เส้นทาง (ยุบ) พรรค ทักษิณ ชินวัตร กับสถิติไร้พ่ายการเลือกตั้ง

‘ยุบพรรคเพื่อไทย’ จากข่าวลือและการอ่านเกมล่วงหน้าทางการเมืองของคนพรรคเพื่อไทย สู่การเริ่มดำเนินการจริงอย่างเป็นรูปธรรม เมื่อ พล.อ. ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี และ รมว.กลาโหม ขอให้ กกต. ตรวจสอบความเคลื่อนไหวของ นายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี ว่าเข้าข่ายครอบงำพรรคเพื่อไทยหรือไม่

(23 ต.ค.) พ.ต.อ. จรุงวิทย์ ภุมมา เลขาธิการคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) กล่าวว่า ขณะนี้อยู่ระหว่างการรวบรวมข้อมูลพยานหลักฐานทั้งจากภาพถ่าย คลิป และข่าว รวมถึงความเห็นของบุคคลต่างๆ เพื่อนำมาประกอบการพิจารณา ซึ่งการจะเข้าข่ายครอบงำพรรคหรือไม่ กกต. จะพิจารณาว่าพรรคการเมืองนั้นขาดความเป็นอิสระในการดำเนินกิจกรรมหรือไม่ หากเข้าข่ายความผิดจะส่งผลให้พรรคการเมืองนั้นถูกยุบพรรค

สำหรับบทลงโทษให้พรรคการเมืองต้องถูกยุบ หากถูกบุคคลอื่นซึ่งไม่ได้เป็นสมาชิกพรรค ‘ครอบงำ’ ถูกบัญญัติไว้ใน พ.ร.บ. ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560

มาตรา 28 ของกฎหมายดังกล่าวกำหนดว่า ห้ามมิให้พรรคการเมืองยินยอมหรือกระทําการใด อันทําให้บุคคลอื่นซึ่งมิใช่สมาชิกกระทําการอันเป็นการควบคุม ครอบงํา หรือชี้นํา กิจกรรมของพรรคการเมืองในลักษณะที่ทําให้พรรคการเมืองหรือสมาชิกขาดความอิสระ ทั้งนี้ ไม่ว่าโดยทางตรงหรือโดยทางอ้อม

ทั้งนี้ การทำผิดตามมาตรา 28 จะมีโทษถึงยุบพรรคการเมืองตามมาตรา 92 โดยศาลรัฐธรรมนูญจะเป็นผู้ตัดสินว่าจะยุบพรรคดังกล่าวหรือไม่

อย่างไรก็ตาม นับตั้งแต่พรรคไทยรักไทยก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 14 ก.ค. 2541 (วันชาติฝรั่งเศส) ภายใต้การนำของ ‘ทักษิณ ชินวัตร’ ไม่เคยพ่ายแพ้ในสนามการเลือกตั้ง

พรรคไทยรักไทยกวาดชัยชนะจากการเลือกตั้ง 2 สมัย ทั้งปี 2544 และ 2548 อย่างถล่มทลาย

และแม้เคยถูกยุบพรรคมาแล้ว 2 ครั้ง คือ

ปี 2549 ศาลรัฐธรรมนูญมีมติให้ยุบพรรคไทยรักไทย สาเหตุมาจากข้อร้องเรียนเรื่อง จ้างพรรคเล็กลงสมัครรับเลือกตั้ง ทำให้พรรคไทยรักไทยกลายเป็นพรรคพลังประชาชน

ปี 2550 ศาลรัฐธรรมนูญมีมติให้ยุบพรรคพลังประชาชน จากข้อร้องเรียน นายยงยุทธ ติยะไพรัช รองหัวหน้าพรรคทุจริตการเลือกตั้งที่ จ.เชียงราย พรรคพลังประชาชนจึงกลายมาเป็นพรรคเพื่อไทยในปัจจุบัน

แม้จะถูกยุบพรรคถึง 2 ครั้ง แต่พลพรรคไทยรักไทยเก่าก็ชนะเลือกตั้งทั้ง 2 ครั้งที่ผ่านมา

เลือกตั้งปี 2550 พรรคพลังประชาชน ได้ ส.ส. ทั้งระบบเขตและบัญชีรายชื่อรวม 233 คน จากจำนวน ส.ส. ทั้งหมด 480 คน

เลือกตั้งปี 2554 พรรคเพื่อไทย ได้ ส.ส. ทั้งระบบเขตและบัญชีรายชื่อรวม 265 คน จากจำนวน ส.ส. ทั้งหมด 500 คน

แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น หากประวัติศาสตร์จำต้องซ้ำรอย ก็คงไม่ใช่เรื่องง่ายนักของพรรคเพื่อไทย ที่จะการันตีชัยชนะในสนามเลือกตั้ง และอาจแพ้ตั้งแต่ยังไม่เริ่มแข่ง

เพราะรัฐธรรมนูญ 2560 กำหนดให้ผู้สมัคร ส.ส. ต้องสังกัดพรรคการเมืองภายใน 90 วันก่อนวันเลือกตั้ง

ซึ่งหากวันเลือกตั้งมีขึ้นวันที่ 24 ก.พ. 2562 ตามที่รัฐบาล คสช. ระบุ

หมายความว่า ส.ส. จะต้องสังกัดพรรคการเมืองภายในวันที่ 26 พ.ย. นี้

ดังนั้น หากพรรคเพื่อไทยถูกยุบหลังวันที่ 26 พ.ย. นั่นหมายถึงผู้สมัคร ส.ส. เพื่อไทย จะขาดคุณสมบัติกันยกคณะ

นี่จึงเป็นเหตุแห่งการฟื้น ‘พรรคเพื่อธรรม’ ซึ่งถูกมองว่าเป็นพรรคสำรองของเพื่อไทย โดยมีข่าวว่ามีอดีตแกนนำและอดีต ส.ส. พรรคเพื่อไทยภาคเหนือและตะวันออกเฉียงเหนือ เตรียมตัวย้ายไปอยู่พรรคเพื่อธรรม เพื่อรองรับอุบัติเหตุทางการเมืองที่อาจเกิดขึ้น และเป็นการแก้เกมกติกาบัตรเลือกตั้งใบเดียวไปในตัว

ภาพประกอบ: Dreaminem