คำถามที่เด็กรุ่นใหม่ต้องการรู้ ในวันที่โลกถูกขับเคลื่อนด้วยเทคโนโลยี ทักษะในการสร้างสรรค์นวัตกรรมกลายเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับทุกสายอาชีพ ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีกลายเป็นเรื่องใกล้ตัวเข้าไปทุกที แล้วอาชีพอะไรคืออาชีพยุค 4.0

 

 

THE STANDARD จะพาคุณไปสำรวจและค้นหา 10 อาชีพสะเต็ม (STEM) ที่กำลังเป็นที่จับตามองจาก 5 สายอาชีพ ผ่านนิทรรศการอินเตอร์แอ็กทีฟ ‘Enjoy Science Careers: สนุกกับอาชีพวิทย์ 3’ ที่จัดขึ้นโดยบริษัท เชฟรอนประเทศไทยสำรวจและผลิต จำกัด ร่วมกับ องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) ซึ่งดำเนินมาตั้งแต่ปี 2559 ภายใต้โครงการ ‘Chevron Enjoy Science: สนุกวิทย์ พลังคิด เพื่ออนาคต’ เพื่อส่งเสริม สร้างแรงบันดาลใจ และสร้างความสนใจในการศึกษาวิชาวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรม และคณิตศาสตร์ หรือสะเต็ม ผ่านการเรียนรู้จากอาชีพต่างๆ ในสาขาดังกล่าว ที่จะมีความสำคัญต่อการพัฒนานวัตกรรมและเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ  

 

700,000 คนในกว่า 63 จังหวัด คือตัวเลขของผู้เข้าร่วมชมงานและสนใจนิทรรศการ Enjoy Science Careers: สนุกกับอาชีพวิทย์ ที่ผ่านมา และครั้งนี้นอกจากจะพาไปรู้จักกับ 10 อาชีพสะเต็มจาก 5 สายอาชีพ ที่จะเข้ามามีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนประเทศในยุค 4.0 เพื่อสอดรับกับการพัฒนา 10 อุตสาหกรรมเป้าหมายใหม่ (S-curve) ภายในเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (EEC) แล้ว งานครั้งนี้ได้ร่วมมือกับโรบินสัน เปิดพื้นที่การเรียนรู้ภายในศูนย์การค้าโรบินสันไลฟ์สไตล์ 9 จังหวัด เปิดตัวแห่งแรกที่โรบินสัน ศรีสมาน วันที่ 9-12 มกราคม 2563 ที่ผ่านมา ก่อนจะเดินทางไปจัดแสดงร่วมกับ ‘คาราวานวิทยาศาสตร์’ ของ อพวช. เพื่อให้ความรู้และสร้างแรงบันดาลใจให้แก่เยาวชนทั่วประเทศ ภายในศูนย์การค้าโรบินสันอีก 8 จังหวัด ได้แก่ นครศรีธรรมราช, ตรัง, กาญจนบุรี, ตาก, กำแพงเพชร, ลพบุรี, มุกดาหาร และบุรีรัมย์

 

 

ภายในนิทรรศการ ‘Enjoy Science Careers: สนุกกับอาชีพวิทย์ 3’ ที่จัดขึ้นในรูปแบบอินเตอร์แอ็กทีฟ ทลายความเชื่อที่ว่า วิทยาศาสตร์เป็นเรื่องยากและน่าเบื่อ ได้หมดสิ้น และยังทำให้เห็นอาชีพทางเลือกในอนาคตที่สร้างรายได้ และยังเป็นอาชีพที่ช่วยพัฒนาประเทศได้อย่างมาก น้องๆ ที่เข้าร่วมงาน รวมถึงคุณพ่อคุณแม่ จะได้รู้ว่า ทั้ง 10 อาชีพสะเต็มคืออะไร ทำหน้าที่อะไร ทำงานลักษณะไหน ถ้าสนใจจะต้องศึกษาต่อด้านไหน และทักษะที่จำเป็นต้องมีในสายอาชีพนั้นๆ คืออะไร โดยอาชีพในครั้งนี้ ได้แก่ วิศวกรภูมิศาสตร์สารสนเทศ, ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพ สิ่งแวดล้อมและความปลอดภัย, นักพัฒนาซอฟต์แวร์, นักพัฒนาหุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติ, นักคิดค้นวัคซีน, วิศวกรชีวการแพทย์, นักสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์จากขยะ, นักออกแบบผลิตภัณฑ์เพื่อสิ่งแวดล้อม, นักวิทยาศาสตร์อาหาร และเกษตรกรยุคใหม่ 

 

แต่ละบูธอาชีพจะมีพี่ๆ ในสายอาชีพมาพูดคุยและให้ความรู้เพิ่มเติม และสิ่งที่ทำให้นิทรรศการ ‘Enjoy Science Careers: สนุกกับอาชีพวิทย์ 3’ สร้างแรงกระตุ้นให้กับผู้เข้าร่วมงานได้จริงคือ การได้ทดลองลงมือปฏิบัติ สวมบทบาทเป็นผู้เชี่ยวชาญผ่านเวิร์กช็อป โดยมีพี่เลี้ยงประจำบูธคอยให้คำแนะนำ เหมือนโลกจำลองที่ย่นย่อระยะเวลาให้เด็กๆ ได้สำรวจและค้นหาความชอบ ความสนใจของตัวเองผ่านนิทรรศการ 

 

ชญานิน หาญการสุจริต วิศกรภูมิศาสตร์สารสนเทศ
บริษัท เชฟรอนประเทศไทยสำรวจและผลิต จำกัด

 

 

‘วิศกรภูมิศาสตร์สารสนเทศ’ หนึ่งในอาชีพที่ดูจะได้รับความสนใจจากผู้เข้าร่วมงาน โดยมี ชญานิน หาญการสุจริต วิศวกรภูมิศาสตร์สารสนเทศ จากบริษัท เชฟรอนประเทศไทยสำรวจและผลิต จำกัด ที่สนใจเรื่องน้ำมันและอยากทำงานด้าน Offshore หรืองานนอกชายฝั่ง เช่น แท่นขุดน้ำมันในทะเล ตั้งแต่เด็ก มาแชร์ประสบการณ์การทำงานให้กับน้องๆ เยาวชนที่สนใจฟังว่า “หน้าที่ของวิศวกรภูมิศาสตร์สารสนเทศ เป็นเหมือนผู้บุกเบิกทาง สำรวจโลก และเก็บข้อมูล ไม่แต่เฉพาะการสำรวจพื้นที่เพื่อตั้งแท่นขุดเจาะ แต่งานด้านวิศวกรภูมิศาสตร์สารสนเทศยังสามารถช่วยในด้านการสำรวจพื้นที่เพื่อทำแผนที่ เช่น Google Maps หรืองานด้านพื้นที่เกษตรกรรม โดยเฉพาะ Smart Farming เช่น พื้นที่ 10 ไร่ นำมาแยกสีว่าพื้นที่ไหนขาดการบำรุงดินต้องใส่ปุ๋ยเพิ่มได้”

 

“ในขณะที่การทำงานวิศวกรภูมิศาสตร์สารสนเทศในอุตสาหกรรมปิโตรเลียมที่ต้องลงพื้นที่อ่าวไทย จะเป็นการลงสำรวจพื้นที่ใต้ทะเลว่ามีชั้นหินหรือมีก๊าซที่ปลอดภัยเหมาะสมกับการตั้งแท่นขุดเจาะหรือไม่ เพื่อนำข้อมูลไปส่งต่อให้กับวิศวกรปิโตรเคมีหรือทีมขุดเจาะที่จะลงพื้นที่ต่อทำงานได้อย่างปลอดภัยและแม่นยำ การออกสำรวจแต่ละครั้งจะใช้เวลาอยู่กลางทะเล 3-4 สัปดาห์ ปีละประมาณ 5 ครั้ง”  

 

สิริวิมล ชื่นบาล ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพ สิ่งแวดล้อม และความปลอดภัย
บริษัท เชฟรอนประเทศไทยสำรวจและผลิต จำกัด

 

 

‘ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพ สิ่งแวดล้อม และความปลอดภัย’ ก็เป็นอาชีพที่หลายคนสงสัยว่ามีหน้าที่อะไร สิริวิมล ชื่นบาล ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพ สิ่งแวดล้อม และความปลอดภัย บริษัท เชฟรอนประเทศไทยสำรวจและผลิต จำกัด อธิบายว่า “หน้าที่ของเราคือการสำรวจว่าอาชีพอื่นๆ มีความเสี่ยงอะไร และเราจะหาทางป้องกันความเสี่ยงนั้นได้อย่างไร ทางด้านสุขภาพก็จะเน้นไปที่สุขภาพของผู้ปฏิบัติงานและสิ่งแวดล้อมรอบตัวเขา ป้องกันไม่ให้เขาเสี่ยงที่จะป่วยหรือบาดเจ็บ ได้รับอันตรายจากการทำงาน ทำอย่างไรให้พนักงานทุกคนกลับบ้านอย่างปลอดภัย อีกส่วนคือเรื่องสิ่งแวดล้อม เนื่องจากอุตสาหกรรมที่ต้องใช้เครื่องจักรหรือสารเคมีในการผลิต หากเกิดเหตุการณ์ที่ไม่คาดคิดขึ้น ก็จะส่งผลกระทบต่อผู้ปฏิบัติงานและสิ่งแวดล้อม จึงต้องคิด วิเคราะห์ วางแผน และป้องกันอันตรายจากการทำงานและผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม”

 

“ทักษะที่จำเป็นคือ ต้องเป็นคนช่างสังเกตในเลเวลที่มากกว่าคนอื่น และต้องรู้วิธีสื่อสารกับคนให้เขาเข้าใจถึงสถานการณ์ที่สุ่มเสี่ยง บางคนที่เขากล้าเข้าไปอยู่ในพื้นที่เสี่ยง มีสารเคมีสูง เพราะเขาไม่รู้ ฉะนั้นการสื่อสารให้เขาเข้าใจจึงสำคัญ”  

 

ผศ.ดร.รวิน ระวิวงศ์ ผู้อำนวยการองค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.)

 

นี่เป็นเพียง 2 ใน 10 อาชีพที่จะกลายมาเป็นพลังสำคัญในการขับเคลื่อนประเทศสู่สังคมแห่งเทคโนโลโนยีและนวัตกรรมตามยุทธศาสตร์ไทยแลนด์ 4.0 ของรัฐบาล ผศ.ดร.รวิน ระวิวงศ์ ผู้อำนวยการองค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) อธิบายถึงเหตุผลที่เลือก 10 อาชีพสะเต็ม โดยดูจาก S-curve ภายในเขต EEC ของรัฐบาลเป็นหลัก เพื่อให้แน่ใจว่าเยาวชนที่จบมาจะมีงานทำแน่นอน “อพวช. ได้คัดเลือก 10 อาชีพสะเต็มที่น่าสนใจ และอาจจะยังไม่เป็นที่รู้จักกันในปัจจุบัน แต่จะเข้ามามีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนประเทศในยุค 4.0 อย่างแน่นอน นิทรรศการนี้ไม่เพียงแต่จะสร้างแรงบันดาลใจด้านการศึกษาและประกอบอาชีพในสายสะเต็มมากขึ้น กิจกรรมในรูปแบบอินเตอร์แอ็กทีฟยังเป็นการเสริมการเรียนการสอนภายในห้องเรียน เวลาพูดถึงวิชาวิทยาศาสตร์ เด็กๆ ก็จะรู้สึกว่ายาก จริงๆ แล้ววิทยาศาสตร์เป็นเรื่องสนุก เป็นเรื่องรอบตัว ดังนั้นกิจกรรมต่างๆ ที่ อพวช. และพันธมิตรจัดทำขึ้น ก็เพื่อให้เห็นว่าวิทยาศาสตร์ไม่ใช่เรื่องยาก จับต้องได้จริง รวมถึงมีประโยชน์ในชีวิตประจำวันอย่างไร”

“กลุ่มเป้าหมายหลักของเราตอนนี้คือเด็กมัธยมต้น แต่ก็หวังให้แรงกระตุ้นนี้ส่งถึงพ่อแม่เพื่อให้ทราบว่าในอนาคตจะเกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างไร และเราสามารถที่จะดำรงอยู่ในโลกอนาคตอย่างไร ประกอบอาชีพอะไร อย่างน้อยก็ให้มั่นใจแน่ๆ ว่าถ้าสนใจใน 10 อาชีพนี้ มีงานทำแน่นอน”   

 

(คนที่ 2 จากซ้าย) อาทิตย์ กริชพิพรรธ ผู้จัดการใหญ่ฝ่ายสนับสนุนธุรกิจ บริษัท เชฟรอนประเทศไทยสำรวจและผลิต จำกัด, ผศ.ดร.รวิน ระวิวงศ์ ผู้อำนวยการองค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) และ วุฒิเกียรติ เตชะมงคลาภิวัฒน์ กรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท โรบินสัน จำกัด (มหาชน)

 

 

อาทิตย์ กริชพิพรรธ ผู้จัดการใหญ่ฝ่ายสนับสนุนธุรกิจ บริษัท เชฟรอนประเทศไทยสำรวจและผลิต จำกัด กล่าวเสริมว่า “วัตถุประสงค์ของการจัดนิทรรศการก็เพื่อส่งเสริมทักษะความรู้ และผลักดันให้เยาวชนสนใจการเรียนรู้สาขาสะเต็มในวงกว้าง เป็นอีกหนึ่งความมุ่งมั่นของเชฟรอนในการพัฒนาพลังคน เนื่องจากบุคลากรในสาขาสะเต็มเป็นรากฐานสำคัญในการเพิ่มขีดความสามารถของประเทศในระยะยาว ซึ่งการเลือกจัดนิทรรศการภายในศูนย์การค้าโรบินสันไลฟ์สไตล์ ก็เพื่อเปิดโอกาสให้เข้าถึงกลุ่มคนมากขึ้น โดยเฉพาะพ่อแม่จะได้เห็นว่าอาชีพเหล่านี้จะเป็นอาชีพที่สำคัญในอนาคต เพื่อเตรียมความพร้อมในการส่งเสริมการเรียนในอนาคตให้กับลูกๆ และคาดว่าปีนี้จะมีเยาวชนได้ผลประโยชน์กว่า 100,000 คน” 

 

ไปสำรวจและค้นหาอาชีพอนาคตยุค 4.0 ผ่านนิทรรศการ ‘Enjoy Science Careers Year: สนุกกับอาชีพวิทย์ 3’ ได้ที่ศูนย์การค้าโรบินสันไลฟ์สไตล์ทั่วประเทศตลอดเดือนมกราคมถึงมีนาคม 2563 ตามติดความเคลื่อนไหวของคาราวานวิทยาศาสตร์ได้ที่ Facebook: Enjoy Science Careers หรือเว็บไซต์ www.enjoy-science.org และ www.nsm.or.th 

 

พิสูจน์อักษร: พรนภัส ชำนาญค้า