ในปี 2024 มีภารกิจการสำรวจอวกาศที่น่าจับตาหลายภารกิจ โดยเฉพาะการเดินทางกลับสู่ดวงจันทร์อีกครั้งในรอบ 52 ปีของมนุษยชาติ เช่นกันกับภารกิจยานอวกาศหลายประเทศที่ถูกวางแผนให้มุ่งหน้าไปสำรวจเป้าหมายต่างๆ รอบระบบสุริยะ
โดยยานอวกาศจีนเตรียมเดินทางไปเก็บหินจากด้านไกลดวงจันทร์กลับโลกครั้งแรก นอกจากนี้ยังมีภารกิจออกสำรวจเพื่อไขปริศนาที่ซ่อนอยู่ใต้มหาสมุทรของดวงจันทร์ยูโรปา การทดสอบยานอวกาศของอินเดีย และบริษัท SpaceX เหล่านี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งของภารกิจมากมายที่มีกำหนดออกเดินทางในปี 2024 นี้
THE STANDARD ได้รวบรวม 5 ภารกิจน่าสนใจจากหน่วยงานอวกาศต่างๆ พร้อมรายละเอียดน่ารู้ของแต่ละโครงการ
อาร์ทีมิส 2 ส่งมนุษย์กลับดวงจันทร์
หนึ่งในภารกิจที่น่าจับตามากที่สุดของทศวรรษนี้ คือการเดินทางกลับสู่ดวงจันทร์อีกครั้งของมนุษยชาติ โดย NASA วางแผนส่ง 4 นักบินอวกาศเดินทางไปบินผ่านดวงจันทร์ในเดือนพฤศจิกายน 2024 กับภารกิจอาร์ทีมิส 2 (Artemis 2)
รีด ไวส์แมน, วิกเตอร์ โกลเวอร์, คริสตินา คอช และ เจเรมี แฮนเซน จะเป็นมนุษย์กลุ่มแรกนับตั้งแต่ภารกิจอพอลโล 17 ที่จะได้เดินทางไปดวงจันทร์ โดยถือเป็นครั้งแรกที่มีสุภาพสตรีและชาวแคนาดาที่ได้เดินทางไปไกลกว่าวงโคจร Low Earth Orbit
แม้เป็นภารกิจส่งมนุษย์ไปดวงจันทร์ครั้งแรกตั้งแต่ภารกิจอพอลโล 17 เมื่อปี 1972 แต่ NASA จะไม่พานักบินอวกาศไปลงดวงจันทร์ หรือแม้แต่เข้าสู่วงโคจรรอบดวงจันทร์ในภารกิจอาร์ทีมิส 2 โดยพวกเขาจะเดินทางเข้าสู่แค่วงโคจร High Earth Orbit รอบโลก ที่มีจุดไกลสุด ณ ระยะห่างประมาณ 74,000 กิโลเมตร ก่อนมุ่งหน้าสู่ดวงจันทร์แบบ Free-Return Trajectory ที่ใช้แรงโน้มถ่วงของดวงจันทร์เหวี่ยงให้ยานเดินทางกลับโลกได้โดยไม่ต้องจุดเครื่องยนต์
วงโคจรของอาร์ทีมิส 2 จะคล้ายกับวงโคจรที่ภารกิจอพอลโล 13 ใช้ระหว่างเดินทางกลับจากดวงจันทร์ หลังเผชิญอุบัติเหตุถังออกซิเจนระเบิดจนต้องยกเลิกภารกิจลงดวงจันทร์ โดยอาร์ทีมิส 2 ถูกวางให้เป็นการทดสอบระบบต่างๆ เพื่อเตรียมความพร้อมให้ภารกิจอาร์ทีมิส 3 พามนุษย์ลงไปปฏิบัติภารกิจบนพื้นผิวบริเวณขั้วใต้ดวงจันทร์ ที่จะเกิดขึ้นอย่างเร็วที่สุดในเดือนธันวาคม 2025
ฉางเอ๋อ 6 เก็บหินด้านไกลดวงจันทร์กลับโลก
นอกจากการส่งมนุษย์ไปบินผ่านดวงจันทร์อีกครั้งในรอบครึ่งศตวรรษของ NASA ทางองค์การอวกาศแห่งชาติจีน หรือ CNSA มีแผนส่งยานสำรวจแบบไร้มนุษย์เดินทางไปลงจอดบริเวณด้านไกลของดวงจันทร์ เพื่อเก็บตัวอย่างหินกลับโลกเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์
ยานฉางเอ๋อ 6 (Chang’e 6) มีกำหนดให้ออกเดินทางในเดือนพฤษภาคม 2024 โดยเป็นยานที่มีลักษณะเหมือนกับภารกิจฉางเอ๋อ 5 ที่เดินทางไปเก็บตัวอย่างจากด้านใกล้ดวงจันทร์กลับโลกเมื่อปี 2020 ซึ่งประกอบด้วยส่วนยานลงจอด ที่มีหน้าที่เก็บตัวอย่างจากพื้นผิวดวงจันทร์ ก่อนส่งให้ยานขนส่งตัวอย่างนำขึ้นสู่วงโคจรรอบดวงจันทร์ เพื่อให้ส่วนของยานที่อยู่ในวงโคจรนำกลับโลก และท้ายที่สุดแคปซูลตัวอย่างจะเป็นส่วนเดียวที่เดินทางกลับสู่ชั้นบรรยากาศ เพื่อนำตัวอย่างชุดนี้ส่งให้นักวิทยาศาสตร์ศึกษาเป็นลำดับต่อไป
แม้ในอดีตจะเคยมีการเก็บตัวอย่างทั้งจากนักบินอวกาศและยานสำรวจของนานาประเทศ แต่ไม่เคยมีครั้งไหนที่มีภารกิจเดินทางไปเก็บตัวอย่างหินจากบริเวณด้านไกลของดวงจันทร์ ซึ่งเป็นฟากที่ไม่หันเข้ามาทางโลกของเรา โดย CNSA กำหนดจุดลงจอดไว้บริเวณแอ่งอพอลโล ซึ่งอยู่ใกล้กับขั้วใต้ของดวงจันทร์ และคาดว่าฉางเอ๋อ 6 จะเก็บหินกลับโลกได้ประมาณ 2 กิโลกรัมจากบริเวณขั้วใต้ของด้านไกลดวงจันทร์
ทั้งนี้ จีนมีแผนจะส่งนักบินอวกาศเดินทางไปสำรวจดวงจันทร์ในอีก 10 ปีข้างหน้า พร้อมกับสร้างสถานีอวกาศบริเวณขั้วใต้ของดวงจันทร์ในช่วงเวลาเดียวกัน โดยอาจมีความร่วมมือกับรัสเซียเพื่อพัฒนายานอวกาศและเทคโนโลยีต่างๆ สำหรับส่งมนุษย์ไปลงดวงจันทร์ด้วยตนเอง
ไขปริศนาหาชีวิตบนดวงจันทร์ยูโรปา
อีกหนึ่งภารกิจที่น่าจับตามองในปี 2024 คือการส่งยานยูโรปาคลิปเปอร์ (Europa Clipper) เดินทางมุ่งหน้าไปศึกษาดวงจันทร์ยูโรปาของดาวพฤหัสบดีอย่างใกล้ชิด เพื่อตอบคำถามที่นักวิทยาศาสตร์สงสัยมาอย่างยาวนานว่า “มีชีวิตอยู่บนดาวดวงอื่นจริงไหม?”
เหตุผลที่ภารกิจสำรวจดวงจันทร์ยูโรปามีความน่าสนใจ เนื่องจากมีความเป็นไปได้ที่อาจมีมหาสมุทรลึกกว่า 100 กิโลเมตรอยู่ใต้เปลือกน้ำแข็งของชั้นผิวดาว ซึ่งมีมวลน้ำมากกว่าบนโลกของเราถึง 2 เท่า และนักวิทยาศาสตร์ยังต้องการศึกษาถึงองค์ประกอบทางเคมีของดวงจันทร์ยูโรปาอย่างใกล้ชิด เพื่อเสาะหาองค์ประกอบสำคัญของชีวิต เช่นเดียวกับการได้รับพลังงานของดวงจันทร์ยูโรปาที่มีความแตกต่างจากบนโลกของเราอย่างสิ้นเชิง
หากไม่มีอะไรผิดพลาด ยูโรปาคลิปเปอร์ จะออกเดินทางจากโลกในวันที่ 10 ตุลาคม 2024 กับจรวด Falcon Heavy ของ SpaceX โดยอาศัยแรงเหวี่ยงของดาวอังคารและโลก เพื่อเร่งความเร็วส่งยานมุ่งหน้าไปถึงดาวพฤหัสบดีในระยะเวลา 5 ปีครึ่ง
นอกจากภารกิจยูโรปาคลิปเปอร์ของ NASA ยังมีภารกิจ JUICE หรือ Jupiter Icy Moons Explorer ขององค์การอวกาศยุโรป (ESA) ที่เดินทางไปสำรวจดวงจันทร์ยูโรปา แกนีมีด และคัลลิสโต ซึ่ง JUICE จะเดินทางไปถึงดาวพฤหัสบดีในปี 2031 เพื่อไปร่วมสำรวจตามหลังภารกิจยูโรปาคลิปเปอร์ที่เดินทางไปถึงในเดือนเมษายน 2030 ก่อนเริ่มบินโฉบผ่านดวงจันทร์ยูโรปารวมทั้งสิ้น 44 ครั้ง ตลอดช่วงเวลา 4 ปีของภารกิจการศึกษาหลัก
กากันยาน ก้าวแรกของชาวอินเดียสู่อวกาศ
หลังจากความสำเร็จของภารกิจจันทรายาน-3 ในการลงจอดและปฏิบัติภารกิจบนพื้นผิวดวงจันทร์ และภารกิจส่งยาน อาทิตยา-แอล 1 ไปสำรวจดวงอาทิตย์จากจุดลากรางจ์ L1 ของโลกกับดวงอาทิตย์ องค์การวิจัยอวกาศอินเดีย หรือ ISRO ได้เตรียมส่งยานอวกาศสำหรับมนุษย์ลำแรกของประเทศขึ้นสู่วงโคจรในช่วงต้นปี 2024
โครงการกากันยานเริ่มต้นขึ้นในปี 2008 ด้วยเป้าหมายการพัฒนายานอวกาศสำหรับมนุษย์ 3 คน ที่อยู่ในอวกาศได้นานกว่า 1 สัปดาห์ โดยแผนการส่งยานทดสอบในภารกิจ G1 หรือภารกิจส่งยานอวกาศแบบไร้มนุษย์ขึ้นไปทดสอบในวงโคจรรอบโลกจะเกิดขึ้นในช่วงต้นปี 2024 เป็นอย่างเร็ว เพื่อทดสอบระบบต่างๆ ในสภาพแวดล้อมจริง
หากภารกิจ G1 ของกากันยานประสบความสำเร็จ ISRO จะส่งภารกิจขึ้นทดสอบในวงโคจรรอบโลกอีกอย่างน้อย 2 ครั้ง ก่อนมีการส่งนักบินอวกาศ หรือ ‘Vyomanaut’ คนแรกไปกับยานอวกาศของประเทศตนเอง โดยมีกำหนดการคร่าวๆ ไว้ในปี 2024 หากไม่มีอุปสรรคหรือปัญหาเกิดขึ้นในระหว่างการผลิตและทดสอบของภารกิจก่อนหน้า
ก้าวต่อไปของ Starship
อีกหนึ่งภารกิจที่น่าจับตามองในปี 2024 คือการทดสอบยาน Starship ครั้งที่ 3 ของบริษัท SpaceX หลังจากที่การทดสอบสองครั้งก่อนหน้าในเดือนเมษายนและพฤศจิกายน 2023 จบลงด้วยการต้องทำลายส่วนของบูสเตอร์ Super Heavy และยาน Starship กลางอากาศมาทั้ง 2 รอบ
เนื่องจากยาน Starship ได้รับเลือกให้เป็นยานลงดวงจันทร์ของภารกิจอาร์ทีมิส 3 ผ่านโครงการ Human Landing System หรือ HLS ซึ่งมีกำหนดลงจอดอย่างเร็วที่สุดในเดือนธันวาคม 2025 ทำให้ผลการทดสอบยาน Starship ครั้งที่ 3 ของ SpaceX อาจเป็นตัวแปรสำคัญที่มีผลต่อการลงดวงจันทร์ของ NASA รวมถึงภารกิจด้านต่างๆ ที่จำต้องรอให้ยานลำนี้ได้ผ่านการยืนยันความปลอดภัยเสียก่อน
ในปัจจุบัน SpaceX ยังไม่กำหนดวันทดสอบครั้งที่ 3 อย่างเป็นทางการ แต่ได้เผยแพร่วิดีโอการทดสอบทำ Static Fire หรือเดินเครื่องยนต์ Raptor ทั้ง 33 ตัวของบูสเตอร์ Super Heavy ที่จะใช้ในเที่ยวบินทดสอบที่ 3 ไปเมื่อวันที่ 30 ธันวาคมที่ผ่านมา ทำให้คาดการณ์ว่าเที่ยวบินที่ 3 จะเกิดขึ้นในต้นปี 2024 นี้
ภาพ: Getty Images
อ้างอิง:
