ผลงานของทัพว่ายน้ำทีมชาติไทยในซีเกมส์ครั้งนี้ ถือว่าเกินความคาดหมายของสมาคมกีฬาทางน้ำแห่งประเทศไทย หลังทำได้ 5 เหรียญทอง 6 เหรียญเงิน และ 10 เหรียญทองแดง นับเป็นผลงานดีที่สุดในรอบ 12 ปี
ความสำเร็จดังกล่าวจึงไม่ใช่แค่เรื่องตัวเลขบนตารางเหรียญ แต่คือ และอาจเป็นจุดเริ่มต้นของการกลับมาทวงบทบาทในเวทีอาเซียนอีกครั้ง
ความสำเร็จนี้ถือเป็น นิมิตหมายอันดี ในการพัฒนาวงการว่ายน้ำไทย สัญญาณสำคัญว่า ว่ายน้ำไทยกำลังอยู่ในช่วงเปลี่ยนผ่านเชิงบวก ในอนาคตเรามีโอกาสจะได้เห็นนักกีฬาไทยกลับมาบัลลังก์เจ้าสระได้อีกสักครั้ง
🏊♂️ ผลงานเชิงคุณภาพที่เกิดขึ้นจริงในสนาม
หากมองในเชิงตัวเลข ทีมว่ายน้ำไทยคว้าเหรียญรวม 21 เหรียญ โดยจำนวนเหรียญทองเพิ่มขึ้นจากซีเกมส์ 2023 อีก 1 เหรียญ และไทยยังเป็นเพียง 1 ใน 3 ชาติ ร่วมกับฟิลิปปินส์และมาเลเซีย ที่สามารถเพิ่มจำนวนเหรียญทองจากครั้งก่อน
ขณะเดียวกัน คู่แข่งหลักอย่างสิงคโปร์กลับคว้าเหรียญทองลดลง 3 เหรียญ ส่วนเวียดนามทำได้น้อยลง 1 เหรียญ และมีจำนวนเหรียญทองมากกว่าไทยเพียงเหรียญเดียวเท่านั้น
ที่สำคัญกว่านั้นคือ คุณภาพของเหรียญทอง จากเหรียญทองทั้งหมด 5 เหรียญ เป็นเหรียญจากประเภทบุคคลถึง 4 เหรียญ และหนึ่งในนั้นคือการป้องกันแชมป์ของ กมนชนก ขวัญเมือง ในท่าเดี่ยวผสม 400 เมตรหญิง ขณะที่อีก 4 เหรียญ ล้วนเป็นเหรียญที่ต้องรอคอยมายาวนาน
- กมนชนก ขวัญเมือง ผีเสื้อ 200 ม.หญิง แชมป์ครั้งแรกในรอบ 12 ปี
- มีอา มิลลาร์ กรรเชียง 200 ม.หญิง ทองแรกในรอบ 22 ปี
- สุรสิทธิ์ ทองแดง ผีเสื้อ 200 ม.ชาย ทองแรกในรอบ 32 ปี
- ผลัดฟรีสไตล์ 4×200 ม.หญิง ทองแรกในรอบ 18 ปี
นอกจากนี้ ยังมีการทำลาย สถิติประเทศไทยถึง 7 รายการ ซึ่งสะท้อนว่าความสำเร็จครั้งนี้ไม่ได้เป็นเพียงฟอร์มดีเฉพาะวันแข่งขัน แต่เกิดจากพัฒนาการที่ต่อเนื่องและเป็นรูปธรรม
🏊♂️ พลังของนักกีฬารุ่นใหม่ และโครงสร้างอายุที่เอื้อต่ออนาคต
อีกหนึ่งปัจจัยสำคัญคือ โครงสร้างอายุของทีม โดยความสำเร็จทั้งหมดเกิดจากนักกีฬาเพียง 14 คน แต่มีเพียง 3 คนเท่านั้นที่อายุเกิน 20 ปี ได้แก่ เจนจิรา ศรีสอาด (30 ปี), เสาวนีย์ บุญอำไพ (25 ปี) และ รัฐวิทย์ ธรรมนันทโชติ (23 ปี)
ขณะที่นักกีฬาที่เหลืออีก 11 คน ล้วนมีอายุไม่เกิน 20 ปี และที่น่าจับตามองเป็นพิเศษคือ พิมพ์ชนก ชินวีระพันธ์ นักกีฬาวัยเพียง 13 ปี ที่สามารถคว้าเหรียญในระดับซีเกมส์ได้สำเร็จ
ข้อมูลจากสมาคมฯ ยังระบุว่า นักกีฬาว่ายน้ำไทยสามารถทำสถิติของตัวเองดีขึ้นถึง 26 รายการ หรือคิดเป็น 41.94% ตัวเลขนี้สะท้อนชัดว่า ว่ายน้ำไทยไม่ได้ประสบความสำเร็จจาก “ดาวเด่นไม่กี่คน” แต่กำลังมี ฐานนักกีฬารุ่นใหม่ที่แข็งแรงขึ้นอย่างเป็นระบบ
🏊♂️ โครงสร้างการพัฒนาแบบสโมสร และการสนับสนุนจากสมาคม
โครงสร้างของวงการว่ายน้ำไทยมีลักษณะคล้ายกับแบดมินตัน คือ นักกีฬาแต่ละคนสังกัดสโมสรหรือภาคเอกชน และฝึกซ้อมตามโปรแกรมของโค้ชประจำสโมสร เช่น ชมรมว่ายน้ำสิงห์, BEST และสโมสรอื่นๆ ที่มีความถนัดแตกต่างกันในแต่ละท่า
ประสบการณ์ระดับนานาชาติที่นักกีฬาได้รับจึงขึ้นอยู่กับศักยภาพและงบประมาณของแต่ละสโมสรเป็นสำคัญ
เมื่อถึงการแข่งขันในนามทีมชาติ สมาคมกีฬาทางน้ำแห่งประเทศไทยจะทำหน้าที่เป็นตัวเชื่อม ทั้งในเรื่องการจัดสรรโควตาผู้ฝึกสอน การดูแลภาพรวม รวมถึงการสนับสนุนงบประมาณ เบี้ยเลี้ยง และการส่งนักกีฬาไปเก็บตัวหรือแข่งขันในต่างประเทศ
ก่อนซีเกมส์ครั้งนี้ นักกีฬาไทยได้ไปเก็บตัวและแข่งขันในหลายประเทศ ทั้ง เนเธอร์แลนด์ ออสเตรเลีย และจีน ซึ่งช่วยยกระดับมาตรฐานการแข่งขันและเพิ่มความคุ้นเคยกับเกมระดับนานาชาติอย่างมีนัยสำคัญ
🏊♂️ บรรยากาศการแข่งขัน
ว่ายน้ำเป็นกีฬาที่ความผิดพลาดเพียงเสี้ยววินาทีสามารถเปลี่ยนสีเหรียญได้ทันที ตั้งแต่การออกตัว การกลับตัว ไปจนถึงการวางแผนการว่ายในแต่ละช่วง
หลายอีเวนต์ เวลาที่นักกีฬาไทยทำได้อาจไม่ได้ดีกว่าสถิติในอดีต แต่ใน วันแข่งขันจริง นักกีฬาไทยกลับสามารถควบคุมตัวเองได้ดีกว่า ลดความผิดพลาด และทำผลงานได้ดีกว่าคู่แข่ง
ตรงจุดนี้ บรรยากาศในสนามและแรงสนับสนุนรอบด้าน มีบทบาทสำคัญในการเพิ่มความมุ่งมั่นและความมั่นใจ ส่งผลให้นักกีฬาไทยสามารถ “ดึงศักยภาพสูงสุดออกมาได้ในจังหวะที่สำคัญที่สุด”
ผลงานดีที่สุดในรอบ 12 ปีของว่ายน้ำไทย ไม่ได้เกิดจากความบังเอิญ หากแต่เป็นผลรวมของผลงานเชิงคุณภาพ นักกีฬารุ่นใหม่ โครงสร้างการพัฒนา และจิตวิทยาการแข่งขันที่เริ่มลงตัวมากขึ้น แม้หนทางสู่การกลับเป็น “เจ้าสระอาเซียน” ยังไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ซีเกมส์ครั้งนี้ได้ส่งสัญญาณชัดเจนว่า ว่ายน้ำไทยกำลังมีอนาคตที่น่าจับตามองมากที่สุดในรอบหลายปี
ภาพ: ดิษยุตม์ ธนบุญชัย
