วันนี้ (22 พฤศจิกายน) สุรินทร์ วรกิจธำรง อธิบดีกรมควบคุมมลพิษ เปิดเผยว่า จากกรณีปัญหาแม่น้ำสาละวินมีความขุ่นผิดปกติ กรมควบคุมมลพิษได้กำหนดจุดตรวจวัดคุณภาพสิ่งแวดล้อม และลงพื้นที่เก็บตัวอย่างคุณภาพน้ำและตะกอนดินในแม่น้ำสาละวินและลำน้ำสาขา ในพื้นที่จังหวัดแม่ฮ่องสอน ครั้งที่ 1 ระหว่างวันที่ 12-13 พฤศจิกายน 2568 โดยวิธีการเก็บตัวอย่างและตรวจวิเคราะห์ด้วยวิธีตามประกาศกรมควบคุมมลพิษและ standard methods for the examination of water and wastewater
ผลการตรวจสอบจากห้องปฏิบัติการสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมมลพิษพบว่า คุณภาพน้ำในแม่น้ำสาละวิน จำนวน 13 จุด ตั้งแต่ชายแดนไทย-เมียนมา ตำบลแม่คง อำบลแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน จนถึง บ้านสบเมย หมู่ 4 ตำบลแม่สามแลบ
อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน มีค่าสารหนูเกินค่ามาตรฐานคุณภาพน้ำในแหล่งน้ำผิวดิน ทุกจุดตรวจวัด (ค่ามาตรฐานไม่เกิน 0.01 มิลลิกรัมต่อลิตร (มก./ล.)) ค่าตะกั่วเกินค่ามาตรฐาน 1 จุด (ค่ามาตรฐานไม่เกิน 0.05 มิลลิกรัมต่อลิตร (มก./ล.)) และค่าปรอททุกจุดไม่เกินค่ามาตรฐาน ส่วนลำน้ำสาขา จำนวน 5 จุด คุณภาพน้ำเป็นไปตามค่ามาตรฐานที่กำหนด ดังนี้
แม่น้ำสาละวิน
- SAL01 ผาตั้ง ชายแดนไทย-เมียนมาร์ ตำบลแม่คง อำเภอแม่สะเรียง มีค่าสารหนู 0.023 มก./ล.
- SAL02 บริเวณหน่วยอนุรักษ์พันธุ์สัตว์ป่าผาแดง ตำบลแม่คง อำเภอแม่สะเรียง มีค่าสารหนู 0.025 มก./ล.
- SAL03 บ้านจอท่า ตำบลแม่คง อำเภอแม่สะเรียง มีค่าสารหนู 0.023 มก./ล.
- SAL04 ฐานโกแกระ ตำบลแม่คง อำเภอแม่สะเรียง มีค่าสารหนู 0.027 มก./ล.
- SAL05 สบแงะ ตำบลแม่คง อำเภอแม่สะเรียง มีค่าสารหนู 0.024 มก./ล.
- SAL06 ป่าไม้อุมดา ตำบลแม่คง อำเภอแม่สะเรียง มีค่าสารหนู 0.025 มก./ล.
- SAL07 บ้านแม่สะเกิบ ตำบลแม่คง อำเภอแม่สะเรียง มีค่าสารหนู 0.027 มก./ล.
- SAL08 บ้านท่าตาฝั่ง ตำบลแม่ยวม อำเภอแม่สะเรียง มีค่าสารหนู 0.025 มก./ล. ค่าตะกั่ว 0.076 มก./ล. (ค่ามาตรฐานไม่เกิน 0.05 มก./ล.)
- SAL09 รอยต่อระหว่างพื้นที่อำเภอสบเมย-อำเภอแม่สะเรียง มีค่าสารหนู 0.028 มก./ล.
- SAL10 ท่าเรือหมู่บ้านแม่สามแลบ ตำบลแม่สามแลบ อำเภอสบเมย มีค่าสารหนู 0.029 มก./ล.
- SAL11 หย่อมบ้านปู่ทา หมู่ 6 ตำบลแม่สามแลบ อำเภอสบเมย มีค่าสารหนู 0.024 มก./ล.
- SAL12 หย่อมบ้านพะละอึ หมู่ 4 ตำบลแม่สามแลบ อำเภอสบเมย มีค่าสารหนู 0.027 มก./ล.
- SAL13 บ้านสบเมย หมู่ 4 ตำบลแม่สามแลบ อำเภอสบเมย มีค่าสารหนู 0.029 มก./ล.
ลำน้ำสาขาทุกจุด คุณภาพน้ำเป็นไปตามค่ามาตรฐานที่กำหนด
- PO01 ตำบลแม่คง อำเภอแม่สะเรียง
- SAM01 ตำบลแม่สามแลบ อำเภอสบเมย
- KEB01 แม่คง อำเภอแม่สะเรียง
- PIN01 บ้านพะละอึ ตำบลแม่สามแลบ อำเภอสบเมย
- MOE01 บ้านสบเมย ตำบลแม่สามแลบ อำเภอสบเมย
สำหรับการดำเนินงานในขั้นต่อไป
1. กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม จะทำหนังสือด่วนที่สุดแจ้งกระทรวงการต่างประเทศ เพื่อประสานแจ้งผลต่อประเทศเมียนมา และขอให้เมียนมาตรวจสอบคุณภาพน้ำและแหล่งกำเนิดมลพิษ
2. กรมควบคุมมลพิษจะลงพื้นที่ทำความเข้าใจกับประชาชน เรื่องการใช้น้ำกินน้ำใช้ในชีวิตประจำวันและวิธีการปรับปรุงคุณภาพน้ำเบื้องต้นอย่างง่าย ซึ่งประชาชนส่วนใหญ่ใช้น้ำประปาภูเขา และได้ตรวจน้ำประปาภูเขาแล้วว่าไม่พบสารหนูแต่อย่างใด จึงไม่น่าจะมีผลกระทบอะไรในเรื่องนี้ แต่มี 4 ครอบครัวที่อาศัยอยู่ในแพริมน้ำและใช้น้ำโดยตรงจากแม่น้ำสาละวิน เจ้าหน้าที่ คพ. ได้แนะนำวิธีการปรับปรุงคุณภาพน้ำเบื้องต้น เมื่อครั้งลงพื้นที่ช่วงต้นเดือนพฤศจิกายน ที่ผ่านมาแล้ว
3. กรมควบคุมมลพิษจะตรวจสอบคุณภาพน้ำและแจ้งประชาสัมพันธ์อย่างต่อเนื่อง
4. ผลการวิเคราะห์การปนเปื้อนในปลาและพืช ปัจจุบันหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการเก็บตัวอย่างแล้ว และอยู่ระหว่างรอผลการวิเคราะห์
ทั้งนี้ กรมควบคุมมลพิษจะส่งเจ้าหน้าที่ลงพื้นที่พูดคุยกับชาวบ้านต่อไปอีกครั้งในอาทิตย์หน้า โดยกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม จะเร่งหาแหล่งน้ำทางเลือก ทั้งน้ำสำหรับอุปโภคและการเกษตร ไม่ว่าจะเป็นแหล่งน้ำผิวดินหรือน้ำบาดาล ซึ่งกรมทรัพยากรน้ำและกรมทรัพยากรน้ำบาดาลได้ดำเนินการสำรวจเบื้องต้น และมีแผนจะเจาะบ่อบาดาล หรือหาแหล่งน้ำอื่น เพื่อบรรเทาผลกระทบให้ชุมชนต่อไป
