ในช่วงท้ายของซีรีส์ Mr. Queen มีการกล่าวถึงลัทธิทงฮักที่พระพันปีหลวงและคิมบยองอินนำมาใช้ในการวางแผนให้พระเจ้าชอลจงต้องเลือก ระหว่างการทำตามอุดมการณ์ หรือทำตามคำสั่งเพื่อรักษาชื่อเสียงและตำแหน่งของพระราชินีเอาไว้
และถ้าศึกษาประวัติศาสตร์เกาหลีจะยิ่งเข้าใจความเหนือชั้นในการเขียนบทที่ทำให้เรื่องราวเข้มข้น และยังคงเดินอยู่บนพื้นฐานสิ่งที่เกิดขึ้นจริงในขณะนั้น ซึ่ง THE STANDARD POP จะขอเล่าให้ฟัง
ความเป็นมาของลัทธิทงฮัก
ลัทธิทงฮัก หรือที่ในเวลาต่อมากลายเป็นขบวนการทงฮัก (Tonghak) จนนำไปสู่กบฏทงฮักในรัชสมัยของพระเจ้าโกจง กษัตริย์องค์ที่ 26 ของโชซอนที่ขึ้นครองราชย์ต่อจากพระเจ้าชอลจง นับเป็นชนวนเหตุสำคัญที่ทำให้การล่มสลายของราชวงศ์โชซอนชัดเจนมากยิ่งขึ้น
จุดเริ่มต้นของลัทธิทงฮักเกิดขึ้นในรัชสมัยของพระเจ้าชอลจง (1831-1864) ก่อตั้งโดย โชเจอู (1824-1864) ลัทธินี้เป็นการรวมตัวของหนุ่มสาวหัวก้าวหน้าที่นำแนวคิดกบฏไถ่ผิงของจีนมาเป็นหัวใจสำคัญ ซึ่งกบฏไถ่ผิงนี่เองเป็นแนวความคิดในการขจัดอิทธิพลชาวตะวันตก และต่อต้านการฉ้อราษฎร์บังหลวงของขุนนางในราชสำนัก เพื่อทำให้ชาวนาและประชาชนลืมตาอ้าปากจากความยากจนเสียที
ในเดือนมกราคม ปี 1864 พระเจ้าชอลจงสวรรคต เจ้าชายอีมยองบก ซึ่งมีอายุเพียง 12 ปีขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าโกจง (1852-1919) และมีพระบิดาเป็นแทวอนกุน (บิดาของกษัตริย์ที่ไม่ได้ครองราชย์เอง) ผู้นำสูงสุดของราชสำนัก ควบรวมอำนาจไว้ได้เบ็ดเสร็จ
โชเจอูถูกจับกุมตัวและตัดสินโทษประหารชีวิตในปี 1864 แม้จะสิ้นชีวิตไปแล้ว แต่ขบวนการทงฮักที่เชื่อในความเท่าเทียมของมนุษย์ ต่อต้านการฉ้อราษฎร์บังหลวงและการรุกรานของต่างชาติก็ยังคงอยู่ (ปัจจุบันเปลี่ยนชื่อเป็นลัทธิชอนโด (Cheondoism) หรือศาสนาแห่งวิถีสวรรค์) ภายหลังการเสียชีวิตของโชเจอู ขบวนการทงฮักจึงต้องเคลื่อนไหวใต้ดินเพื่อป้องกันการถูกจับกุม
จากนั้นในปี 1866 พระเจ้าโกจงได้อภิเษกสมรสกับหญิงสาวจากตระกูลมิน และขึ้นเป็นพระราชินีมินจายอง ซึ่งแม้ว่าเธอจะดูไร้เดียงสา อ่อนต่อโลกเมื่อตอนแต่งงาน แต่ความเป็นคนใฝ่รู้ทำให้พระราชินีมินจายองก้าวขึ้นมามีบทบาทสำคัญ พระนางได้กลุ่มขุนนางหัวสมัยใหม่มาเป็นพวก และทำการศึกษาการเมืองการปกครองของจีนและญี่ปุ่น จนกลายเป็นกำลังสำคัญให้กับพระเจ้าโกจง
การต่อสู้แย่งชิงอำนาจระหว่างแทวอนกุนและพระราชินีมินจายองเป็นไปอย่างดุเดือด เพราะมีแนวคิดที่แตกต่างกัน แทวอนกุนเลือกปฏิเสธโลกภายนอกและต้องการปราบปรามชาวคาทอลิกโดยได้รับการสนับสนุนจากญี่ปุ่น ส่วนพระราชินีมินจายองได้รับการช่วยเหลือจากจีนและรัสเซียที่ต้องการเอาชนะญี่ปุ่นในการได้รับผลประโยชน์บนแผ่นดินเกาหลี
กบฏทงฮักในปี 1892
การเมืองภายในก็รุ่มร้อน หนำซ้ำการเมืองภายนอกประเทศก็ยังพยายามเข้ามามีอำนาจบนคาบสมุทรเกาหลี ชาวนาและประชาชนที่ถูกกระทำมาตลอดหลายทศวรรษจึงลุกฮือก่อกบฏทงฮักขึ้นในปี 1892 ผลจากเหตุการณ์คือมีการทำลายข้าวของและอาคารของราชสำนักมากมาย รวมทั้งแย่งชิงอาหารและของใช้ทั้งจากราชสำนักและญี่ปุ่น เหตุการณ์นี้เอง จักรพรรดิเมจิจึงส่งกองทัพใหญ่เข้าไปในเกาหลี โดยอ้างว่าเพื่อดูแลความสงบในส่วนไพร่พลและทรัพย์สินของตน
ฝ่ายพระราชินีมินจายองได้ขอร้องให้รัสเซียช่วยเหลือ จนอำนาจของพระราชินีกลับมายิ่งใหญ่อีกครั้ง ทรงทำการปลดข้าราชสำนักที่ภักดีกับญี่ปุ่น และแต่งตั้งคนของตัวเองขึ้นมากุมอำนาจ นอกจากนี้ยังวางแผนให้พระเจ้าโกจงติดต่อกับรัสเซียอย่างลับๆ เพื่อสกัดการคุกคามของญี่ปุ่น แต่แผนการนี้ก็เล็ดลอดไปถึงหูฝ่ายญี่ปุ่น และทำให้เกิดความไม่พอใจเป็นอย่างมาก จนญี่ปุ่นส่งหน่วยสังหารเข้าไปในพระราชวัง และสังหารพระราชินีอย่างเหี้ยมโหดในปี 1895 และพระเจ้าโกจงต้องลี้ภัยไปอาศัยอยู่ในสถานทูตรัสเซียอยู่เกือบปี
เหตุการณ์นี้นำมาซึ่งความไม่พอใจของรัสเซียที่หนุนหลังพระราชินีมินจายอง จนเกิดการต่อสู้ยืดเยื้อระหว่างรัสเซียและญี่ปุ่น ที่สุดแล้วในปี 1907 รัสเซียยอมรับความพ่ายแพ้แก่ญี่ปุ่น และยอมให้ญี่ปุ่นได้รับผลประโยชน์ทางการเมือง การทหาร และเศรษฐกิจในเกาหลีแต่เพียงผู้เดียว ฝ่ายญี่ปุ่นก็ได้เชิญพระเจ้าโกจงลงจากบัลลังก์และนำตัวไปยังประเทศญี่ปุ่น โดยสถาปนา องค์ชายซุนจง โอรสของพระเจ้าโกจง ขึ้นเป็นจักรพรรดิซุนจงของเกาหลี โดยที่ญี่ปุ่นมีอำนาจปกครองสูงสุด
22 สิงหาคม 1910 นายกรัฐมนตรีแห่งจักรวรรดิเกาหลีได้ลงนามในสนธิสัญญาผนวกดินแดน (Japan-Korea Annexation Treaty of 1910) ทำให้เกาหลีกลายเป็นส่วนหนึ่งของญี่ปุ่น และตกอยู่ภายใต้การปกครองของญี่ปุ่นเป็นเวลา 35 ปี
พิสูจน์อักษร: ภาสิณี เพิ่มพันธุ์พงศ์
อ้างอิง:
- http://koreanhistory.info/Tonghak.htm
- http://www.koreatimes.co.kr/www/news/culture/2013/08/293_82197.html
- http://www3.ru.ac.th/korea/article1/article4.pdf
จบจากซีรีส์ Mr. Queen แล้วสนใจประวัติศาสตร์เกาหลี ไปตามต่อกันได้ที่
- Nokdu Flower (2019) ซีรีส์ที่ดำเนินเรื่องในยุคพระเจ้าโกจง ราวปี 1894 ช่วงเวลาเดียวกับกบฏทงฮักและสงครามจีน-ญี่ปุ่นที่ต้องการแย่งชิงดินแดนเกาหลี
- The Last Princess (2016) ภาพยนตร์ชีวิตขององค์หญิงท็อกฮเย เจ้าหญิงองค์สุดท้ายของจักรวรรดิโชซอน
- Mr. Sunshine (2018) ความรักและการเสียสละเพื่อชาติ ช่วงปลายศตวรรษที่ 19 ราชสำนักเกาหลีที่อ่อนแอถึงขีดสุด ก่อนที่โชซอนจะถูกญี่ปุ่นยึดครอง และการต่อสู้ระหว่างสองมหาอำนาจอย่างญี่ปุ่นและกองทัพสหรัฐอเมริกา