อุซเบกิสถาน ไป 'บอลโลก' ครั้งแรก ด้วยความเชื่อ-วินัย โมเดลที่ชาติไหน...ก็เดินตามได้

ทีมชาติอุซเบกิสถานสร้างประวัติศาสตร์ครั้งสำคัญในวงการฟุตบอลของพวกเขา ด้วยการเสมอสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ 0-0 ในเกมฟุตบอลโลก 2026 รอบคัดเลือกนัดล่าสุด พร้อมคว้าตั๋วสู่ฟุตบอลโลก 2026 เป็นครั้งแรก

นี่คือความสำเร็จที่สะท้อนความก้าวหน้าของวงการฟุตบอลในภูมิภาคเอเชียกลางจากทีมที่ไม่เคยผ่านเข้ารอบสุดท้ายของฟุตบอลโลก

แต่วันนี้อุซเบกิสถานพิสูจน์ว่าด้วยระบบที่แข็งแกร่ง การพัฒนานักเตะอย่างเป็นระบบ และความมุ่งมั่น ทำให้พวกเขาสามารถก้าวสู่เวทีโลกได้

แล้วอะไรคือกุญแจสำคัญที่ทำให้ ‘หมาป่าขาว’ ไปถึงจุดนี้?

✨ จากความผิดหวัง สู่การปฏิรูปทั้งระบบ

อุซเบกิสถานเคยเข้าใกล้ฟุตบอลโลกมาแล้ว โดยเฉพาะในรอบคัดเลือกปี 2006 ที่พ่ายต่อบาห์เรนในรอบเพลย์ออฟจากกฎประตูทีมเยือน พร้อมเหตุการณ์ถกเถียงเรื่องการตัดสิน

ความพ่ายแพ้ในครั้งนั้น กลายเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญที่ทำให้ประเทศหันมาพัฒนาระบบฟุตบอลอย่างจริงจัง ทั้งในระดับโครงสร้าง การฝึกสอน และการสร้างนักเตะเยาวชน

✨เส้นทางที่ไม่ง่าย…แต่ชัดเจน

อุซเบกิสถานเริ่มต้นในรอบสองของฟุตบอลโลก 2026 โซนเอเชีย โดยครองแชมป์กลุ่ม E เหนือทีมอย่างเติร์กเมนิสถาน ฮ่องกง และอิหร่าน จากนั้นในรอบสาม พวกเขาอยู่ร่วมกลุ่มกับทีมแกร่งอย่างอิหร่าน กาตาร์ และ UAE แต่สามารถคว้าอันดับ 2 ของกลุ่ม ด้วยผลงาน 5 ชนะ 3 เสมอ 1 แพ้ 1 มี 18 คะแนน และตีตั๋วไปบอลโลกหลังจบนัดที่ 9

แม้การขยายทีมในฟุตบอลโลกจาก 32 เป็น 48 ทีมจะช่วยเปิดประตูให้ชาติหน้าใหม่ แต่การผ่านรอบคัดเลือกในรอบสอง ซึ่งเป็นรอบเดียวกับชาติชั้นนำเอเชีย เช่น ญี่ปุ่น, เกาหลีใต้, อิหร่าน คือหลักฐานว่าพวกเขามาไกลด้วย “คุณภาพ” ไม่ใช่แค่เรื่องของ ‘โอกาส’

✨ทีมที่เติบโตจากระบบ ด้วยนักเตะจากลีกในประเทศกว่า 90%

ทีมชาติอุซเบกิสถานชุดนี้อยู่ภายใต้การคุมทีมของ ติมูร์ คาปัดเซ่ โค้ชวัย 43 ปี ที่เติบโตมาจากการคุมทีมเยาวชน และเข้าใจระบบการพัฒนาในประเทศอย่างลึกซึ้ง เขาวางรากฐานทีมจากความสมดุล ด้วยการผสมผสานนักเตะดาวรุ่งกับผู้เล่นมากประสบการณ์

◾ แอ็บบอสเบ็ค ไฟซูลลาเยฟ (21 ปี) ปีกความเร็วสูงจาก CSKA มอสโก เจ้าของรางวัลดาวรุ่งยอดเยี่ยมแห่งเอเชีย 2023
◾ แอบดูโคดีร์ คูซานอฟ (21 ปี) เซ็นเตอร์แบ็กดีกรีพรีเมียร์ลีก อังกฤษ จากแมนฯ ซิตี้ ที่ช่วยยกระดับแนวรับ
◾ เอลดอร์ โชมูรอดอฟ (29 ปี) กองหน้ากัปตันทีมจากโรมา ที่ยิง 4 ประตูในรอบคัดเลือก
◾ โอดิลจอน คัมรอบัคคอฟ (29 ปี) กองกลางตัวรับที่เป็นแกนกลางของเกม

แม้นักเตะส่วนใหญ่ 90% ในทีมอุซเบกิสถานจะเล่นในลีกท้องถิ่น (มีเพียงคูซานอฟและโชมูรอดอฟที่อยู่ในลีกท็อป 10 ของยุโรป) แต่ทีมก็เล่นด้วยความเข้าใจเกมสูง จ่ายบอลแม่นยำ และมีระบบเกมรุกที่สร้างสรรค์ ควบคู่ไปกับเกมรับที่เหนียวแน่นจนเสียเพียง 7 ประตูในรอบสาม

✨ รากฐานเริ่มที่เยาวชน เมื่อรัฐหนุน ระบบจึงเดินหน้าได้จริง

อุซเบกิสถานประสบความสำเร็จในระดับเยาวชนอย่างต่อเนื่อง ทั้งแชมป์เอเชีย U-17, U-20 และผ่านเข้ารอบก่อนรองฯ ฟุตบอลโลกเยาวชนในปี 2023 สิ่งนี้ไม่ใช่เรื่องบังเอิญ แต่เกิดจาก การลงทุนในศูนย์ฝึกฝนเยาวชนทั่วประเทศ รวมถึงลีกระดับ U-17, U-20, และ U-23 ที่ทำให้นักเตะได้พัฒนาสม่ำเสมอ

นักเตะอย่างไฟซูลลาเยฟ และคูซานอฟ ได้รับโอกาสไปฝึกในยุโรปตั้งแต่อายุน้อย ตามแผนของสมาคมฟุตบอลที่ต้องการยกระดับมาตรฐานนักเตะตั้งแต่จุดเริ่มต้น

นอกจากผลงานในสนามแล้ว อีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่หล่อหลอมความสำเร็จของทีมชาติอุซเบกิสถาน คือแรงสนับสนุนจากภาครัฐ นโยบายของรัฐบาลที่จริงจังกับการพัฒนาฟุตบอลตลอด 5-6 ปีที่ผ่านมา ส่งผลให้มีการลงทุนในด้านเงินทุน สื่อ และโครงสร้างพื้นฐานอย่างเป็นระบบ

ควบคู่ไปกับการเคารพและเชื่อมั่นใน วิสัยทัศน์ของกุนซือ ติมูร์ คาปัดเซ่ ซึ่งวางระบบการเล่นที่ยืดหยุ่น เน้นเกมเป็นทีม และไม่หวั่นเกรงทีมใหญ่ พร้อมต่อยอดจากความสำเร็จในระดับเยาวชน ด้วยการสร้างความมั่นใจและวางรากฐานให้นักเตะรุ่นใหม่เติบโตอย่างมั่นคง

และเหนือสิ่งอื่นใดคือ จิตวิญญาณของทีมอุซเบกิสถานคือทีมที่เล่นด้วยพลัง ความมุ่งมั่น และความสามัคคีในทุกจังหวะของเกม

แม้พวกเขาจะคว้าตั๋วฟุตบอลโลกได้สำเร็จเป็นครั้งแรก แต่ความท้าทายยังไม่จบลงเพียงเท่านี้ เพราะทีมยังไม่เคยเผชิญหน้ากับยอดทีมจากยุโรป และผู้เล่นหลายคนยังขาดประสบการณ์ในเวทีระดับนานาชาติ แต่ทั้งหมดนั้นคือเรื่องของอนาคต

เป้าหมายต่อไปของพวกเขาคือการผลักดันนักเตะให้ได้โอกาสไปค้าแข้งในยุโรปมากขึ้น เพื่อเก็บเกี่ยวประสบการณ์ และยกระดับทั้งตัวบุคคลและทีมชาติในระยะยาว

นี่คือตัวอย่างของประเทศที่ ไม่หยุดฝัน และไม่หยุดสร้างระบบ

และการที่อุซเบกิสถานไปฟุตบอลโลกได้เป็นครั้งแรก…

คือผลลัพธ์ของ ความเชื่อ วินัย และการเดินตามแผนระยะยาวอย่างมั่นคง

สิ่งเหล่านี้อาจไม่ใช่เรื่องใหม่ในโลกฟุตบอล แต่ที่อุซเบกิสถานทำ…คือการลงมือทำจริงและทำต่อเนื่อง จนเห็นผลลัพธ์ที่จับต้องได้

นี่คือโมเดลที่ไม่จำเป็นต้องยิ่งใหญ่ แต่มีเป้าหมาย มีแผน และมีความเชื่อร่วมกันทั้งระบบ และอาจเป็น ‘ต้นแบบ’ สำหรับชาติที่ยังไม่เคยไปบอลโลก

เพราะอุซเบกิสถานพิสูจน์แล้วว่า มันเป็นไปได้ ถ้าคุณเดินอย่างมั่นคงพอ

อ้างอิง: