ปตท.ส่ง ‘GPSC’ เดินเกมพลังงานสะอาด เปิดเหตุผล ทำไมไทยต้องมี โรงไฟฟ้านิวเคลียร์ SMR แม้ต้องใช้เวลาถึง 7 ปี?

หลายประเทศทั่วโลก โดยเฉพาะเพื่อนบ้านอาเซียน เริ่มเร่งรัดพัฒนาเทคโนโลยีพลังงานสะอาด SMR (Small Modular Reactor) หรือ ‘โรงไฟฟ้านิวเคลียร์ขนาดเล็ก’ ซึ่งไทยยังอยู่ในช่วงเปิดรับฟังความคิดเห็น

โดยปลายร่างแผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้า (PDP) ได้ระบุว่า ประเทศไทยจะมีโรงไฟฟ้า SMR ขนาด 600 เมกะวัตต์ นำร่องโดยการไฟฟ้าฝ่ายผลิต (กฟผ. )

และล่าสุดรัฐบาลปรับเป้าหมาย Net Zero Emission 2050 เร็วขึ้นกว่าเดิมถึง 15 ปี เนื่องจากหลายประเทศในกลุ่มอาเซียนได้ประกาศ Net Zero Emission 2050 และปรับกรอบเวลาใหม่ เพื่อเปิดทางให้ภาคเอกชนเข้ามามีบทบาทมากขึ้น เพื่อร่วมขับเคลื่อนพลังงานสะอาดของประเทศ

เมื่อบวกกับโอกาสเทรนด์ AI-Data center หลั่งไหลเข้ามาในไทย วันนี้จึงเห็นบิ๊กคอร์ปพลังงานไทย ส่งสัญญาณพร้อมลงทุน ‘SMR’ คึกคัก

THE STANDARD WEALTH สัมภาษณ์พิเศษ ศิริเมธ ลี้ภากรณ์ ผู้จัดการใหญ่ และรักษาการประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการ บริษัท โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ จำกัด (มหาชน) หรือ GPSC กลุ่มนวัตกรรมธุรกิจไฟฟ้ากลุ่ม ปตท. เปิดเผยว่า GPSC อยู่ระหว่างการศึกษาความเป็นไปได้ ในการพัฒนาโครงการโรงไฟฟ้า SMR (Small Modular Reactor)

ซึ่งเป็นเทคโนโลยีพลังงานสะอาดที่สามารถตอบโจทย์ความต้องการใช้ไฟฟ้าในประเทศอย่างมีเสถียรภาพ ช่วยลดการปล่อยคาร์บอนฯ สู่สิ่งแวดล้อม สอดคล้องกับเป้าหมาย Net Zero Emissions (การปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์) ของกลุ่ม ปตท.

“SMR ถือเป็นนวัตกรรมสำคัญในการผลิตไฟฟ้าที่มีความยืดหยุ่นสูง เป็นปัจจัยสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศ และเป็นเทคโนโลยีที่มีมานาน และหลายประเทศในกลุ่มอาเซียนกลับมาปัดฝุ่น และพร้อมลงทุน จึงเป็นโอกาสที่ไทยต้องเร่งทำเพื่อไม่ให้เสียโอกาส อีกทั้ง แนวโน้มการพัฒนาวันนี้ เชื่อว่าจะสามารถเกิดขึ้นได้เร็วกว่าแผนเดิม คาดว่าภายใน 2-3 ปีข้างหน้า อาจจะได้เห็นความชัดเจนการส่งเสริมโรงไฟฟ้า SMR ในประเทศไทยออกมา”

ข่าวที่เกี่ยวข้อง:

ลุยเจรจาหาพันธมิตรยุโรป-จีน

GPSC เองก็มีความพร้อมในการเจรจากับพันธมิตรทั้งในและต่างประเทศ ทั้งยุโรปและจีน ซึ่งขึ้นอยู่ว่าจะเลือกใช้เทคโนโลยีจากไหน

เมื่อถามถึงความท้าทาย การก่อสร้างโรงไฟฟ้า SMR มี ‘ต้นทุน’ สูงแค่ไหน ศิริเมธ ระบุว่า ต้องยอมรับว่าการลงทุนมูลค่าสูง อยู่ที่ 6 ล้านเหรียญสหรัฐต่อเมกะวัตต์ สูงกว่าโรงไฟฟ้าก๊าซฯที่มีต้นทุน ก่อสร้าง 1.25-1.5 ล้านเหรียญสหรัฐต่อเมกะวัตต์ แต่ค่าเชื้อเพลิง SMR ต่ำกว่า

“ดังนั้น GPSC จึงอยู่ระหว่างการเจรจากับพันธมิตร ที่อยู่ระหว่างการก่อสร้างในโครงการปิโตรเคมีคอมเพล็กซ์ ซึ่งขณะนี้มีความคืบหน้าพอสมควร คาดว่าจะได้ข้อสรุปการเจรจาภายในปี 2569”

หากในอนาคตประเทศไทยเปิดให้เอกชนสามารถลงทุนโรงไฟฟ้า SMR ได้ GPSC ก็อาจดึงพันธมิตรรายดังกล่าว เข้ามาลงทุนโรงไฟฟ้า SMR ในประเทศไทยด้วย ”
ศึกษาโซนนิ่ง พื้นที่ จ.ชลบุรี

สำหรับพื้นที่โรงไฟฟ้า SMR มีกำลังผลิตไม่เกิน 300 เมกะวัตต์ เป็นเทคโนโลยีพลังงานสะอาด ช่วยลดการปล่อยคาร์บอน โดย SMR ถือเป็นนวัตกรรมสำคัญในการผลิตไฟฟ้าที่มีความยืดหยุ่นสูง

ความโดดเด่นของเทคโนโลยีโรงไฟฟ้า SMR เป็นโรงไฟฟ้าขนาดเล็ก ขนาด 100-00 เมกะวัตต์ต่อหน่วย สามารถผลิตได้ทั้ง ‘ไฟฟ้าและไอน้ำ’ พร้อมกัน ป้อนโรงงานอุตสาหกรรมที่ต้องการใช้พลังงานสองรูปแบบควบคู่กัน ซึ่งการเลือกขนาดหรือรูปแบบของ SMR จะขึ้นอยู่กับความต้องการใช้พลังงานในแต่ละพื้นที่และใช้เวลาก่อสร้าง 3-4 ปี

“การพัฒนาโครงการโรงไฟฟ้า SMR จำเป็นต้องศึกษารายละเอียดหลายด้าน ทั้งการเลือกพื้นที่ที่เหมาะสม เทคโนโลยีเฉพาะการจัดการความปลอดภัย ชุมชนโดยรอบ ดังนั้น การพัฒนาโรงไฟฟ้า SMR ในประเทศไทยจึงต้องรอ กฟผ.นำร่อง รวมถึงมีการจัดตั้งคณะอนุกรรมการฯ เพื่อกำหนดโซนนิ่งที่ตั้งโรงไฟฟ้า SMR จากเดิมเคยกำหนดพื้นที่ใน จ.ชลบุรี”

ลุยศึกษาร่วมกับเดนมาร์ก พร้อมลงทุน 4 เสาหลัก

ศิริเมธ ระบุว่า ระหว่างรอความชัดเจนของแผน PDP ได้เตรียมความพร้อมการลงทุนไว้ 4 ด้านหลัก ได้แก่

1. พันธมิตร : เนื่องจากเทคโนโลยี SMR ยังใหม่สำหรับประเทศไทย การร่วมมือกับพันธมิตรต่างประเทศที่มีประสบการณ์ถือเป็นหัวใจสำคัญ

2. ด้านบุคลากร : บริษัทเตรียมส่งบุคลากรไปศึกษาดูงาน และปฏิบัติงานจริงในโรงไฟฟ้า SMR ต่างประเทศ ทั้งจีนและรัสเซีย เพื่อเก็บเกี่ยวประสบการณ์และเสริมความพร้อมในอนาคต

3. เงินลงทุน : GPSC มีศักยภาพทางการเงินรองรับการลงทุนในโครงการขนาดใหญ่

4. ฐานลูกค้าภาคอุตสาหกรรม ที่มีความต้องการใช้พลังงานสีเขียวเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

“เห็นความต้องการจากกลุ่มอุตสาหกรรมปิโตรเคมีที่ได้รับผลกระทบจากมาตรการ CBAM ของสหภาพยุโรป ซึ่งเริ่มมีผลบังคับใช้ในปี 2569 รวมถึงกลุ่ม Data Center ที่ต้องการพลังงานสะอาดและเสถียรภาพ จึงมองเป็นโอกาสรองรับการเติบโตของเศรษฐกิจดิจิทัลในอนาคต”

นอกจากนี้ ก่อนหน้านี้ GPSC อยู่ระหว่างศึกษาพัฒนานวัตกรรมพลังงานสะอาดยุคใหม่ จากเทคโนโลยีปฏิกรณ์นิวเคลียร์รุ่นที่ 4 (SMR Generation IV หรือ Gen IV) ร่วมกับบริษัท Seaborg Technologies จากประเทศเดนมาร์ก ซึ่งเป็นแผนระยาว 2567-2570 เพื่อเตรียมสู่การผลิตเชิงพาณิชย์ในอนาคตอีกด้วย

บิ๊กคอร์ปพลังงาน พร้อมลงทุน ‘SMR’ รับเทรนด์ AI-Data center

ศิริเมธ ทิ้งท้ายว่า ท้ายที่สุด การพัฒนาโรงไฟฟ้า SMR ไม่สามารถดำเนินการโดยภาคเอกชนเพียงลำพังได้ ต้องยกระดับเป็น ‘โครงการระดับชาติ’ ที่บูรณาการร่วมกันระหว่างหน่วยงานหลัก ได้แก่ สำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ กระทรวงพลังงาน กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม คณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) และอยู่ภายใต้การกำกับของ ทบวงการพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศ (IAEA)

“ประเทศไทยมีกฎหมายและโครงสร้างพร้อมอยู่แล้ว เช่น พระราชบัญญัตินิวเคลียร์เพื่อสันติ และหน่วยงานกำกับด้านพลังงานปรมาณู หากมีการจัดตั้งคณะทำงานระดับชาติ และมีการขับเคลื่อนอย่างจริงจัง ภายใน 7 ปี ประเทศไทยจะต้องมีโรงไฟฟ้า SMR เครื่องแรก และสามารถเดินเครื่องผลิตได้” ศิริเมธ กล่าว

ปัจจุบัน หลายบริษัทพลังงานของไทยมีแผนศึกษาการลงทุนในเทคโนโลยีโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ขนาดเล็ก (SMR) ไม่น้อย นอกจากกฟผ. GPSC ยังมี BGRIM, บางจาก, Gulf Energy, EGCO, ราชกรุ๊ป-สหพัฒน์, WHA และ บ้านปู

SMR จึงเป็นทางเลือกพลังงานสะอาดที่สามารถผลิตไฟฟ้าและตอบสนองความต้องการพลังงานที่เพิ่มสูงขึ้นของภาคอุตสาหกรรม ทั้ง AI, Data center เซมิคอนดักเตอร์ และอุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้า (EV)

ภาพ: China News Service, Jeremy Poland / Getty images