ความคืบหน้าของ RCEP หรือความตกลงหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจระดับภูมิภาค ล่าสุด เมื่อรัฐสภาไทยเห็นชอบการให้สัตยาบัน RCEP ของไทยแล้ว แต่ยังมีข้อสงสัยว่า RCEP ที่จะกลายเป็น FTA ฉบับที่ 14 ของไทย จะต่างจาก 13 ฉบับที่ไทยมีแล้วอย่างไรบ้าง
ด้าน ปิติ ศรีแสงนาม ผู้อำนวยการศูนย์เศรษฐกิจระหว่างประเทศ คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า RCEP เป็น FTA ฉบับที่ 14 ของไทย และไม่ได้มาแทนที่ FTA ที่มีมาแล้ว เพราะขอบเขตในแต่ละฉบับจะมีความลึกและรายละเอียดที่แตกต่างกัน
โดยเฉพาะ RCEP ไม่ได้มาแทนที่ Asean+1 ที่เป็นความร่วมมือระหว่างอาเซียนและประเทศใดประเทศหนึ่ง หรือมาแทนที่ FTA รูปแบบคู่เฉพาะประเทศ ซึ่งจะมีการเปิดเงื่อนไขบางจุดที่แตกต่างหรือมากกว่าข้อตกลงใน RCEP
ทั้งบทบาทของ RCEP และ FTA ยังส่งผลต่อการดึงดูดการลงทุนของต่างชาติด้วย โดยนักลงทุนต่างชาติย่อมมองว่าประเทศใดที่มี FTA ที่เอื้อประโยชน์ต่อการค้าสูงและตรงความต้องการ และเอื้อต่อการลงทุนขนาดใหญ่ เช่น เวียดนามที่มี FTA กับต่างชาติค่อนข้างเยอะ ดังนั้นไทยจะหวัง RCEP อย่างเดียวไม่ได้ ต้องเดินหน้าการเจรจา FTA อื่นๆ เช่น ไทย-สหราชอาณาจักร, ไทย-สหภาพยุโรป หรือ CPTPP ด้วย
อย่างไรก็ตาม เมื่อเจาะลึกความสำคัญของ RCEP ต่อเศรษฐกิจไทย คือจะส่งผลดีต่อผู้บริโภคให้เข้าถึงสินค้าและบริการที่หลากหลายในราคาที่ถูกลง ส่วนผู้ผลิตมีทางเลือกและโอกาสในการทำธุรกิจในตลาดใหม่มากขึ้น ซึ่งรวมถึงการนำเข้าสินค้าที่ต้นทุนต่ำลงจากในภูมิภาค แต่ผู้ประกอบการยังสามารถเลือกใช้ประโยชน์จาก FTA และ RCEP ที่จะเกิดขึ้นด้วย
นอกจากนี้ในส่วนของภาคบริการจะได้รับประโยชน์จาก RCEP ในหลายด้าน โดยแบ่งเป็น 4 มิติ คือ
- การที่ผู้ซื้อและผู้ขายมีการเชื่อมโยงกัน หรือ E-Commerce
- การบริโภคในต่างประเทศ (Consumption Abroad)
- การจัดตั้งธุรกิจเพื่อให้บริการ (Commercial Presence)
- การเคลื่อนย้ายบุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน เช่น แพทย์ ฯลฯ
ทั้งนี้ ในส่วนของอินเดียที่ถอนตัวออกจาก RCEP นั้นคาดว่าในระยะสั้นจะยังไม่กลับมา เพราะติดภาคเอกชนบางส่วน แต่มองว่าในระยะยาวอินเดียต้องกลับมาเข้าร่วม RCEP ส่วนหนึ่งเพราะเป็นข้อตกลงการค้าใหญ่ระดับโลก และสามารถขยายการเติบโตทางเศรษฐกิจในระยะยาว โดยเฉพาะ นเรนทรา โมดี นายกรัฐมนตรีอินเดีย น่าจะสามารถเปลี่ยนแปลงให้อินเดียกลับเข้าสู่เวทีโลกผ่าน RCEP ได้ในอนาคต
พิสูจน์อักษร: ภาวิกา ขันติศรีสกุล
