15 ประเทศในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก ได้แก่ จีน, ญี่ปุ่น, เกาหลีใต้, ออสเตรเลีย และนิวซีแลนด์ รวมกับกลุ่มประเทศสมาชิกอาเซียน (ASEAN) ซึ่งรวมถึงประเทศไทย ร่วมลงนามในความตกลงพันธมิตรทางการค้าระดับภูมิภาค (Regional Comprehensive Economic Partnership หรือ RCEP)
ทั้งนี้ GDP รวมกันของทั้ง 15 ประเทศที่ร่วมลงนามครั้งนี้คิดเป็นประมาณ 30% ของ GDP โลก คิดเป็นมูลค่า 26.2 ล้านล้านดอลลาร์ และมีประชากรรวมกัน 2.2 พันล้านคน
โดยในส่วนของไทย พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และ รมว.กลาโหม ได้ร่วมการประชุมและเป็นสักขีพยานในพิธีลงนามความตกลงครั้งนี้ โดยมี จุรินทร์ ลักษณวิศิษฏ์ รองนายกรัฐมนตรี และ รมว.พาณิชย์ เป็นผู้ลงนาม
จุรินทร์กล่าวว่า ประโยชน์ที่ประเทศไทยจะได้รับจากการลงนามความตกลง RCEP คือจะสามารถเปิดตลาดการค้าการลงทุนในอีก 14 ประเทศ โดยสินค้าที่ไทยจะได้ประโยชน์อย่างยิ่งคือ
- หมวดสินค้าเกษตร เช่น แป้งมันสำปะหลัง สับปะรด สินค้าประมง เป็นต้น
- หมวดอาหาร ผักผลไม้แปรรูป น้ำส้ม น้ำมะพร้าว รวมทั้งอาหารแปรรูปอื่นๆ
- หมวดสินค้าอุตสาหกรรม อุปกรณ์ไฟฟ้า พลาสติก กระดาษ เคมีภัณฑ์ ชิ้นส่วนยานยนต์ เครื่องแต่งกาย รวมทั้งจักรยานยนต์
- หมวดบริการ หมวดการก่อสร้าง ธุรกิจด้านสุขภาพ ธุรกิจด้านภาพยนตร์ บันเทิง แอนิเมชัน
- การค้าปลีก
สิ่งที่ภาคเอกชนไทยและภาครัฐจะต้องเร่งดำเนินการในการที่จะเตรียมตัวและปรับตัวคือ เร่งศึกษากฎระเบียบต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง เพราะหลังจากลงนามวันนี้ แต่ละประเทศจะต้องนำไปให้สัตยาบันโดยผ่านกระบวนการของแต่ละประเทศ เช่น ประเทศไทยต้องผ่านที่ประชุมสภา คาดว่าจะมีผลบังคับใช้ได้กลางปีหน้า โดยการมีผลบังคับใช้จะต้องมีประเทศอาเซียน 6 ประเทศ และกลุ่มประเทศอื่น 3 ประเทศ แจ้งให้สัตยาบัน ความตกลงก็สามารถบังคับใช้ได้เลย
สำหรับอินเดีย ซึ่งเป็นหนึ่งในประเทศที่ร่วมเจรจาในตอนแรก ได้ถอนตัวออกจากความร่วมมือในครั้งนี้ เนื่องจากความกังวลที่จะเปิดโอกาสให้เกิดการแข่งขันที่มากขึ้นต่อภาคการเกษตรและอุตสาหกรรมการผลิตของประเทศ อย่างไรก็ตาม สมาชิกทั้ง 15 ประเทศที่ร่วมลงนามในครั้งนี้ ยังคงเปิดโอกาสให้อินเดียสามารถเข้าร่วมได้หลังจากนี้
ส่วนจีนและญี่ปุ่น ซึ่งเป็น 2 เศรษฐกิจขนาดใหญ่ของเอเชีย ความร่วมมือ RCEP นี้เป็นข้อตกลงทางการค้าแรกที่ทั้งสองประเทศทำร่วมกัน
สำหรับข้อตกลงในครั้งนี้ครอบคลุม 20 บทในหลายด้าน ทั้งการซื้อขายแลกเปลี่ยนสินค้า การลงทุน และ E-Commerce รวมถึงทรัพย์สินทางปัญญา และการจัดซื้อของภาครัฐ
ความร่วมมือ RCEP เริ่มต้นพูดคุยกันอย่างเป็นทางการตั้งแต่ปี 2555 แต่พัฒนาการในช่วงแรกค่อนข้างช้า ก่อนที่การเจรจาจะคืบหน้ามากขึ้นหลังจากที่ โดนัลด์ ทรัมป์ ขึ้นเป็นประธานาธิบดีสหรัฐฯ ในปี 2560 ท่ามกลางกระแสการจำกัดการนำเข้าสินค้าจากประเทศอื่นๆ ทำให้ประเทศต่างๆ มีความสนใจที่จะร่วมจัดตั้งเขตการค้าเสรีมากขึ้น
พิสูจน์อักษร: ภาวิกา ขันติศรีสกุล
อ้างอิง:
- https://www.bloomberg.com/news/articles/2020-11-15/asia-pacific-nations-sign-the-world-s-biggest-trade-deal?sref=CVqPBMVg
- https://asia.nikkei.com/Economy/Trade/Asian-trade-megadeal-RCEP-signed-after-years-of-talks
