เมื่อวันที่ 27 มีนาคม นายสัตวแพทย์สรวิศ ธานีโต อธิบดีกรมปศุสัตว์ ได้แถลงข่าวประเด็นม้าป่วยที่อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา โดยได้ส่งชุดปฏิบัติการลงพื้นที่สอบสวนและควบคุมโรค พบม้าป่วยจำนวน 11 คอก มีอาการไข้สูงมากกว่า 39 องศา ซึม ไม่กินอาหาร มีน้ำมูก น้ำตาไหล หายใจลำบาก เลือดออกบริเวณเยื้อบุตา เหงือกซีดและเหลือง ร่างกายอ่อนแรง หน้าบวม ตายเฉียบพลัน และได้เก็บตัวอย่างสัตว์ป่วยส่งตรวจวินิจฉัยโรคทางห้องปฏิบัติการ
จากข้อมูลทางระบาดวิทยาอาการทางคลินิก และผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ สถาบันสุขภาพสัตว์แห่งชาติ ได้ผลสรุปว่าเป็นโรคกาฬโรคในม้า (African Horse Sickness)
โดยสถานการณ์การระบาดของโรคในม้าที่เกิดขึ้นไม่ใช่โรคติดต่อระหว่างสัตว์และคน รวมถึงไม่ใช่โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา (โควิด-19)
เบื้องต้นพบว่าการแพร่ระบาดของโรคเกิดจากแมลงเป็นพาหะ ทำให้มีม้าในฟาร์มต่างๆ ล้มตายลงประมาณ 50 ตัว
ขณะที่กรมปศุสัตว์ได้จัดตั้งหน่วยปฏิบัติการควบคุมโรคในพื้นที่จังหวัดนครราชสีมา สั่งกักสัตว์ป่วยทุกคอก พร้อมทั้งแยกม้าป่วยจากม้าร่วมฝูง และสั่งตั้งด่านควบคุมการเคลื่อนย้าย โดยระงับการเคลื่อนย้ายม้าเข้าและออกพื้นที่โดยเด็ดขาดในรัศมี 150 กิโลเมตร รวมทั้งให้คำแนะนำป้องกันโรค โดยติดตั้งมุ่งป้องกันแมลงพาหะดูดเลือด ทำลายมูลม้า แหล่งเพาะพันธุ์แมลง กำจัดแมลงดูดเลือด ทำลายเชื้อโรคยานพาหนะที่เข้าและออกฟาร์ม หลีกเลี่ยงการนำม้าไปอาบน้ำในแหล่งน้ำสาธารณะ หรือนำน้ำจากแหล่งน้ำสาธารณะมาเลี้ยงม้า ไม่นำม้าจากที่อื่นเข้ามาเลี้ยงใหม่ในฟาร์ม แยกคนเลี้ยงและอุปกรณ์ต่างๆ ระหว่างม้าป่วยและม้าร่วมฝูง และทำลายเชื้อโรค
อย่างไรก็ตาม ก่อนหน้านี้เมื่อวันที่ 26 มีนาคม ธนวัฒน์ พันธุ์สนิท ผู้อำนวยการสำนักควบคุม ป้องกัน และบำบัดโรคสัตว์ กรมปศุสัตว์ มีหนังสือถึงปศุสัตว์จังหวัดทั่วประเทศ ระบุว่า เนื่องจากสำนักควบคุม ป้องกัน และบำบัดโรคสัตว์ (สคบ.) ได้รับแจ้งการป่วยตายเฉียบพลันของม้าในพื้นที่จังหวัดนครราชสีมา ซึ่งมีความเป็นไปได้ที่จะมีสาเหตุมาจากโรคระบาด โดยที่ สคบ. ได้ส่งชุดปฏิบัติการสอบสวนและควบคุมโรค เข้าไปในพื้นที่โดยเร่งด่วนแล้ว ดังนั้นเพื่อให้ทราบสถานการณ์ของโรค รวมทั้งให้การระวัง ควบคุม และป้องกันโรคในทุกพื้นที่เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ จึงขอให้สำนักงานปศุสัตว์จังหวัดดำเนินการดังนี้
- เฝ้าระวังโรค โดยการติดตามและสำรวจอาการทางคลินิกในม้าของคอกม้า หรือฟาร์มม้าทุกแห่งในพื้นที่รับผิดชอบ โดยตรวจสอบข้อมูลการป่วยตายในช่วง 1 เดือนที่ผ่านมา พร้อมระบุพิกัดฟาร์มให้ สคบ. ทราบ โดยใช้แบบรายงานออนไลน์ (Google Farm) https://qrgo.page.link/MhnTm
- กรณีพบม้ามีอาการป่วยตายผิดปกติ ให้ดำเนินการตามมาตรการควบคุมโรคของกรมปศุสัตว์ โดยรายงานการเกิดโรคเบื้องต้น (กคร.1) ผ่านระบบสารสนเทศเพื่อการเฝ้าระวังโรค (E-smart Surveillance) ภายใน 2 ชั่วโมง ตั้งแต่ได้รับแจ้ง หรือตรวจพบการระบาด และทำสรุปรายงานการสอบสวนโรคระบาด (กคร.2) เสนอกรมปศุสัตว์ภายใน 72 ชั่วโมง
- ให้คำแนะนำเจ้าของฟาร์มหรือคอกม้า ในการจัดการระบบป้องกันโรคทางชีวภาพ (Biosecurity) อย่างเข้มงวด รวมทั้งขอความร่วมมือในการงดการเคลื่อนย้ายม้า และให้แจ้งเจ้าหน้าที่ทันทีเมื่อพบสัตว์แสดงอาการป่วยหรือตาย
พิสูจน์อักษร: พรนภัส ชำนาญค้า
