“เรียนจบแล้วจะทำอะไรต่อ”
ประโยคคำถามที่ไม่อาจหลีกเลี่ยง เมื่อเส้นทางของการเป็น ‘นักศึกษา’ ได้เดินทางมาถึงจุดสิ้นสุด มีนักศึกษาจำนวนไม่น้อยที่มี ‘เป้าหมาย’ ชัดเจน ตอบคำถามนี้ และพร้อมลงมือปฏิบัติได้ทันที โดยไม่ต้องเสียเวลาคิดให้ยืดยาว
แต่ไม่ใช่ทุกคนที่โชคดีแบบนั้น ยังมีนักศึกษาที่ทั้งจบใหม่ และจบไปแล้วหลายปี ที่คำถามสุดคลาสสิก เป็นสถานะเป็น ‘ความกดดัน’ ของคนอีกจำนวนมากที่ยังตอบตัวเองไม่ได้ว่า ‘อยากทำอะไร’ เมื่อถึงวันที่ต้องก้าวเท้าเข้าสู่โลกของการเป็นผู้ใหญ่เต็มตัว
สิ่งที่ผู้เขียน (ที่เพิ่งผ่านสถานะนักศึกษาจบใหม่มาได้ 1 ปี) ได้รับหลังอ่านหนังสือ ‘วิชาเดินทางหลังเลิกเรียน’ จบ คือการค้นพบว่านี่ไม่ใช่หนังสือที่จะให้คำตอบนั้นแบบตายตัวได้ทันที แต่เป็นอีกหนึ่งจุดเริ่มต้นที่ทำให้เราได้กลับไป ‘ค้นหา’ คำตอบของที่ว่า ‘จบแล้วอยากทำอะไร’ อย่างตั้งใจขึ้นมาอีกครั้ง
‘วิชาเดินทางหลังเลิกเรียน’ คือบันทึกการเดินทางเล่มแรกของ พลอย-พลอยไพลิน ตั้งประภาพร หรือที่เรารู้จักเธอในฐานะเจ้าของเพจ ‘พลอยเรียนจบแล้วทำไรต่อ’ ที่ถ่ายทอดเรื่องราวการเดินทางเพียงคนเดียวใน 8 ประเทศ ณ ช่วงเวลาหลังเรียนจบที่เธอยังคงหาคำตอบไม่ได้ว่า ‘อยากจะทำอะไรต่อ’
เพราะฉะนั้นสิ่งที่เกิดขึ้นในหนังสือเล่มนี้ คือภาพถ่ายที่ถูกบันทึกผ่านสายตา และตัวหนังสือที่กลั่นออกมาจากหัวใจของ ‘นักศึกษาจบใหม่’ ที่เข้าใจความรู้สึกของคนที่อยู่ในสถานะเดียวกันได้มากที่สุดคนหนึ่ง
ด้วยการพาเราออกเดินทางไปพร้อมๆ กับพลอยตลอดระยะเวลา 37 วัน เริ่มตั้งแต่การมาเยือนกรุงปักกิ่งในประเทศจีนเพื่อขึ้นรถไฟสาย Trans-Mongolian, ไปขี่ม้าท้าลมหนาวที่ประเทศมองโกเลีย, เดินเล่นท่ามกลางความเหงาในกรุงมอสโกที่ประเทศรัสเซีย, ดื่มด่ำกับความงดงามของธรรมชาติที่ทะเลสาบทูซูลาในประเทศฟินแลนด์
ต่อด้วยการเข้าครัวทำพาสต้าเบคอนครั้งแรกที่ประเทศสวีเดน, ไปปั่นจักรยานชมเมืองโคเปนเฮเกนที่ประเทศเดนมาร์ก, นั่งชมประอาทิตย์ตกดินที่ประเทศเนเธอร์แลนด์ และปิดท้ายด้วยการถ่ายรูปคู่กับโมนา ลิซา ที่ประเทศฝรั่งเศส
ตลอดเส้นทางที่พลอยกำลังพาเราออกไปเปิดโลกกว้าง เธอก็ไม่ลืมที่จะแทรกประวัติและข้อมูลของสถานที่ต่างๆ ให้ผู้อ่านได้ทำความรู้จักไปด้วยเป็นระยะๆ พร้อมกับภาพถ่ายที่มาช่วยให้ผู้อ่านได้ซึมซับบรรยากาศร่วมไปกับเธอ ทำให้แม้จะเป็นงานเขียนเล่มแรก แต่ วิชาเดินทางหลังเลิกเรียน ก็มีองค์ประกอบของหนังสือบันทึกการเดินทางอยู่ครบถ้วน
โดยเฉพาะบทสนทนาระหว่างพลอยและเหล่าคนแปลกหน้า ที่ก่อร่างสร้างสายสัมพันธ์แสนพิเศษ ที่ส่งผ่านและซึมลึกลงไปถึงหัวใจคนอ่านอย่างเรา ตั้งแต่ เด็กซ์ หนุ่มเนิร์ดที่มอบบทเรียนแรกแห่งการเดินทางให้กับพลอย ไบรอัน หนุ่มอเมริกันที่ทำให้เธอเข้าใจความหมายของคำว่าความภูมิใจ และคุณป้าไปวี่ผู้คลายข้อสงสัยว่าทำไมฟินแลนด์ถึงขึ้นชื่อว่าเป็นประเทศที่มีความสุขที่สุดในโลก ฯลฯ
มิตรภาพ โลกกว้าง การเดินทาง ความภูมิใจ และความสุข เป็นเพียงหนึ่งในตัวอย่างที่แม้ไม่เกี่ยวข้องโดยตรง แต่ก็ชักชวนให้เราเปิดประตูหัวใจ และเดินทางเข้าไปสำรวจข้างในตัวเองอีกครั้งว่า อะไรคือสิ่งที่เราอยากทำ อะไรคือสิ่งที่เรารัก อะไรคือสิ่งที่เราทำได้ดี และอะไรคือสิ่งที่เราทั้งรักและทำได้ดีไปพร้อมๆ กัน
แม้จะอยู่ต่างแดนแต่พลอยก็ยังถูกคนแปลกหน้ารุมถามอยู่เสมอว่า ‘เรียนจบแล้วจะทำอะไรต่อ’ ทั้งคำถาม-คำตอบ ที่เธอและคนแปลกหน้าต่างเชื้อชาติ ภาษา วัฒนธรรม ที่กลายมาเป็นเพื่อนใหม่แลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน ที่ทำให้เธอได้ตกตะกอนความคิดและหันกลับมาทบทวนคุณค่าของตัวเองอีกครั้ง
อย่างที่บอกไปตั้งแต่ตอนต้นว่า วิชาเดินทางหลังเลิกเรียน ไม่ใช่หนังสือที่ให้คำตอบได้ทันทีเมื่ออ่านจบ เพราะทุกคนล้วนมีสิ่งที่รัก สิ่งที่ทำได้ดี มีต้นทุนและโอกาสที่ได้รับแตกต่างกันไป และทุกคนต้องหาคำตอบของคำถามสุดคลาสสิกนั้นด้วยตัวเอง
และท้ายที่สุด ยังมีอีกหนึ่งคำถามที่อาจจะสำคัญยิ่งกว่า เรียนจบแล้วอยากจะทำอะไรต่อ คือการหาคำตอบให้เจอว่า เราควรทำอะไร ณ เวลานี้
เป็นคำถามที่ไม่ใช่แค่นักศึกษาจบใหม่ แต่ ‘ทุกคน’ ต้องหาคำตอบนี้ให้เจอ
วิชาเดินทางหลังเลิกเรียน
ผู้เขียน: พลอย-พลอยไพลิน ตั้งประภาพร
สำนักพิมพ์: BUNBOOKS
ราคา: 380 บาท
ภาพประกอบโดย
พิสูจน์อักษร: ลักษณ์นารา พักตร์เพียงจันทร์
