สำนักข่าวต่างประเทศหลายสำนักเฝ้าติดตามสถานการณ์การแก้ประกาศกระทรวงสาธารณสุขไทย เพื่อดึงกัญชากลับสู่บัญชียาเสพติดอีกครั้ง หลังจากที่ไทยเป็นประเทศแรกในเอเชียที่ปลดล็อกกัญชาพ้นจากบัญชียาเสพติดได้สำเร็จเมื่อปี 2022 ก่อให้เกิดข้อถกเถียงและเสียงวิพากษ์วิจารณ์ตามมาอย่างมากในช่วงตลอดไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา
โดย AP News รายงานว่า เศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรีไทย มีคำสั่งให้แก้ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เพื่อดึงกัญชากลับสู่บัญชียาเสพติดประเภท 5 อีกครั้ง หลังจากปลดล็อกมานานถึง 2 ปี พร้อมเร่งให้ออกกฎกระทรวงอนุญาตให้ใช้ประโยชน์เฉพาะทางการแพทย์และสุขภาพเท่านั้น ส่งผลให้สมาคมผู้ประกอบการร้านกัญชาและวิชาชีพผู้แนะนำการใช้กัญชาประเทศไทยรวมตัวกันยื่นหนังสือคัดค้านถึง สมศักดิ์ เทพสุทิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข หลังได้รับความเดือดร้อนจากคำสั่งดังกล่าว
ด้าน The Guardian ระบุว่า หลังจากที่ไทยปลดล็อกกัญชาเมื่อปี 2022 จำนวนธุรกิจห้างร้านที่เกี่ยวข้องกับการซื้อ-ขายกัญชาเพิ่มสูงขึ้นอย่างมาก โดยคาดว่ามีมากกว่า 7,000 แห่งทั่วประเทศไทย ทั้งยังอ้างถึงตัวเลขประมาณการจากมหาวิทยาลัยหอการค้าไทยที่เคยประเมินว่า ภายในปี 2025 ภาคส่วนนี้อาจมีมูลค่าสูงถึง 1.2 พันล้านดอลลาร์ (ราว 4.4 หมื่นล้านบาท) ความพยายามที่จะแก้ไขประกาศกระทรวงจึงอาจสร้างแรงกระเพื่อมในสังคมมากกว่าที่ใครหลายคนคาดคิด
แหล่งข่าวของ The Guardian บางส่วนยังเชื่อว่า การจะปรับแก้กฎหมายและกำจัดกัญชาออกไปจากสังคมไทยนั้นถือเป็นเรื่องที่ค่อนข้างยากมาก เพราะกัญชากลายเป็นส่วนหนึ่งของสถานบันเทิงยามค่ำคืนในสถานที่ท่องเที่ยวยอดนิยมในหลายพื้นที่ทั่วประเทศ อีกทั้งการปลดล็อกกัญชาในครั้งนั้นก็มีส่วนช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจไทยหลังโควิดเป็นอย่างมาก
ขณะที่กลุ่มผู้สนับสนุนการปรับแก้ประกาศกระทรวงชี้ว่า การระบาดของกัญชาส่งผลกระทบเชิงลบอย่างมาก มีผู้เสพมากยิ่งขึ้น จำนวนผู้ป่วยจิตเวชเพิ่มสูงขึ้น อีกทั้งยังมีการปลดล็อกดอกกัญชาเพื่อนำไปใช้ประโยชน์ในเชิงสันทนาการ ซึ่งขัดต่ออนุสัญญาเดี่ยวว่าด้วยยาเสพติด
ด้านพรรคภูมิใจไทยได้เน้นย้ำจุดยืนว่า นโยบายหลักของพรรคภูมิใจไทยคือ การสนับสนุนกัญชาทางการแพทย์ สุขภาพ และการสร้างมูลค่าเศรษฐกิจ ในขณะเดียวกันก็เสนอกฎหมายเพื่อเป็นเครื่องมือให้กับรัฐบาล เพื่อบรรลุผลสำเร็จในการป้องกัน ควบคุม และลงโทษผู้กระทำความผิด
พรรคภูมิใจไทยชี้ว่า พืชกัญชา-กัญชงมีทั้งประโยชน์ และมีโทษหากนำไปใช้ไม่ถูกต้อง จึงได้นำเสนอร่าง พ.ร.บ.กัญชา กัญชง เพื่อควบคุมการใช้ในทางที่ผิด เป็นอันตรายต่อสุขภาพ และส่งผลกระทบต่อสังคม ควบคู่กับการผลักดันนโยบายการใช้ประโยชน์จากกัญชา-กัญชง และสนับสนุนภาคประชาชนให้มีความรู้และใช้ทางการแพทย์ สุขภาพ และสร้างเสริมมูลค่าในเชิงเศรษฐกิจ ตามนโยบายรัฐบาลและพรรคภูมิใจไทย พร้อมทั้งเน้นย้ำว่า พรรคภูมิใจไทยไม่ได้มีนโยบายให้ใช้กัญชาได้โดยเสรีและปราศจากการควบคุม
สำนักข่าว Euronews ระบุว่า ก่อนที่จะมีการปลดล็อกกัญชาในปี 2022 ไทยถือเป็นประเทศที่มีกฎหมายเข้มงวดอย่างมากในเรื่องนี้ โดยผู้มีกัญชาไว้ในครอบครองอาจต้องโทษจำคุกสูงสุดถึง 15 ปี ขณะที่ร่างกฎหมายควบคุมกัญชาที่อยู่ในสภาขณะนี้กำหนดโทษปรับสูงถึง 60,000 บาท กรณีมีความผิดฐานใช้กัญชาในเชิงสันทนาการ และอาจต้องโทษจำคุกสูงถึง 1 ปี
ภาพ: AP News, The Guardian, Euronews, Reuters, The New York Times
อ้างอิง:
- https://apnews.com/article/thailand-cannabis-ffc6b02884fa58ef1cb76e1cf38210be
- https://apnews.com/article/thailand-cannabis-rally-law-health-narcotics-76be4ce29932ccd0e918d0e45a59eb6f
- https://www.theguardian.com/artanddesign/article/2024/may/17/thai-high-the-rise-of-a-newfound-cannabis-culture-a-photo-essay
- https://www.euronews.com/travel/2024/05/16/is-weed-still-legal-in-thailand-heres-what-tourists-need-to-know-as-government-u-turns
- https://www.reuters.com/world/asia-pacific/thai-pm-says-cannabis-be-re-listed-narcotic-by-end-2024-2024-05-08/
- https://www.nytimes.com/2024/05/08/world/asia/thailand-cannabis-narcotic-law.html