ภูมิรัฐศาสตร์ ‘อียิปต์-ซาอุ’ และความหมายที่ซ่อนอยู่ในการย้ายทีมของ 'ซาลาห์'

ตลาดการซื้อ-ขายผู้เล่นนักฟุตบอลของซาอุดีอาระเบียจะปิดตัวลงในเวลา 22.00 น. ตามเวลาท้องถิ่นของประเทศอังกฤษ นั่นหมายถึงยังมีเวลาอีกเกือบร่วมวันที่เราจะได้ติดตามกระแสข่าวการย้ายทีมของ โมฮัมเหม็ด ซาลาห์ ที่คาดว่าจะเป็นดราม่าครั้งสุดท้ายของตลาดฤดูร้อน

เดวิด ออร์นสตีน ผู้สื่อข่าวคนดังจาก The Athletic เปิดเผยความคืบหน้าและรายละเอียดที่สำคัญของดีลนี้ผ่านรายการ Daily Football Briefing ว่า “ความสนใจเป็นเรื่องจริง มันเป็นเรื่องจริงจัง” ก่อนจะเน้นประหนึ่งขีดเส้นใต้คำสำคัญที่แฟนลิเวอร์พูลต้องตระหนักไว้

“ตอนนี้ทุกอย่างยังดำเนินต่อไป”

ในความเห็นของออร์นสตีน คำถามสำคัญของเรื่องนี้อยู่ที่ความสนใจที่ว่านั้น จะถูกแปรเปลี่ยนจากสิ่งที่เป็นนามธรรมมาเป็นสิ่งที่เป็นรูปธรรมอย่างข้อเสนออย่างเป็นทางการบนโต๊ะเจรจาหรือไม่

สิ่งที่คาดกันว่ามันจะเกิดขึ้นจริงคือ สถานการณ์ที่เมื่อถึงช่วงเวลาหนึ่งของวันนี้ ลิเวอร์พูลจะได้รับข้อเสนออย่างเป็นทางการจากอัล อิตติฮัด

ข้อเสนอที่เชื่อว่าจะไม่ต่างอะไรจากระเบิดปรมาณูที่ เจ. โรเบิร์ต ออปเพนไฮเมอร์ และเหล่าสุดยอดนักวิทยาศาสตร์ของโลก ได้ร่วมกันคิดค้นขึ้น มันพร้อมทำลายล้างทุกสิ่งทุกอย่าง และมันจะเป็นการทดสอบหลักการและจุดยืนของสโมสรอันยิ่งใหญ่ด้วยเกียรติและประวัติศาสตร์อย่างลิเวอร์พูล

อย่างไรก็ดี เรื่องการย้ายทีมครั้งนี้อาจไม่ได้เป็นแค่เรื่องระหว่างลิเวอร์พูลกับอัล อิตติฮัด

แต่มันอาจหมายถึงเรื่องระหว่างประเทศ บนความสัมพันธ์อันสลับซับซ้อนระหว่างอียิปต์และซาอุดีอาระเบียด้วย

ในขณะที่ผู้สื่อข่าวอย่างออร์นสตีนไปจนถึงแฟนบอลชาวค็อปชนทั่วโลกจับตามองข้อเสนอจากซาอุดีอาระเบีย ที่มีโอกาสจะมอบข้อเสนอในระดับที่เป็นสถิติโลก ทั้งในเรื่องของค่าตัวในการย้ายทีม ไปจนถึงเรื่องค่าเหนื่อยและค่าตอบแทนที่เชื่อกันว่า ซาลาห์จะได้มากกว่าที่ คริสเตียโน โรนัลโด ได้

โดยเชื่อกันว่า การย้ายไปซาอุดีอาระเบียของซูเปอร์สตาร์กองหน้าอันดับ 1 ของชาวอาหรับ “เป็นสิ่งที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้” มันจะเกิดขึ้นใน 2 วัน

อยู่ที่จะเป็นวันนี้หรือวันหน้าเท่านั้น

อีกด้านหนึ่งของเรื่องราว เราแทบไม่รู้อะไรจากฝั่งของซาลาห์ที่สงวนท่าทีมาตลอด มีเพียง รามี อับบาส นายหน้าส่วนตัว ที่ออกมาพยายามกลบกระแสข่าวก่อนหน้านี้ว่า “คงไม่เซ็นสัญญาใหม่ 3 ปีกับลิเวอร์พูลหากคิดที่จะย้ายทีมหลังจากนั้นแค่ปีเดียว”

ตัวเลขของข้อเสนอที่ยากจะปฏิเสธได้จากอัล อิตติฮัด อาจมีส่วนที่ทำให้อับบาสไม่ได้เคลื่อนไหวอะไรอีก

อีกส่วนคือการเคลื่อนไหวใดๆ ในประเด็นที่เกี่ยวกับซาอุดีอาระเบีย ถือเป็นเรื่องอ่อนไหวอย่างยิ่งสำหรับชาวอียิปต์ โดยเฉพาะบุคคลระดับประเทศอย่างซาลาห์

ย้อนกลับไปไม่นานมานี้ มีประเด็นความขัดแย้งเกี่ยวกับเรื่อง ‘เกมที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของตะวันออกกลาง’ เมื่อ วาลิด อัล ฟารัจ พิธีกรรายการกีฬาชาวซาอุดีอาระเบีย ได้ยกให้อัล นาสเซอร์ และอัล ฮิลาล เป็นเกมของคู่ปรับที่เดือดที่สุดของตะวันออกกลาง

เรื่องนี้กลายเป็นประเด็นคาใจกันขึ้นมา เพราะเดิมเกมแห่งศักดิ์ศรีที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของตะวันออกกลางคือเกมระหว่าง อัล อาห์ลาย กับซามาเล็ก ซึ่งเป็นสองสโมสรในกรุงไคโร ประเทศอียิปต์ ในเกมที่ได้รับการขนานนามว่า ‘ไคโรดาร์บี’ (ให้สฟิงซ์และฟาโรห์เป็นพยาน!)

ในแง่ของประวัติศาสตร์และความยิ่งใหญ่ เกมไคโรดาร์บีเป็นของขึ้นชื่อจริงอย่างไม่ต้องสงสัย

แต่ในมุมของอัล ฟารัจ เขาเชื่อว่าปัจจุบันกับการที่ฟุตบอลซาอุดีโปรลีกได้รับความสนใจจากผู้ชมทั่วโลก มีการขายลิขสิทธิ์การถ่ายทอดสดออกไปมากกว่า 40 ประเทศทั่วโลก นั่นหมายถึงเกมนี้อยู่ในสายตาของแฟนฟุตบอลทั่วโลกจริงๆ ไม่ใช่เกมที่ดูกันแค่ในตะวันออกกลางอย่างเดียวเหมือนการพบกันระหว่างอัล อาห์ลาย กับซามาเล็ก

ความเห็นของเขาทำให้ชาวอียิปต์ไม่สบอารมณ์แล้วหนึ่ง

แต่หากสมบัติของชาติอย่างซาลาห์ถูกพรากไปซาอุดีอาระเบียด้วย ก็จะยิ่งเป็นการตอกย้ำถึงความอ่อนแอของสิ่งที่อียิปต์ขาด แต่อีกชาติเขามี นั่นคือเรื่องของอำนาจทางการเงินที่พร้อมจะเสกอะไรให้เกิดขึ้นก็ได้บนโลกใบนี้

หากวันนี้อัล อิตติฮัด ซึ่งต้องการซาลาห์มาร่วมทีม เพื่อสร้างภาพในรายการชิงแชมป์สโมสรโลกที่จะจัดขึ้นปลายปีนี้ที่ซาอุดีอาระเบีย – ทำ Mission Impossible สำเร็จในวันนี้

หรือหากไม่สำเร็จวันนี้ ความสำเร็จที่อาจเกิดขึ้นในปีหน้าที่อาจจะไม่ใช่อัล อิตติฮัด แต่เป็นทีมอื่นของซาอุดีอาระเบีย ก็อาจหมายถึงการที่ชาวอียิปต์ร่วม 100 ล้านคนที่อาจจะปันใจไปให้กับฟุตบอลจากแดนทะเลทรายแทน เหมือนที่ลูกหลานของพระนางคลีโอพัตรามอบหัวใจให้ลิเวอร์พูล ทีมแดนไกลจากเมอร์ซีย์ไซด์

อียิปต์และซาอุดีอาระเบียยังมีเรื่องของภูมิรัฐศาสตร์ ความสัมพันธ์ในแบบทั้งรักและชัง ทั้งหวานและขมขื่น

ครั้งที่ โมฮัมหมัด มอร์ซี อดีตประธานาธิบดีที่ได้รับการเลือกตั้งในปี 2012 ถูกเนรเทศในปีถัดมาโดยกองทัพที่ปฏิวัติ ‘เชื่อกันว่า’ ซาอุดีอาระเบียคือผู้ให้การสนับสนุนทางการเงินแก่กองทัพอียิปต์

ซาอุดีอาระเบียยังเปิดประตูต้อนรับชาวอียิปต์ที่มาเป็นผู้ใช้แรงงานในประเทศจำนวนกว่า 2.5 ล้านคน ไม่นับจำนวนผู้อพยพอีกมากมายและความช่วยเหลือทางเศรษฐกิจ เพื่อประคับประคองอียิปต์ภายหลังจากที่ อับเดล ฟัตตาห์ อัล ซีซี ขึ้นมาเป็นผู้นำคนใหม่

แต่ความช่วยเหลือโดยไม่มีเงื่อนไขได้หมดลง ภายหลังจากที่มกุฎราชกุมารมูฮัมหมัด บิน ซาลมาน ได้ขึ้นมาปกครองซาอุดีอาระเบีย ความช่วยเหลือจากริยาดถึงไคโรยังมีอยู่ได้ แต่ต้องมีสิ่งตอบแทน

สิ่งตอบแทนที่รัฐบาลของซีซีมอบให้คือ ‘เกาะ’ จำนวน 2 เกาะในทะเลแดง ที่ถูกเปลี่ยนผ่านกลายเป็นสมบัติของซาอุดีอาระเบียแทน ซึ่งแน่นอนว่าสำหรับอียิปต์แล้วมันเป็นความเจ็บปวดอย่างยิ่งที่ต้องยกดินแดนของตัวเองให้กับชาติอื่นเพื่อแลกกับเงิน

ทั้งๆ ที่ในความรู้สึกชาวอียิปต์เชื่อว่าพวกเขายิ่งใหญ่มาก่อน และซาอุดีอาระเบียไม่มีสิทธิ์ที่จะมากระทำการหยามเหยียดใดๆ ใส่

สิ่งละอันพันละน้อยในความสัมพันธ์ที่ซับซ้อน ทั้งพึ่งพาอาศัย ทั้งเจ็บปวดและอับอาย ทำให้การเคลื่อนไหวใดๆ ก็ตามของซาลาห์ถือเป็นเรื่องละเอียดอ่อน แม้ว่าตัวซาลาห์เองก็ไม่เคยมีช่วงเวลา ความทรงจำ และความผูกพันใดๆ กับสโมสรฟุตบอลในบ้านเกิดเลยก็ตาม

เขาเกิดที่เมืองนากริก แต่ไม่ได้เติบโตทางเกมลูกหนังกับอัล อาห์ลาย หรือซามาเล็ก และลำพังความสัมพันธ์ของเขากับประเทศบ้านเกิดก็ไม่ได้ดีเสมอไป หากยังจำกันได้ ความขัดแย้งกับสหพันธ์ฟุตบอลอียิปต์ก็เคยเป็นปัญหา

แต่เขาคือวีรบุรุษของประเทศ เป็นหนึ่งในคนที่ได้รับความรักจากชาวอียิปต์มากที่สุด

โดยที่ตลอดมาซาลาห์พยายามวางตัวอย่างดี ไม่ให้ภาพลักษณ์ของเขาต้องแปดเปื้อนหรือมัวหมองเลยแม้แต่น้อย

การย้ายไปซาอุดีโปรลีก – หากมันจะเกิดขึ้นเมื่อไร – ย่อมเป็นโจทย์ใหญ่ของชีวิตที่ซาลาห์อาจต้องคิดและทบทวนให้มั่น

เพราะมันมีความหมายที่มากกว่านั้นซ่อนอยู่ ความหมายที่มากกว่าแค่เรื่องของอนาคตในการเล่นฟุตบอล ความหมายของการเลือกระหว่างเกียรติยศและเงินตรา ความหมายของคำว่า ‘ตำนาน’

ไปจนถึงสิ่งที่เคยเกิดขึ้นกับ โมฮาหมัด อาบูตริกา อดีตนักเตะฮีโร่ของชาติที่ต้องออกจากประเทศไป เพราะออกตัวสนับสนุนมอร์ซี ที่ไม่มีอะไรรับประกันว่าการเป็นไอคอนของชาติจะช่วยให้เขาแคล้วคลาดจากทุกสิ่ง

ดังนั้นไม่ใช่แค่ลิเวอร์พูลที่ต้องเลือก ซาลาห์เองก็ต้องเลือกเหมือนกัน

อย่างไรก็ดี ในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมาเราได้เห็นภาพของซาลาห์ ทั้งการจุมพิตตราสโมสรลิเวอร์พูลหลังทำประตูได้ในเกมกับแอสตัน วิลลา และก่อนหน้านั้นที่ทำให้หลายคนงงคือ ภาพที่เขาไปเที่ยวพิพิธภัณฑ์บริติชในกรุงลอนดอน

ซาลาห์ถ่ายภาพเซลฟีของเขากับสมบัติล้ำค่าของอียิปต์ที่ถูกนำมาจัดแสดง

ไม่มีใครรู้ว่ามันมีความหมายอะไรซ่อนอยู่หรือไม่ในการกระทำเหล่านี้

หรือมันอาจไม่มีความหมายอะไรเลย…ก็เป็นไปได้เหมือนกัน

ข่าวที่เกี่ยวข้อง: