วันนี้ (3 ธันวาคม) เนื่องในวันคนพิการสากล กองทุนเพื่อเด็กแห่งสหประชาชาติ (UNICEF) ระบุว่า ทั่วโลกมีเด็กพิการมากถึง 240 ล้านคน หรือคิดเป็น 1 ใน 10 ของเด็กทั่วโลก ซึ่งถือเป็นกลุ่มที่ขาดโอกาสในแทบทุกด้านของชีวิตเมื่อเทียบกับเด็กที่ไม่พิการ
จากรายงานวิเคราะห์ฉบับใหม่ของ UNICEF ที่ครอบคลุมที่สุดชื่อ Seen, Counted, Included: Using data to shed light on the well-being of children with disabilities ซึ่งเผยแพร่เมื่อเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา เผยว่า จำนวนเด็กพิการล่าสุดนี้สูงกว่าตัวเลขประมาณการเดิม เนื่องจากครอบคลุมความพิการในหลายมิติมากกว่าเดิม โดยรวมความยากลำบากในการใช้ชีวิตในด้านต่างๆ รวมถึงอาการวิตกกังวลและซึมเศร้าด้วย
คิมคยองซัน ผู้อำนวยการองค์การยูนิเซฟ ประเทศไทย กล่าวว่า “เด็กพิการถือเป็นกลุ่มที่เปราะบางที่สุดในสังคมและได้รับโอกาสน้อยที่สุดในทุกด้านของชีวิต พวกเขามักเผชิญกับการถูกตีตราและการเลือกปฏิบัติ และมักเผชิญอุปสรรคในการเข้าถึงการศึกษา บริการสุขภาพ และขาดโอกาสในการมีส่วนร่วมในเรื่องต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับชีวิต นอกจากนี้ความพิการยังมักทำให้พวกเขาเสี่ยงต่อการถูกทำร้าย ถูกทอดทิ้ง และถูกแสวงประโยชน์ แต่สิ่งเหล่านี้ต้องหมดไป เพราะไม่มีเด็กคนไหนควรถูกทิ้งไว้ข้างหลังและเผชิญกับสถานการณ์เหล่านี้”
ข้อมูลเกี่ยวกับเด็กพิการมักมีอย่างจำกัด และจำนวนเด็กพิการก็มักจะมีการประเมินต่ำกว่าความเป็นจริง ในประเทศไทยเอง UNICEF ได้สนับสนุนสำนักงานสถิติแห่งชาติในการจัดทำการสำรวจความพิการ ปี 2560 โดยเป็นครั้งแรกที่ใช้ชุดคำถามความพิการของเด็กอายุ 2-17 ปี (Child Functioning Module) ซึ่งพัฒนาโดยกลุ่มวอชิงตัน (Washington Group) และ UNICEF เพื่อให้เหมาะสมกับลักษณะความพิการที่เกิดขึ้นในวัยเด็ก ผลสำรวจจากปี 2560 พบว่า ในประเทศไทยมีเด็กพิการเกือบ 140,000 คน ส่วนใหญ่อยู่ในครอบครัวที่ยากจน โดยเด็กพิการประมาณร้อยละ 38 ไม่ได้เข้าเรียน, ร้อยละ 27 ไม่ได้รับบริการส่งเสริมสุขภาพ และอีกร้อยละ 4 ไม่ได้รับการตรวจรักษาเมื่อเจ็บป่วยหรือจำเป็น นอกจากนี้เกือบครึ่งหนึ่งของเด็กพิการไม่ได้จดทะเบียนคนพิการกับรัฐ และไม่ได้รับเบี้ยความพิการ
รายงานฉบับใหม่ของ UNICEF รวบรวมเอาข้อมูลจาก 42 ประเทศ และครอบคลุมตัวชี้วัดความเป็นอยู่ของเด็กมากกว่า 60 ประเภท ทั้งในด้านโภชนาการและสุขภาพ การเข้าถึงน้ำและสุขาภิบาล การศึกษา การได้รับปกป้องจากความรุนแรงและการถูกแสวงประโยชน์ โดยพบว่า เมื่อเทียบกับเด็กที่ไม่พิการแล้ว เด็กพิการมีสถิติดังนี้
– ร้อยละ 24 มีแนวโน้มที่จะได้รับการกระตุ้นพัฒนาการในช่วงปฐมวัยและการดูแลน้อยกว่า
– ร้อยละ 42 มีแนวโน้มที่จะมีพื้นฐานการอ่านและทักษะด้านคณิตศาสตร์ต่ำกว่า
– ร้อยละ 25 มีแนวโน้มที่จะมีภาวะผอมแห้งกว่า และร้อยละ 34 มีภาวะเตี้ยแคระแกร็นกว่า
– ร้อยละ 53 มีแนวโน้มที่จะติดเชื้อทางเดินหายใจเฉียบพลันมากกว่า
– ร้อยละ 49 มีแนวโน้มที่จะไม่เคยเข้าโรงเรียนมากกว่า
– ร้อยละ 47 มีแนวโน้มจะออกจากโรงเรียนในระดับประถมศึกษามากกว่า ร้อยละ 33 ออกจากโรงเรียนระหว่างมัธยมศึกษาตอนต้นมากกว่า และอีกร้อยละ 27 ออกจากโรงเรียนในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายมากกว่า
– ร้อยละ 51 มีแนวโน้มที่ไม่มีความสุขมากกว่า
– ร้อยละ 41 มีแนวโน้มที่จะถูกเลือกปฏิบัติมากกว่า
– ร้อยละ 32 มีแนวโน้มที่จะถูกลงโทษทางร่างกายอย่างรุนแรงมากกว่า
รายงานฉบับนี้ยังพบว่า ประสบการณ์ของแต่ละคนแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับความพิการ แหล่งที่อยู่อาศัย และบริการพื้นฐานที่พวกเขาสามารถเข้าถึงได้ อาทิ เด็กพิการซ้ำซ้อนมักมีอัตราการออกจากโรงเรียนสูงกว่าเด็กอื่นๆ และความเหลื่อมล้ำยิ่งสูงขึ้นตามความรุนแรงของความพิการ ดังนั้นจึงควรออกแบบแนวทางการแก้ปัญหาเฉพาะกลุ่มตามสถานการณ์ เพื่อลดความเหลื่อมล้ำดังกล่าว
UNICEF เรียกร้องให้รัฐบาลมอบโอกาสที่เท่าเทียมให้แก่เด็กพิการและคนพิการทุกคนเช่นเดียวกับคนอื่นๆ พร้อมทั้งขจัดการตีตราและการเลือกปฏิบัติ ตลอดจนดำเนินการต่างๆ เพื่อให้พวกเขาเข้าถึงบริการสุขภาพและการศึกษาที่ครอบคลุมและมีคุณภาพ รวมทั้งเข้าถึงเทคโนโลยีต่างๆ ได้อย่างเท่าเทียม นอกจากนี้ UNICEF ยังกระตุ้นให้รัฐบาลและภาคประชาสังคมสร้างการมีส่วนร่วมและรับฟังเสียงของเด็กและคนพิการ พร้อมตระหนักถึงความต้องการเฉพาะตัวของพวกเขาเมื่อจัดบริการด้านสุขภาพ สุขภาพจิต การศึกษา และบริการคุ้มครองเด็ก
ในประเทศไทย UNICEF ทำงานร่วมกับสำนักงานสถิติแห่งชาติและกรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ เพื่อจัดทำข้อมูลเกี่ยวกับเด็กพิการอย่างมีคุณภาพ พร้อมผลักดันให้เด็กและคนพิการเข้าถึงบริการที่มีคุณภาพและครอบคลุมได้อย่างเท่าเทียม ซึ่งรวมถึงการได้รับเบี้ยความพิการที่พวกเขามีสิทธิ์ได้รับ
คิมคยองซัน ยังระบุอีกว่า “เด็กพิการทุกคนมีความสามารถเฉพาะตัวเฉกเช่นเด็กคนอื่นๆ หน้าที่ของเราคือ การทำให้เด็กพิการทุกคนได้รับโอกาสและการสนับสนุนอย่างเต็มที่ เพื่อให้พวกเขาสามารถค้นพบความสามารถเฉพาะตัวและพัฒนาได้อย่างเต็มศักยภาพ เพื่อที่พวกเขาจะได้เติมเต็มความฝันและเป็นส่วนหนึ่งในการสนับสนุนสังคมอย่างมีความหมาย”
ภาพ: Bangkok Click Studio / Shutterstock
