กลุ่มสมาชิกสภานิติบัญญัติฝ่ายค้าน หรือฝ่ายสนับสนุนประชาธิปไตยของฮ่องกง แถลงข่าวการลาออกพร้อมกันทั้งหมด 15 คน เมื่อวานนี้ (11 พฤศจิกายน) เพื่อประท้วงคำสั่งตัดสิทธิ์เพื่อน ส.ส. ฝ่ายประชาธิปไตย 4 คน หลังทางการจีนแผ่นดินใหญ่อนุญาตให้รัฐบาลฮ่องกงตัดสิทธิ์การดำรงตำแหน่งของ ส.ส. ทั้ง 4 คนในทันทีโดยไม่ต้องยื่นเรื่องต่อศาล
คำสั่งดังกล่าวมีขึ้นหลังที่ประชุมคณะกรรมาธิการสภาประชาชนแห่งชาติของจีน (NPCSC) ผ่านมติเอกฉันท์จากสมาชิก 161 คนว่า ส.ส. ฮ่องกงจะต้องถูกตัดสิทธิ์การดำรงตำแหน่งในทันที หากพบว่ามีส่วนร่วมในการกระทำที่เข้าข่าย ได้แก่ เป็นภัยต่อความมั่นคง, สนับสนุนเอกราชของฮ่องกง, ปฏิเสธที่จะยอมรับอธิปไตยของจีนเหนือฮ่องกง หรือขอให้ต่างชาติแทรกแซงกิจการภายในของฮ่องกง
ซึ่งรัฐบาลฮ่องกงรับคำสั่งและรีบดำเนินการตัดสิทธิ์ ส.ส. 3 คนจากพรรค Civic และอีก 1 คนจาก Professionals Guild ทันที ขณะที่ก่อนหน้านี้ทั้ง 4 คนเคยถูกห้ามลงสมัครรับเลือกตั้งสมาชิกสภานิติบัญญัติเมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมา
การลาออกทั้งคณะของกลุ่ม ส.ส. ฝ่ายประชาธิปไตยที่มีทั้งหมด 19 ที่นั่งจากทั้งหมด 70 ที่นั่ง ทำให้ครั้งนี้เป็นครั้งแรกที่รัฐสภาฮ่องกงนั้นแทบจะไร้ฝ่ายค้าน นับตั้งแต่ที่ฮ่องกงกลับคืนสู่อ้อมอกจีนในปี 1997
ซึ่งหลายฝ่ายมองว่าความเคลื่อนไหวของรัฐบาลปักกิ่งครั้งนี้เป็นความพยายามล่าสุดในการจำกัดเสรีภาพของชาวฮ่องกง ขณะที่ หวูฉีเว่ย ประธานพรรคเดโมเครติกฮ่องกง ประกาศต่อผู้สื่อข่าวว่าการกระทำของจีนในครั้งนี้ทำให้การปกครองแบบหนึ่งประเทศ สองระบบ ของฮ่องกงสิ้นสุดลง
“อำนาจทั้งหมดจะรวมศูนย์ไว้ที่หัวหน้าคณะผู้บริหารซึ่งเป็นหุ่นเชิดของรัฐบาลกลาง ดังนั้นวันนี้จึงเป็นจุดสิ้นสุดของ ‘หนึ่งประเทศ สองระบบ’ เราไม่สามารถบอกให้โลกรู้ได้อีกต่อไปว่าเรายังมี ‘หนึ่งประเทศ สองระบบ’ นี่เป็นการประกาศสิ้นสุดอย่างเป็นทางการ” หวูกล่าว
ด้าน แคร์รี ลัม หัวหน้าคณะผู้บริหารของฮ่องกง แถลงชี้แจงว่าเธอเป็นผู้ขอให้ปักกิ่งดำเนินการ เพราะ ส.ส. ทั้ง 4 คนมีความผิดปกติตามรัฐธรรมนูญจากการที่ยังได้รับอนุญาตให้ทำหน้าที่ ส.ส. ต่อไปทั้งที่ถูกตัดสิทธิ์จากการเลือกตั้งที่ผ่านมา เนื่องจากพฤติกรรมการเรียกร้องให้รัฐบาลต่างชาติคว่ำบาตรฮ่องกงและรัฐบาลจีน
“คำตัดสินของปักกิ่งระบุชัดเจนมาก ในเรื่องหลักเกณฑ์ สำหรับใครก็ตามที่สาบานตนและดำรงตำแหน่งสมาชิกสภานิติบัญญัติ แต่หลังจากนั้นพวกเขาเข้าไปมีส่วนร่วมในกิจกรรมที่ละเมิดข้อกำหนดเหล่านั้น นั่นคือพวกเขาควรจะถูกตัดสิทธิ์ทันที” ลัมกล่าว พร้อมยืนยันว่ามติของคณะกรรมาธิการสภาประชาชนแห่งชาติจีนไม่ได้หมายความว่าเธอได้อำนาจในการตัดสิทธิ์ ส.ส. ซึ่งเจ้าหน้าที่ เช่น คณะกรรมการเลือกตั้ง รัฐมนตรียุติธรรม ประธานสภานิติบัญญัติ และศาลจะยังคงต้องปฏิบัติตามข้อกำหนดในรัฐธรรมนูญและกฎหมายเลือกตั้ง
“ฮ่องกงเป็นสังคมที่อยู่ภายใต้หลักนิติธรรม ไม่ใช่เฉพาะคณะผู้บริหารเท่านั้นที่พูดได้” เธอกล่าว
ขณะที่ หวังเหวินปิน โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีน แถลงว่าการตัดสิทธิ์ ส.ส. ฮ่องกงทั้ง 4 คนนั้นมีเหตุผล สมเหตุสมผล และเป็นไปตามรัฐธรรมนูญและกฎหมาย
“นี่เป็นข้อกำหนดที่จำเป็นสำหรับการปฏิบัติตามและปรับปรุงแนวทาง ‘หนึ่งประเทศ สองระบบ’ การบังคับใช้กฎหมายพื้นฐานของฮ่องกง รวมถึงกฎหมายความมั่นคงแห่งชาติของฮ่องกง” หวังกล่าว
พิสูจน์อักษร: ภาสิณี เพิ่มพันธุ์พงศ์
อ้างอิง:
