หลายคนน่าจะคุ้นๆ กระเป๋าไม้ไผ่ทรงครึ่งวงกลม ที่เหล่าแฟชั่นไอคอน หรือ Influencer ในอินสตาแกรมชอบถือกัน กระเป๋าหน้าตาเก๋ใบนี้ชื่อว่า ‘Ark Bag’ สินค้าขายดีจากแบรนด์เมืองแอลเอ ‘Cult Gaia’ ที่กลายเป็นเทรนด์ที่อยู่มาสักพักใหญ่ๆ และกลายเป็นกระเป๋าขายดี จนเมื่อเดือนตุลาคม ปี 2016 Cult Gaia ถึงกับผลิตกระเป๋ารุ่นนี้ไม่ทัน เพราะมีคนต่อคิวจองถึง 1,800 คิว แต่ใครจะไปรู้ว่ากระเป๋า Ark Bag ที่เราเห็นถือๆ กัน มันจะมีเรื่องราวเบื้องหลังที่น่าสนใจขนาดนี้
ต้องบอกก่อนว่า กระเป๋า Ark Bag ในท้องตลาดตอนนี้ ครึ่งต่อครึ่งอาจเป็นของก๊อบปี้เกาหลีทั้งหมด ซึ่งก็ไม่ใช่เรื่องน่าตกใจอะไร เพราะไม่ว่ากระเป๋าแบรนด์ใหญ่ แบรนด์เล็ก หรือแบรนด์อินดี้ขนาดไหน ถ้ากลายเป็น It Bag ที่แฟชั่นบล็อกเกอร์เมืองนอกใช้เมื่อไรล่ะก็ หนีไม่พ้นกฎการโดนก๊อบปี้อย่างแน่นอน สุดท้ายเราก็เห็น Ark Bag ในราคาย่อมเยา หรือบางทีก็แพงกว่าของ Cult Gaia จริงๆ เสียอีก (ราคา Ark Bag ของ Cult Gaia อยู่ที่ใบละ 128 เหรียญ หรือประมาณ 4,000 กว่าบาทเท่านั้น) แต่ที่น่าสนใจก็คือ ไม่ใช่แค่แบรนด์เล็กๆ บรรดาแบรนด์ใหญ่ๆ ก็ยังเดินหน้าก๊อบปี้ Ark Bag แบบหน้าตาเฉย และกดราคาแบบตัดหน้ากันสุดๆ ซึ่งกลายเป็นที่มาของข่าวฉาวของ Ark Bag ที่คนหิ้วอาจจะยังไม่เคยรู้
Steve Madden แบรนด์เครื่องประดับสัญชาติอเมริกันที่โด่งดังเรื่องรองเท้า ได้ผลิตกระเป๋าไม้ไผ่ในชื่อ ‘BShipper’ มาขาย หลังจากที่กระแส Ark Bag มาแรง โดย BShipper มีราคา 68 เหรียญดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 2,000 กว่าบาท ซึ่งหน้าตาของ BShipper ก็เหมือน Ark Bag จนแทบจะแยกไม่ออก จนทำให้ดีไซเนอร์เจ้าของแบรนด์ Cult Gaia อย่าง จัสมิน ลาเรียน ขู่ที่จะฟ้อง Steve Madden ในข้อหาที่บริษัทพยายามจะก๊อบปี้กระเป๋าของเธอ
แต่เรื่องก็ไม่จบเท่านั้น เมื่อ Steve Madden โต้กลับ และฟ้อง Cult Gaia แทน ด้วยเหตุผลที่ว่า Cult Gaia ไม่มีสิทธิ์จะมาเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์งานออกแบบชิ้นนี้ เนื่องจากกระเป๋านั่นไม่ใช่ Original Design เพราะ Cult Gaia ก็ก๊อบปี้กระเป๋าปิกนิกวินเทจของญี่ปุ่นในช่วงปี 40s มาอีกที แถมที่หนักไปกว่านั้นก็คือ Steve Madden ยังชี้ว่า จัสมิน ลาเรียน มีความตั้งใจที่จะยึดผลงานการออกแบบ (ที่ก๊อบปี้คนอื่นมา) ให้กลายเป็นผลงานของตัวเอง และพยายามจะถือลิขสิทธิ์เพียงฝ่ายเดียว เพราะเมื่อเดือนกรกฎาคมปี 2017 จัสมิน ลาเรียน ได้ทำเรื่องยื่นจดทะเบียนกับ United States Patent and Trademark Office (USPTO) เพื่อจดลิขสิทธิ์ผลงานการออกแบบ Ark Bag ของตัวเอง โดยในตอนนั้น USPTO ก็ไม่อนุมัติการขอจดลิขสิทธิ์ของ จัสมิน ลาเรียน ด้วยเหตุผลที่ว่า ผลงานของเธอแทบจะลอกเลียนแบบงานออกแบบของวัฒนธรรมญี่ปุ่นมาโดยตรง ในขณะที่ แอรอน เอ็ม. เวส ทนายความฝั่ง Cult Gaia ก็ปฏิเสธ และบอกว่า “มันเป็นหน้าที่ของแบรนด์ที่จะออกมาทำหน้าที่ปกป้องผลงานการออกแบบแทนคู่ค้าของแบรนด์ และลูกค้าที่อุดหนุนสินค้าผ่านเว็บไซต์ของแบรนด์โดยตรง”
ภาพ: fashionista.com
จัสมิน ลาเรียน
หลังคดีดังกล่าวผ่านไป ล่าสุดเมื่อเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา จัสมิน ลาเรียน ก็ยังสู้ไม่ถ้อย ฟ้องกลับ Steve Madden แถมเรียกค่าเสียหาย 15 ล้านเหรียญดอลลาร์สหรัฐ พร้อมทั้งกำไรที่เกิดจากยอดขายสินค้าลอกเลียนแบบของ Steve Madden ด้วย โดยเธอมีเหตุผลประกอบว่า “Ark Bag เป็น DNA สำคัญของแบรนด์ Cult Gaia ไปแล้ว และ Cult Gaia ใช้เวลาหลายปี เพื่อทำให้ทั้งโลกรู้จักกับกระเป๋าใบนี้ จนกลายเป็นเอกลักษณ์ของแบรนด์ เราจะไม่ยอมโดนข่มขู่โดยบริษัทรายใหญ่ที่จ้องจะเอาเงินจากสิทธิ์ของเรา และหลอกลูกค้าให้เข้าใจว่าของปลอมเหล่านั้นเป็นของแท้”
ภาพ: www.pinterest.com
ถ้าย้อนกลับไปถึงเบื้องหลังแบรนด์ Cult Gaia ก่อนที่จะขายดิบขายดีจนเป็นประเด็นแบบทุกวันนี้ ต้องบอกเลยว่า Cult Gaia ไม่ได้ขายกระเป๋าตั้งแต่แรก จัสมิน ลาเรียน จบจาก Fashion Institute of Technology (FIT) ในนิวยอร์ก และตัดสินใจออกแบบเครื่องประดับขาย อย่างมงกุฎดอกไม้ และผ้าพันศีรษะวินเทจ ซึ่งก็ขายดีอยู่พอตัว จากนั้นเธอจึงตัดสินใจตั้งแบรนด์อย่างจริงจังในชื่อ Cult Gaia ที่เน้นการสร้างสรรค์ไอเทมที่สง่างาม คลาสสิก และที่สำคัญต้องดึงความสนใจจากคนที่เห็น (พูดง่ายๆ คือต้องแปลกตาจากปกตินิดหนึ่ง) จนเมื่อปี 2013 ที่เธอปล่อย Ark Bag ออกมาครั้งแรก แต่ก็ไม่ได้เวิร์กขนาดนั้น จนเธอหันไปสนใจทำสินค้าอื่นๆ แทน และเอาสต๊อกกระเป๋า Ark Bag ส่งไปให้ครอบครัวและคนสนิทใช้
ภาพ: www.pinterest.com
จนกระทั่งในปี 2016 ที่กระเป๋าของเธอเริ่มเป็นที่สนใจในโซเชียลมีเดีย แฟชั่นบล็อกเกอร์เริ่มกล้าหยิบมันมามิกซ์แอนด์แมตช์มากขึ้น ดาราดังอย่าง เจสสิกา อัลบา หันมาใช้ และทำให้ Ark Bag กลายเป็นกระแสในเวลาต่อมา จัสมิน ลาเรียน บอกว่า ยอดขาย Ark Bag ในปี 2017 เพิ่มขึ้นเป็น 3 เท่าตัวจากปี 2016 ซึ่งทำให้ปัจจุบันเราเห็น Cult Gaia หยิบเอา Ark Bag ออกมาทำใหม่ในวัสดุที่ต่างจากเดิม ทั้งอะคริลิกหลากสี อะคริลิกกากเพชร และวัสดุอื่นๆ ให้เลือกอีกมากมาย นอกจากนี้ Cult Gaia ยังปล่อยโมเดลกระเป๋าแบบใหม่ๆ ที่แน่นอนว่ายึดคอนเซปต์เดิมคือ สง่างาม คลาสสิก และแน่นอนว่า ต้องดึงดูดสายตาได้ด้วย
ทุกวันนี้ Cult Gaia ยังปล่อยคอลเล็กชันเสื้อผ้าและเครื่องประดับอื่นๆ มาอีกเพียบ ทั้งเดรสลายปรินต์สีพาสเทล ต่างหูไม้ไผ่ที่รูปทรงคล้ายกับ Ark Bag ไปจนถึงรองเท้าส้นสูงที่ส้นทำจากไม้ไผ่ และทุกชิ้นแม้จะสะดุดตาแต่ก็สามารถใส่ได้จริงทั้งนั้น
ทุกวันนี้ทั้ง Steve Madden และ Cult Gaia รวมไปถึงเว็บไซต์ช้อปปิ้งออนไลน์อื่นๆ อย่าง Amazon ก็ยังมีขายกระเป๋าครึ่งวงกลมหน้าตาเหมือน Ark Bag เต็มไปหมด ซึ่งก็แล้วแต่วิจารณญาณของขาช้อปแต่ละคนแล้วล่ะว่าอยากได้กระเป๋า ‘ของแท้’ ขนาดไหน
พิสูจน์อักษร: ภาวิกา ขันติศรีสกุล
- จัสมิน ลาเรียน เป็นลูกสาวของ ไอแซก ลาเรียน เจ้าของบริษัทผู้ผลิตตุ๊กตา Bratz ที่เคยฮิตอยู่ช่วงหนึ่ง (ตุ๊กตาผู้หญิงคล้ายๆ บาร์บี้ แต่ตาโตกว่า) โดยตุ๊กตา Bratz ก็มีคาแรกเตอร์ที่ใช้ชื่อว่า Yasmin ซึ่งก็ตั้งมาจากชื่อลูกสาวของเขานั่นเอง
