รัฐบาลไทยเดินหน้าหาตลาดแรงงานใหม่ หลังแรงงานชาวกัมพูชาเดินทางกลับประเทศหลายหมื่นคน จากเหตุความตึงเครียดระหว่างชายแดนไทยและกัมพูชา เมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม 2025 ที่ผ่านมา ส่งผลให้ตลาดแรงงานไทยเผชิญปัญหาขาดแคลนแรงงานหนัก โดยเฉพาะภาคก่อสร้าง เกษตร และประมง ซึ่งเป็นอุตสาหกรรมหลักที่ขับเคลื่อนด้วยแรงงานต่างด้าว โดยเฉพาะจากเมียนมา กัมพูชา และลาว
เมื่อมาดูตัวเลขจากกระทรวงแรงงาน ระบุว่า ย้อนไปในช่วงเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา มีแรงงานกัมพูชาที่ขึ้นทะเบียนกว่า 5 แสนคน ขณะที่ IOM หน่วยงานของสหประชาชาติ ประเมินว่ายังมีแรงงานกัมพูชาที่ไม่ได้ขึ้นทะเบียนหรืออยู่ในไทยแบบผิดกฎหมายอีก 5 แสนคน
“หลังจากแรงงานกัมพูชากลับบ้าน บริษัทจัดหางานในไทยก็เสนอให้นายหน้าหาแรงงานชาวเมียนมาเข้ามาแทน ซึ่งก็ไม่ง่าย แม้หลายคนอยากเข้ามาทำงานในไทย แต่ถูกจำกัดการเดินทาง เนื่องจากการเดินทางออกจากเมียนมาอย่างถูกต้องตามกฎหมายเป็นเรื่องยากมาก ตั้งแต่การขอหนังสือเดินทาง ไปจนถึงการผ่านด่านตรวจคนเข้าเมืองที่สนามบินก่อนออกนอกประเทศ โดยเฉพาะข้อจำกัดสำหรับผู้ชายอายุ 18–35 ปี ที่เข้มงวดมากขึ้น หลังจากรัฐบาลเมียนมาเริ่มบังคับใช้กฎหมายเกณฑ์ทหาร ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ 2024 ซึ่งมีสาเหตุมาจากการสู้รบที่ทวีความรุนแรงกับกลุ่มกบฏประชาธิปไตย” นายหน้าจัดหางาน กล่าว
พร้อมประเมินว่าปัจจุบันมีแรงงานเมียนมาในไทยรวมประมาณ 4.7 ล้านคน ในจำนวนนี้กว่า 1.7 ล้านคนไม่มีเอกสารถูกกฎหมาย และส่วนใหญ่จะเปิดรับสมัครแรงงานเฉพาะผู้หญิงและผู้ชายที่มีอายุมากกว่า 35 ปีเท่านั้น
ข่าวที่เกี่ยวข้อง:
- อนาคตแรงงาน ‘ไทย’ หลังกัมพูชาแห่กลับ คือโจทย์ใหญ่ที่รัฐต้องเร่งแก้ | Exclusive Interview EP.46
- คลื่นการปลดคนกำลังมา? ผลสำรวจชี้ 25% ขององค์กรไทยจ่อลดพนักงาน | Morning Wealth 26 ส.ค. 68
- คลื่นการปลดคนกำลังมา? ผลสำรวจชี้ 25% ขององค์กรไทยจ่อลดพนักงาน ‘สภาพัฒน์’ เผยอัตราว่างงานเพิ่ม-ค่าจ้างลดใน 2Q68 หลังโมเมนตัมเศรษฐกิจชะลอ
แต่ไม่นานมานี้ คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติมาตรการแก้ปัญหาขาดแคลนแรงงาน ด้วยการเปิดโครงการนำร่องรับแรงงานศรีลังกาเข้ามา 1 หมื่นคน โดยทางด้านศรีลังกาก็พร้อมส่งแรงงานเข้ามาทันที ซึ่งมีแรงงานมากกว่า 30,000 คนแสดงความจำนงที่จะเข้ามาทำงานในไทยแล้ว แต่ปัจจุบันมีแรงงานศรีลังกาที่ได้รับอนุญาตทำงานในไทยเพียง 500 คนเท่านั้น
พร้อมกันนี้ยังเตรียมพิจารณาหาแรงงานในประเทศอื่น เช่น เนปาล บังกลาเทศ อินโดนีเซีย และฟิลิปปินส์เข้ามาเสริมด้วยเช่นกัน
ในฝั่งนักวิชาการชี้ว่า ปัญหาขาดแคลนแรงงานไทยเป็นเรื่องเชิงโครงสร้าง เพราะกำลังเข้าสู่สังคมสูงวัยและจำนวนประชากรเริ่มลดลงอย่างต่อเนื่อง และจริงๆ แล้วอุตสาหกรรมไทยแข่งขันได้ก็เพราะแรงงานต่างด้าวที่จากประเทศเพื่อนบ้าน
ด้านกลุ่มสิทธิแรงงานเสนอให้รัฐบาลออกมาตรการ ‘นิรโทษกรรมแรงงานต่างด้าว’ เปิดโอกาสให้แรงงานยื่นขออนุญาตทำงานอย่างถูกกฎหมาย พร้อมตั้งกลไกรับเรื่องร้องเรียนเพื่อคุ้มครองสิทธิแรงงาน
อดิศร เกิดมงคล เครือข่าย Migrant Working Group ระบุว่า รัฐบาลยังไม่มีแผนชัดเจนว่าจะนำแรงงานใหม่มาทำงานในภาคส่วนใด อีกทั้งค่าเดินทางจากประเทศที่อยู่ไกล เช่น ศรีลังกา หรือบังกลาเทศ อาจเป็นอุปสรรคสำคัญ แต่ก็ไม่ใช่เรื่องง่ายในการหาแรงงาน เพราะต้องแข่งขันแย่งแรงงานกับประเทศคู่แข่งอย่างมาเลเซีย ไต้หวัน และเกาหลีใต้ ที่เสนอค่าจ้างและมีสวัสดิการให้มากกว่า
อย่างไรก็ตาม แม้คณะรัฐมนตรีได้เริ่มเดินหน้าออกขั้นตอนปรับสถานะแรงงานเพื่อนบ้านเข้าสู่ระบบแล้ว แต่เกณฑ์ที่กำหนด เช่น การให้ยื่นคำขอใน 15 วัน การตรวจสุขภาพ และเงื่อนไขหนังสือเดินทาง-วีซ่า อาจยังเป็นอุปสรรคในภาวะตึงเครียดด้านการเมืองและความมั่นคงในภูมิภาค
อ้างอิง:
