วันนี้ (26 กันยายน) เมื่อเวลา 10.00 น. ที่ทำเนียบรัฐบาล ภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม เป็นประธานการประชุมคณะกรรมการศูนย์ปฏิบัติการช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัย วาตภัย และดินโคลนถล่ม (ศปช.) ครั้งที่ 2 โดยมี อนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย, ประเสริฐ จันทรรวงทอง รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้าร่วม
โดยที่ประชุมจะพิจารณาแผนการดำเนินงานการช่วยเหลือฟื้นฟู เพื่อแก้ไขปัญหาดินโคลนถล่มในอำเภอเมืองเชียงรายและอำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย
ภูมิธรรมกล่าวก่อนการประชุมว่า เราต้องประเมินสถานการณ์อย่างใกล้ชิด เนื่องจากสถานการณ์ที่เกิดขึ้นไม่เหมือนกับทุกครั้งที่ผ่านมา เพราะเป็นฝนและดินโคลนที่ทำให้เกิดปัญหาตามมาหลังจากน้ำลดที่จะต้องคลี่คลายสถานการณ์อย่างรวดเร็ว เพราะดินโคลนค้างอยู่ในท่อจะกลายเป็นหินปูนขึ้นมาได้ ซึ่งโคลนที่ค้างอยู่สูงถึง 1-2 เมตร ทำให้ยากต่อการฟื้นฟูสภาพในพื้นที่
ภูมิธรรมกล่าวต่อว่า ขณะนี้จัดตั้งคณะที่ปรึกษาผู้มีความเชี่ยวชาญ โดยมี ปลอดประสพ สุรัสวดี มาเป็นที่ปรึกษาคณะทำงาน และ จิรายุ ห่วงทรัพย์ ที่ปรึกษาของนายกรัฐมนตรี มาเป็นโฆษกศูนย์ฯ เพื่อทำหน้าที่ชี้แจงสถานการณ์รายวันได้อย่างต่อเนื่อง
ภูมิธรรมกล่าวอีกว่า จากการตั้งข้อสังเกตปริมาณฝนที่เกิดขึ้นไม่ได้มากกว่าที่ผ่านมา แต่เป็นการตกเฉพาะที่แบบซ้ำซาก ซึ่งน่าจะเป็นการเปลี่ยนแปลงของภูมิอากาศ (Climate Change) จึงมอบหมายให้กรมอุตุนิยมวิทยาไปศึกษาให้ถ่องแท้ ซึ่งถือว่าเป็นภารกิจหลักที่ต้องชี้แจงและเตือนภัย เพื่อป้องกันเหตุที่จะเกิดขึ้นในอนาคต
ส่วนสถานการณ์น้ำท่วมที่อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย เป็น 2 ลักษณะผสมของฝนและดินโคลน ซึ่งสถานการณ์ที่นี่แตกต่างจากที่อื่น เพราะเป็นน้ำผสมดินโคลน เป็นน้ำที่อันตรายกว่าน้ำท่วมปกติ ซึ่งคล้ายกับภูเขาไฟระเบิดที่เป็นลาวาผสมน้ำไหลลงมา เชื่อว่าเรื่องนี้อาจเกิดขึ้นได้อีก จึงฝากให้กรมทรัพยากรธรณีไปศึกษาให้กระจ่างชัด
ขณะเดียวกัน น้ำผสมโคลนที่ตกค้างอยู่เป็นจำนวนมาก การกำจัดและกู้ภัยเป็นไปได้ยาก ซึ่งถือว่าเป็นเรื่องใหม่ที่ประเทศไทยได้พบเจอ ดังนั้นกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ปภ.) จะต้องร่วมกับหลายหน่วยงานจัดการเรื่องนี้ ฝ่ายกองทัพก็ต้องเข้ามาศึกษาตั้งแต่เบื้องต้นว่าจะแก้ปัญหาในอนาคตอย่างไร รวมไปถึงการจัดหาเครื่องมือที่เหมาะสมเข้าไปในพื้นที่ประสบภัย
ภูมิธรรมยังเสนอถึงการสร้างเขื่อนเพื่อหักเหเส้นทางของดินโคลนที่มีการก่อสร้างในเทือกเขาแอลป์ ทวีปยุโรป ซึ่งเมื่อมีหิมะถล่มก็สามารถจัดการได้ทันที เรื่องนี้เป็นเรื่องทางวิศวกรรมที่กรมชลประทานควรนำไปศึกษาไว้ก่อน
ภูมิธรรมย้ำว่า สถานการณ์ที่เกิดขึ้นอยู่ที่อำเภอเมืองเชียงรายและอำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย ปัญหาที่พบขณะนี้คือรถขนาดใหญ่วิ่งได้แค่บนถนนหลวง ไม่สามารถเข้าไปตามซอกซอย และไม่สามารถเข้าไปกู้ภัยได้ และจากสถิติที่ทำมา บ้าน 1 หลัง ต้องใช้กำลังพลถึง 30 นาย ภายใน 1 วัน ซึ่งมีประชาชนเดือดร้อนเป็นจำนวนมาก เราต้องใช้แผนการระดมพลและเครื่องมือที่จำเป็นเข้าไปในพื้นที่ ยอมรับว่ายังขาดแคลนเครื่องมืออยู่มาก เพราะเราไม่เคยเจอเรื่องนี้
นายกรัฐมนตรีลงพื้นที่เชียงราย-เชียงใหม่
ภูมิธรรมกล่าวว่า ในวันศุกร์ที่ 27 กันยายนนี้ แพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี และรองนายกรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้องทุกส่วน จะเดินทางไปยังอำเภอเมืองเชียงราย จังหวัดเชียงราย ซึ่งน้ำกกทะลักเข้ามา มีโคลนไหลไปอยู่ตามบ้าน ตามพื้นที่เศรษฐกิจ จะไปแก้ปัญหาที่ตรงนั้น โดยจะเดินทางไป 2 วัน พักที่อำเภอแม่สาย 1 คืน และในช่วงเช้าจะเดินทางไปที่จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งนายกรัฐมนตรีจะติดตามสถานการณ์น้ำหลาก
จากนั้นรัฐมนตรีจะแยกย้ายเดินทางไปในจุดต่างๆ ซึ่งจะต้องแก้ไขปัญหา และเมื่อนายกรัฐมนตรีไปถึงจะประชุมวอร์รูม จึงต้องสรุปสถานการณ์เชียงรายในปัจจุบันว่าเป็นอย่างไร ดำเนินการอะไรไปแล้วบ้าง และมีปัญหาอะไรที่ต้องคลี่คลาย ซึ่งนายกรัฐมนตรีจะรับฟังรายละเอียดต่างๆ เพื่อสั่งการและแก้ไขปัญหาให้ทันท่วงที หน้าที่ของเราคือจะต้องเตรียมการทั้งหมด เพื่อให้นายกรัฐมนตรีทราบสถานการณ์และกำหนดภาระหน้าที่
ภูมิธรรมกล่าวว่า คณะทำงาน ศปช. จะประชุมทุกวันในเวลา 09.00 น. เพื่อประเมินสถานการณ์และรับทราบรายงานจากทุกพื้นที่ และดูว่าจะแก้ไขอย่างไร ซึ่งจะมี 2 คณะทำงานที่ดำเนินการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า และคลี่คลายเหตุการณ์ต่างๆ ให้รวดเร็วที่สุด
ส่วนปัญหาเรื่องการเยียวยาที่มีกฎระเบียบอยู่ ประชาชนก็อยากรู้ว่ารัฐบาลจะดูแลเขาอย่างไร และที่ผ่านมาการเยียวยามีปัญหาเรื่องความล่าช้า ซึ่งนายกรัฐมนตรีสั่งการให้เราดูแลว่าจะทำอย่างไรให้กระบวนการตรงนี้ถูกกฎหมาย แต่รวบรัดให้เร็วที่สุด เพื่อให้เงินถึงมือประชาชน ให้เขามั่นใจว่ารัฐบาลไม่ได้ทอดทิ้ง ซึ่งลักษณะน้ำท่วมแบบพิเศษนี้จะต้องกำหนดค่าใช้จ่ายที่เหมาะสม
ส่งรองปลัด มท. คุมน้ำเชียงรายแทน หลังผู้ว่าฯ ไม่ขับเคลื่อน อ้างป่วย-รอเกษียณ
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ในที่ประชุม ศปช. อนุทินมอบหมายให้ อรรษิษฐ์ สัมพันธรัตน์ ว่าที่ปลัดกระทรวงมหาดไทย ลงพื้นที่จังหวัดเชียงรายเพื่อกำกับการดำเนินการ เนื่องจาก พุฒิพงศ์ ศิริมาตย์ ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย ไม่ขับเคลื่อนการทำงาน โดยมีสาเหตุจากอาการป่วย และรอเกษียณอายุราชการในวันที่ 30 กันยายนนี้ นอกจากนี้ได้มอบหมายรองปลัดกระทรวงมหาดไทยไปรักษาราชการแทนตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคมเป็นต้นไป
ขณะที่ปลอดประสพตั้งคำถามถึงสาเหตุที่รองปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมไม่ตัดสินใจเรื่องสถานที่ทิ้งดินโคลนในพื้นที่ประสบอุทกภัยจังหวัดเชียงราย
