400 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) ขึ้นแท่นอสังหาริมทรัพย์เบอร์ 2 ของจีนได้สำเร็จ
ผู้ก่อตั้งและประธาน ซูเจียหยิน (Xu Jiayin) หรือที่รู้จักในชื่อ Hui Ka Yan ในภาษากวางตุ้ง เริ่มต้นจากธุรกิจเทรดดิ้งอสังหาริมทรัพย์ประเภทบ้านตั้งแต่ปี 1990 (พ.ศ. 2533) และได้ใช้ Know How ด้านนี้ เปิดตัว Evergrande ขึ้นมาโดยซูเป็นคนออกแบบและเลือกวัสดุก่อสร้างรวมถึงอุปกรณ์ต่างๆ ด้วยตัวเอง มุ่งเน้นคอนเซปต์ลดต้นทุนด้านการผลิต
Hurun Report ได้จัดอันดับเศรษฐีประจำปี 2560 และยกให้ซูก้าวขึ้นมาอยู่ในกลุ่มมหาเศรษฐีของจีน ด้วยทรัพย์สินมูลค่า 2.90 แสนล้านหยวน และในปี 2561 ซูยังได้รับการยอมรับจากพรรคคอมมิวนิสต์จีนว่าเป็น 1 ใน 100 ผู้ประกอบการเอกชนที่โดดเด่นในโอกาสครบรอบ 40 ปีของนโยบายการปฏิรูปและการเปิดประเทศ
เมื่อเป็นดาวรุ่งในโลกธุรกิจ ซูจึงได้รับเลือกให้เข้าร่วมกลุ่มทางการเมือง ซึ่งเป็นองค์กรที่ปรึกษาระดับแนวหน้าและมุ่งมั่นสู่การเมือง โดยซูมีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนเพื่อต่อต้านความยากจนของจีน และมีส่วนร่วมในนโยบายรัฐใหม่ๆ ตลอดมา ขณะเดียวกันซูได้เข้าไปลงทุนในภาคอุตสาหกรรมและการศึกษาระดับภูมิภาค รวมถึงได้สร้างเครือข่ายกับกลุ่มการเมืองไปด้วย
หลังจากประสบความสำเร็จในธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ ซูสยายปีกธุรกิจสู่แขนงอื่นอย่างต่อเนื่องและหลากหลาย Evergrande กลายเป็นเจ้าของทีมฟุตบอลกว่างโจว เอฟซี (Guangzhou FC) ซึ่งเป็นแชมป์เอเอฟซีแชมเปียนส์ลีก 2 สมัย รวมถึงมีการส่งเสริมวอลเลย์บอลและกีฬาอื่นๆ เพิ่มด้วย จนปัจจุบันความสนใจทางธุรกิจของ China Evergrande มีตั้งแต่สวนสนุกไปจนถึงรถยนต์ไฟฟ้า
อย่างไรก็ตาม วิกฤตหนี้พุ่งครั้งนี้กำลังเขย่าสถานะของ Evergrande ให้สั่นคลอนสถานะที่สั่นคลอน
- ทำไม Evergrande ถึงประสบปัญหา
ในช่วงปี 2563 ธนาคารกลางจีน (PBOC) ร่างกฎเกณฑ์ขึ้นมา 3 ข้อสำหรับผู้พัฒนาอสังหาริมทรัพย์ ประกอบด้วย
- มีอัตราส่วนหนี้สินต่อสินทรัพย์สูงสุดที่ 70%
- จำกัดอัตราส่วนหนี้สินต่อทุนสุทธิที่ 100%
- กำหนดให้มีเงินสดอย่างน้อยเท่ากับเงินกู้ระยะสั้น
หากบริษัทใดไม่ปฏิบัติตามข้อกำหนดเหล่านี้ต้องเผชิญกับข้อจำกัดในการกู้ยืมจากธนาคาร
จากกฎเกณฑ์ดังกล่าว Evergrande พยายามแก้ไขด้านการเงินเพื่อให้เป็นไปตามเงื่อนไข โดยเริ่มจากการลดราคาขายคอนโดมิเนียมเพื่อเร่งยอดขายและดึงเงินสดเข้าสู่บริษัท แผนนี้ทำให้ราคาขายเฉลี่ยของ Evergrande ลงลง 14% จากปีที่แล้ว มาอยู่ที่ 8,055 หยวนต่อตารางเมตรในเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา
แม้จะสามารถชำระหนี้บางส่วนได้ แต่แผนงานทางการเงินอื่นๆ ยังล่าช้า ทำให้ฐานะการเงินของ Evergrande (อ้างอิงสถาบันวิจัย Beike) ณ สิ้นเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา ยังไม่เป็นไปตาม 3 กฎเหล็กของ PBOC
สถานการณ์ดังกล่าวทำให้บรรดาบริษัทรับเหมาก่อสร้างและซัพพลายเออร์ที่ทำธุรกิจกับ Evergrande เริ่มพูดถึงการจ่ายเงินล่าช้า ขณะที่ธนาคารระดับภูมิภาคก็ได้ดำเนินการระงับเงินฝากที่ Evergrande ถืออยู่ เพราะเห็นได้ชัดว่ามีปัญหาเงินกู้
- เพราะเหตุใดปัญหาของ Evergrande จึงกระทบตลาดหุ้นทั่วโลกอย่างหนัก
ด้วยขนาดของหนี้ต่างประเทศที่สูงถึง 20,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ส่งผลกระทบต่อนักลงทุนทั่วโลก ขณะที่นโยบายที่กำหนดโดยรัฐบาลสีจิ้นผิงล้วนมีบทบาทสำคัญ
ท่ามกลางปัญหาที่ปะทุขึ้นไม่หยุด Evergrande ได้ออกแถลงการณ์เมื่อวันที่ 13 กันยายนที่ผ่านมา ระบุว่าบริษัทต้องเผชิญกับ ‘ปัญหาที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน’ ในขณะเดียวกันก็ได้ปฏิเสธข่าวลือเรื่องการล้มละลายไปในตัว
บริษัทมีหนี้สินรวม 1.97 ล้านล้านหยวน คิดเป็น 2% ของ GDP จีน ซึ่งเป็นขนาดที่ใหญ่พอที่จะทำให้ผลกระทบต่อระบบการเงินของประเทศได้หากก้าวพลาดผิดไปเพียงนิดเดียว
ล่าสุดทั่วโลกกำลังจับตามองว่า Evergrande จะผิดนัดชำระหนี้จำนวนหนึ่งที่จะถึงกำหนดชำระดอกเบี้ยในปลายเดือนนี้และในอนาคตหรือไม่
ขณะเดียวกันผู้คนนอกเหนือโลกการเงินก็กำลังจับตามองว่า ภาวะเงินฝืดที่จะเกิดขึ้นอีกครั้งอาจส่งผลกระทบต่อการก่อสร้างโครงการคอนโดมิเนียมที่ขายแล้วและรอการสร้างแล้วเสร็จ ซึ่งจะเป็นปัญหาอย่างยิ่งในประเทศที่ที่อยู่อาศัยเป็นทรัพย์สินสะท้อนความมั่งคั่งของผู้คนส่วนใหญ่
- Evergrande จะล้มละลายหรือไม่
หากไม่สามารถพลิกฟื้นฐานะทางการเงินขึ้นมาได้ การปรับโครงสร้างหนี้และการล้มละลายก็เป็นทางเลือกหนึ่ง หากเจ้าหนี้ตกลงกันได้ พวกเขาจะ Hair Cut หนี้ในขณะที่ Evergrande ก็จะดำเนินธุรกิจหลักเพื่อพลิกฟื้นธุรกิจต่อไป
อย่างไรก็ตาม กระบวนการดังที่กล่าวก็ไม่ได้รับประกันว่าการปรับโครงสร้างจะประสบความสำเร็จ และ Evergrande มีความเสี่ยงที่จะถูกยกเลิกกิจการได้
นอกจากนี้ยังมีข้อสงสัยที่ยังไม่มีใครให้คำตอบที่ชัดเจนได้ นั่นก็คือรัฐบาลจีนจะเข้ามาช่วยบริษัทหรือไม่
Hu Xijin หัวหน้าบรรณาธิการของ Global Times ในเครือพรรคคอมมิวนิสต์ กล่าวในโซเชียลมีเดียว่า Evergrande ไม่ควรพึ่งพาเงินช่วยเหลือ และในช่วงเวลาที่รัฐบาลกำลังทำการเปลี่ยนแปลงกฎระเบียบต่างๆ สำหรับภาคอุตสาหกรรมจะต้องไม่ปกป้องบริษัทต่างๆ ไม่ว่าพวกเขาจะประสบปัญหาร้ายแรงเพียงใด
ขณะที่สีจิ้นผิงเดินหน้ารณรงค์นโยบาย ‘เจริญรุ่งเรืองร่วมกัน’ อุตสาหกรรมอสังหาริมทรัพย์ก็ตกเป็นเป้าหมายของกฎระเบียบใหม่เพื่อจัดการกับราคาที่อยู่อาศัยที่พุ่งสูงขึ้น ซึ่งถูกมองว่าเป็นสาเหตุของความไม่เท่าเทียมกันที่เพิ่มขึ้น ดังนั้นการช่วยเหลือ Evergrande จะค้านกับแนวคิดหลักของสี อย่างไรก็ตามรัฐบาลก็ไม่สามารถมองข้ามผลกระทบของการล่มสลายของเศรษฐกิจและสังคมของจีนได้เช่นกัน
อ้างอิง:
