ตอบคำถาม ปืนแอลกอฮอล์ฆ่าเชื้อโควิดได้หรือไม่?

เราเชื่อว่าในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา หลายคนน่าจะได้เห็นอุปกรณ์ชนิดหนึ่งที่กำลังเป็นที่พูดถึงกันในโลกออนไลน์อย่าง ‘ปืนแอลกอฮอล์’ ในฐานะหนึ่งในอุปกรณ์ทำความสะอาดเพื่อฆ่าเชื้อไวรัสโควิด ซึ่งจากจุดเริ่มต้นทำให้ความต้องการของปืนแอลกอฮอล์พุ่งสูงขึ้นจากหลักร้อยกระทั่งมีการพบการซื้อขายผ่านช่องทางออนไลน์ที่สูงเกือบ 4,000 บาท โดยไม่มีการออกมายืนยันว่า ตกลงแล้วปืนแอลกอฮอล์สามารถฆ่าเชื้อโควิดได้จริงหรือไม่?

THE STANDARD POP สอบถาม นพ.ชนาธิป ไชยเหล็ก และสรุปมาให้ดังต่อไปนี้

#ปืนแอลกอฮอล์คืออะไร

บางบริษัทเรียกว่า ‘เครื่องพ่นฆ่าเชื้อโรคแบบนาโน’ เป็นเครื่องพ่นละอองฝอย หรือ Ultra-Low Volume ย่อว่า ULV (ซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับรังสี UV แต่อย่างใด) ใช้พ่นสารเคมีออกมาเป็นละอองขนาด 0.1-50 ไมครอน (เปรียบเทียบให้เห็นภาพกับละอองน้ำลายเวลาไอจามคือ 5-10 ไมครอน) หากมีขนาดเล็กจะลอยอยู่ในอากาศได้เป็นเวลานาน โดยเฉพาะในห้องปิด อาจทำให้ระคายเคืองร่างกายได้

#ปืนแอลกอฮอล์ฆ่าเชื้อโควิดได้หรือไม่

‘ไม่มีข้อมูล’ ว่าการพ่นละอองฝอยสามารถฆ่าเชื้อโควิดได้ และไม่มีหน่วยงานด้านสาธารณสุขแนะนำให้ใช้ เนื่องจากการกำจัดเชื้อตามพื้นผิวที่เหมาะสมคือการเช็ดทำความสะอาดพื้นผิวด้วยน้ำสบู่/ผงซักฟอก หรือน้ำยาฆ่าเชื้อ อาทิ แอลกอฮอล์ที่มีความเข้มข้นอย่างน้อย 60% ส่วนการฉีดพ่นนอกจากจะไม่มีประสิทธิภาพในการกำจัดเชื้อแล้ว ยังอาจทำให้เชื้อบนพื้นผิวฟุ้งกระจายขึ้นมาได้

ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค (CDC) สหรัฐอเมริกา แนะนำให้การพ่นละอองฝอยใช้ในบางกรณีด้วยความระมัดระวังสูง เช่น จำเป็นต้องใช้พื้นที่นั้นอย่างรวดเร็วหรือไม่สามารถทำความสะอาดด้วยมือได้ โดยจะต้องใช้โดยผู้ที่ผ่านการอบรมมาแล้ว สารเคมีต้องผ่านการรับรองและปฏิบัติตามฉลาก สวมอุปกรณ์ป้องกัน (PPE) ไม่มีผู้อื่นอยู่ภายในห้อง และหลีกเลี่ยงบริเวณที่เตรียมอาหารหรือเด็กเล่น

#แสงสีฟ้าเป็นแสงไฟหรือรังสียูวี

สิ่งที่ต้องระมัดระวังอีกอย่างหนึ่งคือ บางร้านอาจโฆษณาเกินจริงว่าแสงสีฟ้าขณะพ่นละอองฝอยเป็น ‘รังสี UV’ เพราะ รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ให้สัมภาษณ์กับสื่อมวลชนเมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม 2564 ที่ผ่านมาว่า จากการตรวจสอบพบว่าเป็น ‘หลอดไฟแอลอีดี’ เท่านั้น แต่ถ้าหากเป็นหลอดรังสียูวีจะต้องระมัดระวังการระคายเคืองตาและผิวหนังได้

โดยสรุป ‘ปืนแอลกอฮอล์’ ไม่มีข้อมูลว่ามีประสิทธิภาพในการกำจัดเชื้อโควิด และยังอาจทำให้เชื้อบนพื้นผิวฟุ้งกระจายขึ้นมาได้ การกำจัดเชื้อตามพื้นผิวที่เหมาะสมและประหยัดกว่าคือการเช็ดทำความสะอาดด้วยน้ำสบู่/ผงซักฟอก หรือแอลกอฮอล์ หากใช้ฟ็อกกี้พ่นแอลกอฮอล์และใช้ผ้าเช็ดพื้นผิว ผู้ทำความสะอาดควรสวมอุปกรณ์ป้องกันและระมัดระวังผู้อื่น อาหาร และของเล่นในบริเวณใกล้เคียง

อ้างอิง: