เมื่อวันที่ 18 มิถุนายน ทวิตช์ (Twitch) ผู้ให้บริการและสร้างคอมมูนิตี้ชั้นนำด้านความบันเทิงแบบมัลติเพลเยอร์ ได้จัดงานสัมภาษณ์กลุ่มย่อย ในหัวข้อเกี่ยวกับ ทิศทางการดำเนินธุรกิจครึ่งปีหลัง โดยภายในงานมี นานดู มัธวา ผู้จัดการระดับภูมิภาคทวิตช์ ซึ่งดูแลภาคพื้นเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ออสเตรเลีย-นิวซีแลนด์ ไต้หวัน และอินเดีย และ จิรัฐติกาล สุทธิวรรณารัตน์ ผู้อำนวยการด้านคอนเทนต์ทวิตช์ประจำประเทศไทย ผู้บริหารหญิงคนล่าสุดที่มาดูธุรกิจของทวิตช์ในประเทศไทย เข้าร่วมพูดคุยกับสื่อมวลชนหลายสำนัก
สำหรับคนที่ไม่คุ้นเคย ทวิตช์ คือแพลตฟอร์มให้บริการด้านการสตรีมคอนเทนต์สด โดยมีชื่อเสียงที่สุดในเรื่องการถ่ายทอดสดการแข่งขันเกมออนไลน์ หรืออีสปอร์ต โดยมีจุดเด่นที่ฟีเจอร์ต่างๆ ที่สนับสนุนให้ทั้งสตรีมเมอร์และผู้ชมสามารถตอบโต้และมีปฏิสัมพันธ์กันได้ และนับเป็นแพลตฟอร์มของวงการเกมออนไลน์ที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในโลกแห่งหนึ่ง
สำหรับตลาดในประเทศไทยนั้น นานดูเผยว่า เป็นตลาดที่มีการเติบโตอย่างน่าประทับใจในช่วงปีที่ผ่านมา จนเป็นหนึ่งในประเทศที่บริษัทตัดสินใจตั้งทีมงานขึ้นมาสนับสนุนและรองรับการขยายตัว โดยมอบหมายให้ จิรัฐติกาล สุทธิวรรณารัตน์ เข้ามาทำหน้าที่เป็นผู้อำนวยการด้านคอนเทนต์ทวิตช์ประจำประเทศไทย
การเติบโตของรูปแบบคอนเทนต์ในทวิตช์
นานดูเริ่มต้นพูดถึงพัฒนาการของรูปแบบคอนเทนต์ในทวิตช์ช่วง 12 เดือนที่ผ่านมา แม้ว่าทวิตช์จะมีชื่อเสียงด้านการถ่ายทอดสดในแวดวงเกมเมอร์ แต่ช่วงที่ผ่านมา คอนเทนต์ในรูปแบบของ In Real Life เริ่มเติบโตมากขึ้น โดยคอนเทนต์ส่วนใหญ่จะเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของเกมเมอร์ หรือสิ่งที่ได้รับความนิยมในวงการเกม เช่น คอนเทนต์เกี่ยวกับรองเท้าสนีกเกอร์ เพราะผู้รับชมคงไม่อยากรับชมเกมตลอด 24 ชั่วโมง ทำให้คอนเทนต์อื่นๆ เริ่มได้รับความนิยมมากขึ้นในทวิตช์ แต่เกมจะยังคงเป็นหัวใจหลักของทวิตช์ต่อไป
โดยสตรีมเมอร์แต่ละคนจะสามารถสร้างสังคมของตัวเองจากเนื้อหาที่เขาผลิตขึ้นมา ซึ่งนี่เป็นหนึ่งในจุดเด่นของทวิตช์ที่มีสังคมที่แข็งแกร่ง สามารถแลกเปลี่ยนมุมมองและสื่อสารกันได้อย่างเหนียวแน่น
นอกจากนี้อีกจุดเด่นคือ การที่คอนเทนต์วิดีโอมี Engagement กับแฟนๆ มากกว่าแพลตฟอร์มอื่นๆ ซึ่งที่ผ่านมา คอนเทนต์วิดีโอเป็นคอนเทนต์ที่เติบโตอย่างรวดเร็ว และสิ่งหนึ่งที่ฐานคนดูในทวิตช์มีคือ ความหลงใหลและชื่นชอบในหัวข้อต่างๆ จนพวกเขาใช้เวลาในการรับชมนาน ต่างจากแพลตฟอร์มอื่นๆ ที่มีรูปแบบวิดีโอที่สั้นกว่า และผู้ชมอาจใช้เวลาน้อยกว่าในการชม
ซึ่งการที่มีฐานแฟนคลับที่ชอบชมคอนเทนต์วิดีโอที่ยาวกว่า สามารถนำไปสู่ความผูกพันและสังคมที่มั่นคงแตกต่างจากแพลตฟอร์มอื่นๆ
มุมมองของการแข่งขันของตลาดแพลตฟอร์มในปัจจุบัน
นานดูตอบคำถามถึงมุมมองที่เขามีต่อการแข่งขัน แต่ขอปฏิเสธที่จะพูดถึงจุดเด่นของคู่แข่ง
เขาเผยว่า ทวิตช์มีจุดเด่นที่ออกแบบมาสำหรับเกมเมอร์อย่างแท้จริง และแม้ว่าที่ผ่านมา การแข่งขันจะสูงขึ้น โดยมีคู่แข่งหลายแพลตฟอร์มที่พยายามทำความเข้าใจและเลียนแบบสิ่งที่ทวิตช์ทำ แต่ถึงอย่างนั้นก็ยังไม่มีใครเข้าใจเกมเมอร์ไปมากกว่าพวกเขา
“สำหรับคนที่รักและเข้าใจวงการเกมมากที่สุด พวกเขาจะนึกถึงความ Authentic มากที่สุด เขาจะตั้งคำถามว่า ที่แห่งนี้เหมาะสำหรับเกมเมอร์หรือคนที่รักเกมจริงหรือไม่
“เราสามารถย้อนกลับไปได้ถึงจุดเริ่มต้นของเราที่ Justin TV กลายมาเป็น Twitch เราจะพบว่า เราเป็นพื้นที่สำหรับคนที่ชื่นชอบการดูตัวอย่างการเล่นเกมตลอดมา และนั่นเป็นการสร้างความรักที่ต่อยอดมาจนเรากลายเป็นบ้านของอีสปอร์ต กลายเป็นที่ที่ทุกคนมารอดูเกมต่างๆ ในออนไลน์สตรีม ดังนั้น สำหรับผม จุดเด่นของเราคือ ความเป็นชุมชน มันเป็นของจริงแบบที่ไม่สามารถสร้างขึ้นมาใหม่ได้ หรือหาซื้อในแพลตฟอร์มอื่นไม่ได้
“นอกจากนี้เรายังมีจุดเด่นด้านความสำเร็จทางเทคโนโลยี เราสามารถสตรีมคอนเทนต์สดหลายล้านชั่วโมง ทุกวัน ให้กับคนทั่วโลก และมีแชตสกรีนที่ช่วยให้คนสามารถพูดคุยแลกเปลี่ยนกันได้ และเราพัฒนาสินค้าของเราต่อเนื่อง นำพาผู้คนมาหากัน มีประสบการณ์ที่ดีขึ้น และแน่นอน ผลิตภัณฑ์ของเรามีคนพยายามเลียนแบบ แต่เราเดินหน้าอย่างต่อเนื่อง เมื่อพวกเขาก๊อบปี้ฟีเจอร์หนึ่งได้ เราก็ได้พัฒนาฟีเจอร์อื่นไปแล้ว
“นี่เป็นสิ่งที่ช่วยให้เราแตกต่างจากคู่แข่งอย่างชัดเจน”
การพัฒนาของเกมคอนโซล ทั้ง Stadia และ Xbox One คือคู่แข่งหรือพันธมิตรในการร่วมส่งเสริมการเติบโตของ Twitch
อีกก้าวใหญ่ของวงการอีสปอร์ตคือ การที่ผู้ผลิตเกมหลายรายเริ่มหันมาพัฒนาแพลตฟอร์มการเล่นเกมในรูปแบบใหม่ๆ โดยเฉพาะการเล่นเกมแบบสตรีมมิง ซึ่งนานดูได้ให้มุมมองที่น่าสนใจเกี่ยวกับประเด็นนี้ด้วย
“เราสามารถมองได้ 2 แบบ มุมมองของผมเกี่ยวกับอีสปอร์ตและเกมมิ่งคือ มันกำลังกลายเป็นสิ่งที่คนทั่วไปนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ คุณจะเห็นเกมชื่อดังที่ทุกคนรู้จัก หากคุณเดินทางไปทั่วโลก อาจจะมีโอกาสได้เห็นเด็กวัย 15 เต้นตามตัวละครในเกม Fortnine ผมคิดว่านี่เป็นเรื่องดี เพราะคนทั่วไปกำลังยอมรับว่า เป็นเรื่องปกติที่จะเล่นเกมไม่ว่าคุณจะอายุเท่าไร
“ผมเล่นเกมมาตลอดชีวิต พ่อแม่ผมเอาแต่บอกว่า ลูกจะหางานได้ไหมถ้าวันๆ เอาแต่เล่นเกม วันนี้ผมก็คงตอบได้แน่นอน
“มันเป็นการใช้เวลาที่เกิดประโยชน์เช่นกัน ทั้งการสร้างมิตรภาพ พบเจอสังคมใหม่ๆ ผมคิดว่าการเติบโตในหลายๆ แพลตฟอร์มเป็นเรื่องที่ดี”
ขณะที่มุมมองต่อการแข่งขัน แน่นอน มีหลายคนมองเห็นความสำเร็จของทวิตช์มากขึ้น เพราะที่ผ่านมา หลายคนคิดว่า เราเป็นช่องทางที่เฉพาะกลุ่มมาก คนดูคนอื่นเล่นเกม มันคืออะไรกัน ทุกคนไม่คิดว่ามันจะเติบโตได้ แต่วันนี้ทุกคนเห็นแล้วว่า มันเติบโตมากขนาดไหน และด้วยเทคโนโลยีที่เราผลิต เราก็มอบโอกาสให้คนได้ร่วมสนุกกับเกมในรูปแบบต่างๆ โดยเฉพาะการรับชมคนอื่นเล่นเกม หรือแม้กระทั่งกีฬาชนิดอื่นๆ พื้นที่ของเรามีจุดเด่นที่สามารถ Interactive มากกว่า แน่นอนว่า มีคนพยายามจะเป็นแบบเรา เราก็ต้องยอมรับว่า เมื่อใดก็ตามที่เราประสบความสำเร็จ แน่นอนว่าต้องมีคนพยายามที่จะทำตาม แต่ความท้าทายของเราคือ การก้าวนำพวกเขาอยู่หนึ่งก้าวเสมอ”
โอกาสความร่วมมือกับแพลตฟอร์มและเกมคอนโซลต่างๆ ที่กำลังพัฒนาแบบก้าวกระโดด
“ผมพูดได้ว่า ผู้พัฒนาแพลตฟอร์มต่างๆ และนักพัฒนาเกมรู้ว่า การทำงานร่วมกับเราเป็นข้อดี เหมือนกับถ้าอยากเปิดตัวเกมใหม่ แน่นอน ชื่อเสียงของเกมก็มีส่วนช่วยในการผลักดันแพลตฟอร์ม แต่เราคือจุดหมายปลายทางของคนที่ชื่นชอบเกม ดังนั้น เราก็หวังว่าธุรกิจต่างๆ จะมองเห็นในจุดนี้ และมาทำงานร่วมกับเรา ซึ่งจะสร้างประโยชน์ให้กับทุกฝ่ายมากกว่าแข่งขันกันเอง
“เราจึงมองว่า เราเป็นพันธมิตรทางธุรกิจที่ดี”
การเติบโตของทวิตช์ในประเทศไทย
ในช่วงเวลาที่ผ่านมา ทางทวิตช์ได้เผยว่า ตลาดในไทยมีการเติบโตอย่างต่อเนื่อง โดยทวิตช์ได้รับความนิยมมากที่สุดในกลุ่มเป้าหมายระดับมัธยมตอนปลาย วัยมหาวิทยาลัย ไปจนถึงกลุ่มคนวัยทำงาน ที่มีช่วงวัยระหว่าง 17-35 ปี
กลุ่มสตรีมเมอร์และคนดูในไทยส่วนใหญ่คุ้นเคยกับการซื้อเกมมาก่อนในวัยเด็ก และพวกเขามีความพร้อมที่จะสนับสนุนสตรีมเมอร์ผ่านทางฟีเจอร์ต่างๆ ของทวิตช์ นอกจากนี้กลุ่มผู้ติดตามในไทยมักจะเป็นผู้ติดตามที่มั่นคง เมื่อเริ่มติดตามใครแล้ว น้อยครั้งมากที่พวกเขาจะเลือกกดปุ่ม Unfollow
โดยเป้าหมายของประเทศต่อจากนี้ จิรัฐติกาล สุทธิวรรณารัตน์ ผู้อำนวยการด้านคอนเทนต์ทวิตช์ประจำประเทศไทย เผยว่า ทวิตช์มีแผนการผลักดันการเติบโตของสตรีมเมอร์ในประเทศไทย ด้วยการขยายฐานสตรีมเมอร์หน้าใหม่ไปสู่ระดับมหาวิทยาลัย โดยจะใช้ความร่วมมือกับมหาวิทยาลัยที่เปิดสอนเกี่ยวกับอีสปอร์ตและมัลติมีเดีย เพื่อเข้าไปให้ความรู้เกี่ยวกับฟีเจอร์การใช้งานทวิตช์ การสร้างฐานแฟนคลับและผู้ติดตามอย่างมั่นคง
“แผนให้ความรู้กับสตรีมเมอร์ต่อจากนี้จะมีทั้ง Twitch Campus ที่จะช่วยขยายฐานให้กับน้องๆ ให้ความรู้กับน้องๆ ให้มีประสบการณ์ในการสตรีม เป็นการพัฒนาน้องๆ และช่วยสร้างฐานคนดูเพิ่มมากขึ้น
“Twitch Academy ร่วมกับมหาวิทยาลัยที่มีคณะเกี่ยวข้องกับมัลติมีเดียและอีสปอร์ต ฐานสตรีมเมอร์ส่วนใหญ่เป็นคนจบปริญญาตรี พวกเขาจะได้มีความรู้ต่างๆ ก่อนที่จะเรียนจบ”
คอนเทนต์ แพลตฟอร์ม และการค้นหาได้ถูกที่ถูกเวลา ฐานความสำเร็จของการขยายฐานผู้ติดตาม
นานดูยังได้ให้คำแนะนำสำหรับสตรีมเมอร์ที่ต้องการขยายฐานคนดู พร้อมทั้งคำแนะนำสำหรับการดึงดูดคนดูให้จดจ่ออยู่กับคอนเทนต์เป็นเวลานาน ไปจนถึงการขยายฐานคนดู โดยเบื้องต้น สิ่งที่สำคัญที่สุดคือ เนื้อหาที่นำเสนอ ซึ่งต้องเป็นเกมที่ได้รับความนิยมค่อนข้างมาก ขณะที่ภาษาที่ใช้ หากเป็นภาษาอังกฤษ ก็จะเป็นข้อได้เปรียบสำหรับคนดูจากทั่วโลก
นอกจากนี้ ยังได้ให้คำแนะนำถึง 3 ปัจจัยหลักที่ต้องคำนึงถึงทุกครั้งในการสร้างคอนเทนต์
“อย่างแรกคือ การขยายฐานประเภทของคอนเทนต์ที่หลากหลายขึ้น จะช่วยขยายฐานผู้ติดตามได้ ต่อมาคือ New Media ที่ถูกผลักดันด้วยเทคโนโลยี เราต้องเข้าใจในการนำเสนอคอนเทนต์ผ่านแพลตฟอร์มต่างๆ เพราะนี่เป็นปัจจัยสำคัญในการเข้าถึงผู้คน
“สุดท้าย ที่สำคัญที่สุดคือ การเข้าถึงคอนเทนต์ ความจริงวันนี้คือ เรามีคอนเทนต์มากมายในโลก ความท้าทายคือ เราจะเสิร์ฟคอนเทนต์ให้กลุ่มเป้าหมายของเราได้ถูกที่ถูกเวลาได้อย่างไร เพราะทุกวินาทีมีคอนเทนต์เกิดขึ้นตลอดเวลา แต่เราจะทำอย่างไรให้คอนเทนต์นั้นถูกค้นพบ 3 อย่างนี้คือ ความท้าทายที่แตกต่างออกไปในแต่ละตลาด”
ทวิตช์กับโอกาสของการเติบโตสู่แพลตฟอร์มที่รองรับการถ่ายทอดสดกีฬาในอนาคต
ก่อนที่สื่อมวลชนและทีมงานของทวิตช์จะแยกจากกัน หลังจากได้เรียนรู้ฟีเจอร์ต่างๆ และเทคโนโลยีการถ่ายทอดสดที่ทวิตช์ได้พัฒนามาถึงจุดนี้ เราก็อดสงสัยไม่ได้ว่า พวกเขามีความต้องการที่จะเป็นผู้ถ่ายทอดสดมหกรรมกีฬาในอนาคตหรือไม่
เนื่องจากในปัจจุบัน การรับชมกีฬาที่เรียกกันว่า Traditional Sport ในมหกรรมกีฬาระดับโลก ทั้งโอลิมปิก ฟุตบอลโลก หรือลีกการแข่งขัน อย่างฟุตบอลพรีเมียร์ลีกหรืออเมริกันฟุตบอล NFL ต่างก็เริ่มปรับตัวสู่ออนไลน์ และถ่ายทอดสดแบบ On-Demand กันแล้วทั้งนั้น และดูเหมือนว่า ไอเดียของการนำกีฬามาถ่ายทอดสดผ่านเทคโนโลยีที่มี Interactive และ Engagement ในระดับสูงของทวิตช์อาจเป็นอนาคตของการรับชมกีฬาอย่างแท้จริง
ซึ่งนานดูยอมรับว่า ที่ผ่านมาได้มีการพูดคุยกับลีกกีฬาระดับโลก และเขาเชื่อว่า วันหนึ่ง ทวิตช์จะได้เป็นผู้ถ่ายทอดสดมหกรรมกีฬาในอนาคต
“เราเริ่มต้นทำงานร่วมกับลีกใหญ่ต่างๆ เป็นที่เรียบร้อยแล้ว ที่ผ่านมาเราดีลกับ NFL, NBA ที่เริ่มให้ความสนใจ และผมมองว่า ในอนาคต เจ้าของลิขสิทธิ์กีฬาต่างๆ ก็จะเริ่มมองเห็นประโยชน์ของการทำงานร่วมกับทวิตช์ เพราะฐานคนดูของเราและประสบการณ์แบบ Interactive ของเรา รวมทั้งการที่เราสามารถถ่ายทอดไปสู่คนดูทั่วโลกได้ แน่นอน เราจะได้เห็นการทำงานร่วมกันในอนาคตอันใกล้นี้
“ถ้าคุณเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์กีฬาที่เคยพึ่งพาโทรทัศน์ในการถ่ายทอดคอนเทนต์ ความจริงในวันนี้ก็คือ ฐานคนดูที่อายุน้อยตั้งแต่ 14-25 ปี พวกเขาไม่กลับบ้านมาดูโทรทัศน์กันแล้ว พวกเขาตัดสายเคเบิลไปแล้ว ไม่ใช่แค่ในสหรัฐอเมริกา แต่ทั่วโลกก็เริ่มต้นแล้ว และพวกเขาดูกีฬาผ่านช่องทางออนไลน์หรือช่องทางที่เขาสามารถมี Interactive ได้ และจากการทำงานร่วมกับทวิตช์ ก็เป็นโอกาสที่คุณจะสามารถเข้าถึงกลุ่มคนดูได้มากขึ้น”
พิสูจน์อักษร: ภาวิกา ขันติศรีสกุล