งานพระราชพิธีบรมราชาภิเษกระหว่างวันที่ 4-6 พฤษภาคม 2562 จัดขึ้นครั้งแรกในรอบ 69 ปี ภายหลังจากงานพระราชพิธีบรมราชาภิเษกของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร

หนังสือประมวลองค์ความรู้พระราชพิธีบรมราชาภิเษก ได้อภิธานศัพท์ ‘สีหบัญชร’ ว่า หน้าต่างของพระที่นั่งที่พระมหากษัตริย์เสด็จออกเพื่อให้ข้าราชการและประชาชนเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทในโอกาสสำคัญ มีลักษณะเป็นระเบียงยื่นออกไป เช่น สีหบัญชรที่พระที่นั่งอนันตสมาคม พระราชวังดุสิต, สีหบัญชรที่พระที่นั่งสุทไธสวรรย์ปราสาท ในพระบรมมหาราชวัง

การเสด็จออกสีหบัญชรในพระราชพิธีบรมราชาภิเษกนั้นจะเกิดขึ้นภายหลังจากสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้เข้าพิธีบรมราชาภิเษกตามโบราณราชประเพณีเสร็จสิ้นเป็นพระมหากษัตริย์โดยสมบูรณ์

การเสด็จออกสีหบัญชรเป็นธรรมเนียมใหม่ที่เกิดขึ้นครั้งแรกในการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร เมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม 2493 โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร พร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ 9 เสด็จออก ณ สีหบัญชร พระที่นั่งสุทไธสวรรย์ปราสาท และในการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พสกนิกรเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทถวายพระพรชัยมงคล ณ สีหบัญชร พระที่นั่งสุทไธสวรรย์ปราสาทเช่นเดียวกัน

ประวัติความเป็นมาของพระที่นั่งสุทไธสวรรย์ปราสาท พระที่นั่งบนกำแพงพระบรมมหาราชวังนั้นเป็นพระที่นั่งที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น โดยเป็นลักษณะพลับพลาโถงทำด้วยเครื่องไม้ หลังคาไม่มียอด เรียกว่าพลับพลาสูง โดยเป็นที่ประทับทอดพระเนตรขบวนแห่ในพระราชพิธีสนานใหญ่ จนในรัชสมัยสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้แก้ไขเป็นพระที่นั่งฝาก่ออิฐฉาบปูน เปลี่ยนหลังคาเป็นยอดปราสาท โดยพระราชทานนามว่าพระที่นั่งสุทธาสวรรย์ และจัดให้เป็นที่ประทับของสมเด็จพระศรีสุลาลัย พระบรมราชชนนี ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้ก่อผนังอิฐฉาบปูนต่อเติมหลังคาเป็นยอดปราสาท และเปลี่ยนนามเป็นพระที่นั่งสุทไธสวรรย์ โดยในปี 2492 มีการต่อเติมสร้างเฉลียงไม้ด้านตะวันออกเป็นสีหบัญชร  

พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร เสด็จออก ณ ท้องพระโรงเพื่อให้ผู้นำศาสนาและผู้แทนคณะพาณิชย์เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทถวายพระพรชัยมงคล และเสด็จออก ณ สีหบัญชร เพื่อให้พสกนิกรเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทถวายพระพรชัยมงคล

โดยพระราชพิธีบรมราชาภิเษกในวันจันทร์ที่ 6 พฤษภาคม 2562 เวลา 16.30 น. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะเสด็จออก ณ สีหบัญชร พระที่นั่งสุทไธสวรรย์ ประชาชนสามารถเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทถวายพระพรชัยมงคลพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวโดยพร้อมเพรียงกัน

ภาพ: หนังสือประมวลองค์ความรู้พระราชพิธีบรมราชาภิเษก

พิสูจน์อักษร: ภาสิณี เพิ่มพันธุ์พงศ์

อ้างอิง:

• • หนังสือประมวลองค์ความรู้พระราชพิธีบรมราชาภิเษก โดยกระทรวงวัฒนธรร

• • หนังสือพระราชพิธีและรัฐพิธีในรัชกาลปัจจุบัน โดยสำนักงานส่งเสริมเอกลักษณ์ของชาติ สำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี

• พจนานุกรมวิสามานยนามไทย : วัด วัง ถนน สะพาน ป้อม โดยราชบัณฑิตยสถาน