โครงการ เขื่อนต้าสือเสีย (Dashixia Water Control Project) ซึ่งเป็นโครงการเขื่อนขนาดมหึมาที่ใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) ช่วยในการก่อสร้างในเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ทางตะวันตกไกลของจีน ได้เริ่มกระบวนการกักเก็บน้ำแล้วเมื่อวันเสาร์ (20 ก.ย.) ที่ผ่านมา โครงการนี้ถือเป็นความสำเร็จครั้งสำคัญที่แสดงให้เห็นถึงความก้าวหน้าทาง ‘เทคโนโลยี’ และศักยภาพของจีนในด้านวิศวกรรมโยธาของโลก
เขื่อนแห่งนี้ได้รับการออกแบบโดยบริษัทรัฐวิสาหกิจ China Energy Engineering Corporation และสร้างสถิติเป็น เขื่อนหินถมดาดหน้าด้วยคอนกรีต (Concrete-faced rockfill dam) ที่สูงที่สุดในโลก ด้วยความสูงถึง 247 เมตร หรือเทียบเท่ากับตึก 80 ชั้น เขื่อนประเภทนี้เป็นที่นิยมในช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมาเนื่องจากถือว่ามีความ ‘ปลอดภัย’ สูง, มีต้นทุนต่ำกว่า และเหมาะกับโครงสร้างที่มีความสูงมากๆ
งานวิจัยในปี 2014 ที่ตีพิมพ์ในวารสาร Soil Dynamics and Earthquake Engineering ได้ทำการเปรียบเทียบประสิทธิภาพการต้านทานแผ่นดินไหวระหว่างเขื่อนประเภทนี้กับเขื่อนแบบแกนดินเหนียว (Earth-core rockfill dam) และพบว่าเขื่อนหินถมดาดหน้าด้วยคอนกรีตมีประสิทธิภาพที่เหนือกว่า ซึ่งบ่งชี้ว่าเหมาะกับพื้นที่เสี่ยงแผ่นดินไหวมากกว่า
ยิ่งไปกว่านั้น โครงการต้าสือเสียยังเป็นเขื่อนแห่งแรกของโลกที่กระบวนการก่อสร้างทั้งหมดถูกควบคุมด้วยระบบ ‘อัจฉริยะ’ เต็มรูปแบบ ซึ่งรวมถึงการใช้เครื่องจักรกลหนักที่ทำงานได้เองโดยไร้คนขับ และการนำเทคโนโลยีอย่าง Digital Twin, AI และ Blockchain เข้ามาใช้ เพื่อให้การก่อสร้างมีความแม่นยำสูงคล้ายกับการพิมพ์ 3 มิติ
การนำเทคโนโลยีขั้นสูงเหล่านี้มาใช้ส่งผลให้โครงการสามารถดำเนินไปได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ โดยมีรายงานว่าการก่อสร้างส่วนยอดของเขื่อนสามารถเสร็จสิ้นได้ในเดือนธันวาคมที่ผ่านมา ซึ่งเร็วกว่ากำหนดการเดิมถึง 8 เดือนเลยทีเดียว
หนึ่งในหัวใจสำคัญของโครงการคือการใช้แบบจำลองข้อมูลอาคาร หรือ BIM (Building Information Modelling) ซึ่งเป็นการสร้างแบบจำลอง 3 มิติอัจฉริยะเพื่อใช้เป็นต้นแบบดิจิทัลของโครงการ ช่วยให้การวางแผน, การก่อสร้าง และการดำเนินงานเป็นไปได้อย่างราบรื่นและแม่นยำ
หวังเฟิงปิน (Wang Fengbin) รองหัวหน้าวิศวกรของบริษัท China Gezhouba Group ซึ่งเป็นหนึ่งในผู้รับเหมาก่อสร้าง กล่าวว่าเทคโนโลยี BIM ถูกใช้เพื่อสร้างฐานข้อมูลขนาดใหญ่สำหรับโครงการ “นอกจากนี้ เรายังสร้างระบบบริหารจัดการบนคลาวด์แพลตฟอร์ม เพื่อควบคุมและจัดการกระบวนการทั้งหมด”
เขายังเสริมอีกว่า ระบบดังกล่าวยังรวมถึงการตรวจสอบสภาพอากาศ, สภาพน้ำ และคุณภาพอากาศโดยอัตโนมัติ รวมถึงการติดตั้งเครือข่ายตรวจจับแผ่นดินไหว ซึ่งเทคโนโลยี AI ยังได้เข้ามาช่วยแก้ปัญหาท้าทายทางเทคนิคหน้างาน เช่น การตรวจสอบความชื้นและการบดอัดของวัสดุได้อย่างแม่นยำ
เมื่อโครงการนี้เสร็จสมบูรณ์ในปีหน้า อ่างเก็บน้ำของเขื่อนจะมีความจุถึง 1.17 พันล้านลูกบาศก์เมตร ซึ่งจะสามารถส่งน้ำเพื่อการชลประทานให้กับพื้นที่เกษตรกรรมกว่า 533,000 เฮกตาร์ (หรือประมาณ 3.3 ล้านไร่) ในลุ่มแม่น้ำอักซูและลุ่มแม่น้ำทาริม
นอกจากประโยชน์ด้านการเกษตรแล้ว เขื่อนต้าสือเสียยังถูกคาดหวังให้มีบทบาทสำคัญในการควบคุมอุทกภัยและลดความรุนแรงของเหตุการณ์น้ำท่วมในพื้นที่ และยังมีกำลังการผลิตไฟฟ้าติดตั้งรวม 750,000 กิโลวัตต์ ซึ่งจะสามารถผลิตกระแสไฟฟ้าได้ประมาณ 1.9 พันล้านกิโลวัตต์-ชั่วโมงต่อปี ซึ่งเพียงพอสำหรับใช้ในครัวเรือนของสหรัฐฯ ได้ถึง 180,000 ครัวเรือนต่อปี
ขณะเดียวกัน ทางการจีนก็ได้ดำเนินมาตรการอนุรักษ์ควบคู่กันไป โดยมีรายงานว่าได้มีการปล่อยปลาจำนวน 140,000 ตัวคืนสู่ธรรมชาติในบริเวณใกล้เคียง เพื่อช่วยปกป้องความหลากหลายทางชีวภาพของลุ่มแม่น้ำทาริม ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาที่ยั่งยืน
ภาพ: CGTN
อ้างอิง:
