วันนี้ (27 กันยายน) แสวง บุญมี เลขาธิการคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ประชุมร่วมกับผู้อำนวยการสำนักงาน กกต. ประจำจังหวัดทุกจังหวัด เพื่อชี้แจงแนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับการหาเสียงเลือกตั้งในช่วง 180 วันก่อนสิ้นสุดอายุสภา ดังนี้
หมวดที่ 1 ผู้สมัครรับเลือกตั้งและพรรคการเมือง
ข้อ 1 ผู้สมัครรับเลือกตั้งและพรรคการเมืองสามารถไปร่วมประเพณีต่างๆ เช่น งานแต่งงาน งานบวช หรืองานศพ และสามารถมอบพวงหรีดดอกไม้สดได้ แต่ห้ามให้เงิน ยกเว้นเจ้าภาพจะจัดของเตรียมพิธีการไว้ เช่น บังสุกุล หรือเงินปัจจัย หรือการระบุชื่อไว้ในงานประธานพิธีทอดกฐินโดยที่ไม่มอบเงินจากตัวเอง แต่ทั้งนี้เจ้าภาพจะประกาศชื่อ หมายเลขผู้สมัครของผู้สมัคร และพรรคการเมืองในลักษณะช่วยหาเสียงไม่ได้
ข้อ 2 ผู้สมัครรับเลือกตั้งที่มีความจำเป็นจัดงานพิธีในช่วง 180 วัน สามารถจัดงานได้เท่าที่จำเป็น เช่น งานศพ งานบวช งานแต่งงาน และให้หลีกเลี่ยงงานขนาดใหญ่ที่มีผู้เข้าร่วมจำนวนมาก โดยอาจจะเป็นเหตุให้มีการร้องคัดค้านว่าจัดเลี้ยงหรือมหรสพ อันเข้าข่ายผิดกฎหมายเลือกตั้ง
ข้อ 3 หัวหน้าพรรคการเมือง ผู้บริหารพรรคการเมือง และสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) สามารถลงพื้นที่ช่วยเหลือผู้สมัครหาเสียงเลือกตั้งได้ แต่ห้ามไม่ให้จัดหรือนำคนไปช่วยหาเสียงเลือกตั้งโดยได้รับค่าตอบแทน หรือจ้างไปฟัง
ข้อ 4 ผู้สมัครรับเลือกตั้งและพรรคการเมืองสามารถเข้าไปหาเสียงในพื้นที่ต่างๆ ได้ เช่น โรงเรียน หรือสถานที่ราชการ โดยต้องมีการขออนุญาตจากเจ้าของพื้นที่ก่อน
ข้อ 5 ผู้สมัครรับเลือกตั้งและพรรคการเมืองไม่สามารถมอบสิ่งของช่วยเหลือประชาชนในสถานการณ์ต่างๆ เช่น อุทกภัย วาตภัย อัคคีภัย โรคระบาด หรือเหตุในทำนองเดียวกันได้
ข้อ 6 ผู้สมัครรับเลือกตั้งและพรรคการเมืองสามารถปิดประกาศและปิดแผ่นป้ายเกี่ยวกับการเลือกตั้ง โดยมีวิธีการ ขนาด จำนวน และสถานที่ ตามที่กำหนดในการเลือกตั้งครั้งล่าสุด สำหรับแผ่นป้ายเลือกตั้งที่มีการปิดไว้ก่อนแล้ว จะต้องมีการแก้ไขให้เป็นไปตามขนาด สถานที่ที่กำหนดไว้
ข้อ 7 ในการหาเสียงเลือกตั้ง ผู้สมัครรับเลือกตั้งและพรรคการเมืองต้องปฏิบัติให้เป็นไปตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2561 และระเบียบคณะกรรมการการเลือกตั้งว่าด้วยการหาเสียงและลักษณะต้องห้ามในการหาเสียงเลือกตั้ง พ.ศ. 2561 และที่แก้ไขเพิ่มเติมมี 3 ฉบับ
หมวดที่ 2 ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ซึ่งก็คือฝ่ายรัฐบาล ประกอบด้วย นายกรัฐมนตรี รัฐมนตรี และข้าราชการการเมือง โดยมีวิธีปฏิบัติดังนี้
ข้อ 1 ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองสามารถปฏิบัติหน้าที่ได้ตามปกติที่พึงต้องปฏิบัติในตำแหน่งนั้น เช่น การออกรายการวิทยุ-โทรทัศน์ เป็นประธานเปิดงานในพิธีต่างๆ การตรวจงานตามพื้นที่ การลงพื้นที่ช่วยเหลือประชาชน แต่ห้ามไม่ให้มีการจัดทำการใดๆ ที่เป็นการอาศัยตำแหน่งหน้าที่ในการจัดทำการหาเสียงเลือกตั้งให้แก่ตนเองหรือผู้อื่นหรือพรรคการเมือง
ข้อ 2 ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองสามารถไปร่วมงานประเพณีต่างๆ เช่น งานแต่งงาน งานบวช งานศพ วางพวงหรีดดอกไม้ได้ แต่ต้องไม่มีการให้เงินหรือทรัพย์สินต่างๆ ในกรณีที่เจ้าภาพได้จัดเตรียมสิ่งของในพิธีการไว้ให้มอบในงานด้วย เช่น ผ้าบังสุกุล หรือกำหนดชื่อไว้เป็นประธานในพิธี โดยผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองไม่ได้มอบเงินหรือทรัพย์สินของตนเอง ก็สามารถกระทำการได้ ทั้งนี้ เจ้าภาพจะประกาศชื่อหรือพรรคการเมืองในลักษณะช่วยผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองหรือพรรคการเมืองหาเสียงเลือกตั้งไม่ได้
ข้อ 3 ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองสามารถหาเสียงเลือกตั้งนอกเวลาราชการให้แก่ตนเอง ผู้สมัครอื่น หรือพรรคการเมืองได้ แต่ต้องไม่ใช้ตำแหน่งหน้าที่โดยมิชอบกระทำการใดๆ เพื่อเป็นคุณหรือเป็นโทษแก่ผู้สมัครหรือพรรคการเมืองใด
ส่วน ส.ส. หรือกรรมาธิการ มีวิธีปฏิบัติเช่นเดียวกับข้าราชการการเมือง
หมวดที่ 3 หน่วยงานของรัฐ
ข้อ 1 หน่วยงานของรัฐสามารถดำเนินงานตามหน้าที่ได้ตามปกติ เช่น การจัดประชุมสัมมนา การจัดกิจกรรมประกวดแข่งขันต่างๆ การจัดงานเทศกาลตามประเพณี และต้องปฏิบัติตามให้เป็นไปตามมติของคณะรัฐมนตรี ตามหนังสือด่วนที่สุดที่ นร0503/ว61 ลงวันที่ 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562
ข้อ 2 ให้ข้าราชการ พนักงาน เจ้าหน้าที่ และลูกจ้างในสังกัดของข้าราชการ ข้าราชการส่วนกลาง ส่วนภูมิภาค และส่วนท้องถิ่น รวมถึงรัฐวิสาหกิจ และหน่วยงานอื่นของรัฐ ให้ความร่วมมือ สนับสนุนการดำเนินการเลือกตั้ง ส.ส.
ข้อ 3 ให้ข้าราชการ พนักงาน เจ้าหน้าที่ และลูกจ้างในสังกัดทุกระดับ ทั้งในส่วนกลาง ส่วนภูมิภาค ส่วนท้องถิ่น วางตัวเป็นกลางทางการเมือง ซึ่งข้อนี้เป็นสิ่งสำคัญเนื่องจากเกี่ยวข้องกับหลายเรื่อง
ข้อ 4 ให้ข้าราชการ พนักงาน เจ้าหน้าที่ และลูกจ้างในสังกัดของราชการส่วนกลาง ส่วนภูมิภาค ส่วนท้องถิ่น รัฐวิสาหกิจ องค์การมหาชน และหน่วยงานอื่นของรัฐ สนับสนุนสถานที่เพื่อใช้ในการจัดการเลือกตั้ง และปิดประกาศแผ่นป้ายหาเสียงเลือกตั้ง
ข้อ 5 ให้มีการสนธิกำลังระหว่างทหาร ตำรวจ พลเรือน และอาสาสมัคร เพื่อคุ้มครองความปลอดภัยให้ประชาชนและเจ้าหน้าที่ของรัฐในการจัดการเลือกตั้ง
ข้อ 6 การทำเอกสารเผยแพร่ของหน่วยงานรัฐ เช่น ปฏิทินปีใหม่ที่มีรูปของรัฐมนตรี ให้จัดทำเผยแพร่ในนามของหน่วยงานเท่านั้น และต้องระวังไม่ให้มีการเข้าข่ายเอื้อผลประโยชน์ต่อบุคคลใดบุคคลหนึ่ง หรือพรรคการเมือง
ข้อ 7 การจัดทำแผ่นป้ายต้อนรับการมาตรวจพื้นที่ของคณะรัฐมนตรี คณะกรรมการต่างๆ ที่มาปฏิบัติงานตามหน้าที่ ให้พึงระมัดระวังมิให้เข้าข่ายว่าเป็นการจัดทำป้ายหาเสียงเลือกตั้ง ส่วนการจัดทำป้ายต้อนรับหรือขอบคุณของพรรคการเมืองหรือ ส.ส. ไม่สามารถกระทำได้ เนื่องจากอาจเป็นป้ายหาเสียง และขัดมติคณะรัฐมนตรีในเรื่องการวางตัวเป็นกลางทางการเมือง
ส่วนวิธีการปิดประกาศและแผ่นป้ายเกี่ยวกับการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
ข้อ 1 การปิดประกาศ ให้จัดทำประกาศโดยกำหนดให้จัดทำเป็นแนวตั้ง มีขนาดไม่เกิน 30 ซม. x 42 ซม. หรือขนาด A3
ข้อ 2 การจัดทำแผ่นป้ายเกี่ยวกับการเลือกตั้ง ให้จัดทำได้โดยมีขนาดไม่เกิน 130 ซม. x 245 ซม.
ข้อ 3 การจัดทำประกาศและแผ่นป้ายเกี่ยวกับการเลือกตั้ง ให้ระบุชื่อตัว ชื่อสกุล ที่อยู่ของผู้ว่าจ้าง-ผู้ผลิต จำนวน และวันเดือนปีที่ผลิตไว้บริเวณที่ชัดเจนของแผ่นป้ายและประกาศเกี่ยวกับการเลือกตั้ง
ข้อ 4 จำนวนและสถานที่ในการปิดประกาศหรือแผ่นป้าย เป็นไปตามที่คณะกรรมการการเลือกตั้งกำหนด เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการจัดทำสถานที่ปิดประกาศเกี่ยวกับการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2561 แต่กรณีที่ยังไม่มีพระราชกฤษฎีกาเลือกตั้ง การปิดประกาศหรือปิดแผ่นป้ายเกี่ยวกับการเลือกตั้ง โดยวิธีการจัดทำให้เป็นไปตามระเบียบหลักการตามที่ กกต. จังหวัด อ้างอิงการเลือกตั้งครั้งล่าสุด
ข้อ 5 การปิดแผ่นป้ายเกี่ยวกับการเลือกตั้ง ณ ที่ทำการพรรค สาขาพรรคการเมือง ตัวแทนพรรคการเมืองประจำจังหวัด หรือศูนย์อำนวยการการเลือกตั้ง สามารถปิดได้สถานที่ละ 1 แผ่น ขนาดไม่เกิน 400 ซม. x 750 ซม.
ข้อ 6 การดำเนินการเกี่ยวกับประกาศและแผ่นป้ายผู้สมัครรับเลือกตั้งและพรรคการเมือง ต้องเก็บรักษาเอกสารหลักฐานเกี่ยวข้องไว้ประกอบการยื่นบัญชีรายรับ-รายจ่ายในการเลือกตั้ง
“เรื่องป้ายหรือประกาศจะมีข้อยกเว้นอยู่ก็คือพวกแผ่นพับ แผ่นปลิว คือเอกสารที่เป็นขนาดเล็ก รวมถึงสติกเกอร์หรือจอ LCD ที่ติดตามรถ ก็สามารถที่จะทำได้โดยไม่ต้องเป็นไปตามขนาดหรือจำนวนที่ระเบียบกำหนด แต่ให้นำมาเป็นค่าใช้จ่ายในการเลือกตั้งครั้งต่อไป” แสวงกล่าว
แสวงยังกล่าวย้ำกับผู้อำนวยการ กกต. ทุกจังหวัดว่า ข้อมูลที่ชี้แจงวันนี้คาดว่าครบถ้วน ส่วนการลงพื้นที่การปิดแผ่นป้ายคงเป็นแนวทางให้ กกต. จังหวัดไปปรับใช้ให้เป็นแนวทางเดียวกัน หากพบกรณีที่มีความซับซ้อน ขอให้ถามมาที่ส่วนกลางในสิ่งที่ไม่แน่ใจว่าทำได้หรือไม่ ที่สำนักกฎหมาย สำนักกิจการพรรคการเมือง สำนักสนับสนุนโดยรัฐ รวมถึงรองเลขาธิการ กกต. ที่รับผิดชอบเรื่องนี้ ทั้งนี้ เลขาธิการ กกต. ยังเชื่อว่า หากนำวิธีการนี้ไปใช้จะทำให้เป็นไปในทิศทางเดียวกันอย่างถูกต้อง
