วันนี้ (16 มีนาคม) สภาองค์กรของผู้บริโภค หรือ สอบ. (Thailand Consumers Council: TCC) ออกแถลงการณ์เสนอตัวเป็นคนกลางแก้ปัญหารถไฟฟ้าสายสีเขียว และเสนอยุติการประมูลรถไฟฟ้าสายสีส้ม เพื่อคุ้มครองผู้บริโภค โดยระบุว่า
จากกรณีที่เกิดเหตุการณ์สำคัญกับโครงการรถไฟฟ้าสายสีเขียวและสายสีส้ม โดยคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) มีมติแจ้งข้อกล่าวหาต่อ ม.ร.ว.สุขุมพันธุ์ บริพัตร อดีตผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร, บริษัท กรุงเทพธนาคม จำกัด, บริษัท ระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพ จำกัด (มหาชน) (BTSC) และผู้บริหารบริษัทรวม 13 ราย
กรณีการว่าจ้างบริษัท BTSC เดินรถไฟฟ้าสายสีเขียวส่วนต่อขยาย 3 เส้นทางไปจนถึงปี 2585 ซึ่งเป็นการหลีกเลี่ยงและไม่ปฏิบัติตาม พ.ร.บ.ว่าด้วยการให้เอกชนเข้าร่วมงานหรือดำเนินการในกิจการของรัฐ พ.ศ. 2535 และ พ.ร.บ.ว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2542 และเอื้อประโยชน์ให้แก่บริษัท BTSC เพียงรายเดียว และเมื่อวันที่ 14 มีนาคมที่ผ่านมา ผู้บริหารและพนักงานบริษัท BTSC ได้แถลงข่าวทวงถามค่าจ้างเดินรถไฟฟ้าสายสีเขียวส่วนต่อขยาย และค่าจ้างติดตั้งระบบเดินรถและอาณัติสัญญาณ รวมมูลค่ากว่า 5 หมื่นล้านบาท
ส่วนกรณีโครงการรถไฟฟ้าสายสีส้ม คณะรัฐมนตรีได้มีมติถอนเรื่องพิจารณาคัดเลือกเอกชนในโครงการรถไฟฟ้าสายสีส้มออกจากการพิจารณาของคณะรัฐมนตรี เนื่องจากยังเป็นข้อพิพาทในกระบวนการพิจารณาของศาล จากประเด็นความไม่โปร่งใสในการประมูล กรณีการแก้ไขเพิ่มเติมหลักเกณฑ์การคัดเลือกเอกชนเข้าร่วมลงทุน และงบประมาณส่วนต่างที่รัฐต้องจ่ายอุดหนุนให้เอกชนผู้ชนะการประมูลสูงถึงกว่า 6.8 หมื่นล้านบาท
ขณะที่ปัญหาสำคัญส่วนหนึ่งเกิดจากการกำหนดรูปแบบการร่วมทุนระหว่างภาครัฐและภาคเอกชน (Public Private Partnership: PPP) ที่ทำให้มีเอกชนเข้ามาแข่งขันน้อยรายเกินไปจากเหตุการณ์ดังกล่าว สภาองค์กรของผู้บริโภค (สภาผู้บริโภค) ในฐานะผู้แทนผู้บริโภคตาม พ.ร.บ.การจัดตั้งสภาองค์กรของผู้บริโภค พ.ศ. 2562 และได้จัดทำข้อเสนอนโยบายรถไฟฟ้าหลากสีให้ ‘ขนส่งมวลชนทุกคนขึ้นได้ทุกวัน’ ติดตามการต่อสัญญาสัมปทานรถไฟฟ้าสายสีเขียวและการประมูลรถไฟฟ้าสายสีส้มมาอย่างต่อเนื่อง เห็นว่าต้องมีการจัดการปัญหาอย่างเร่งด่วน โดยมีข้อเสนอต่อรัฐบาลและผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง ดังนี้
กรณีรถไฟฟ้าสายสีเขียว
- ขอให้บริษัท BTSC และกรุงเทพมหานคร ยอมรับและยกเลิกสัญญาจ้างเดินรถส่วนต่อขยาย 1 และส่วนต่อขยาย 2 ที่เกินเลยระยะเวลาสัญญาสัมปทานและราคาแพงเกินจริง
- สภาผู้บริโภคเสนอตัวเป็นคนกลางในการร่วมเจรจากับรัฐบาล, กรุงเทพมหานคร และบริษัท BTSC จัดทำสัญญาใหมโดยให้สิ้นสุดในปี 2572 ภายใต้ระยะเวลาสัญญาสัมปทานเดิม
- สภาผู้บริโภคมีความเห็นใจต่อพนักงานบริษัท BTSC และเห็นว่าหากบริษัทยุติการเดินรถหรือเลิกเดินรถเร็วขึ้น จะส่งผลกระทบต่อผู้บริโภคในวงกว้าง ท่ามกลางฝุ่นพิษ PM2.5 และส่งผลต่อสภาพคล่องของบริษัทด้วย หรือหากให้รัฐดำเนินการชำระหนี้ที่มาจากเงินภาษีของประชาชนโดยที่ยังมีข้อที่ต้องวินิจฉัยเรื่องสัญญาว่ายังมีผลตามกฎหมายอยู่หรือไม่ อาจก่อให้เกิดความผิดพลาดและสร้างความเสียหายให้แก่ประชาชนอย่างใหญ่หลวงได้
กรณีรถไฟฟ้าสายสีส้มทั้งตะวันตกและตะวันออก
- ขอให้ยุติการประมูลสายสีส้มตะวันตกครั้งล่าสุดที่ยังไม่ผ่านการพิจารณาอนุมัติจากคณะรัฐมนตรี และมีข้อพิพาทในชั้นศาลหลายคดี
- ขอให้มีการประมูลสายสีส้มตะวันตกใหม่ โดยจัดให้มี 3 ส่วนที่สำคัญ คือ 1. ขอให้รัฐเป็นผู้ลงทุนส่วนโครงสร้าง 2. จ้างเอกชนในการเดินรถ 3. จ้างเอกชนพัฒนาอสังหาริมทรัพย์และโฆษณา เพื่อนำรายได้ลดภาระค่าโดยสารของผู้บริโภค
- ขอให้เริ่มการประมูลจ้างเอกชนในการเดินรถสายสีส้มตะวันออก และประมูลจ้างเอกชนพัฒนาอสังหาริมทรัพย์และโฆษณา เพื่อนำรายได้ลดภาระค่าโดยสารของผู้บริโภค
สภาองค์กรของผู้บริโภคขอร่วมเป็นผู้แทนผู้บริโภคในการเจรจาระหว่างภาครัฐกับภาคเอกชน เพื่อให้ประโยชน์ตกแก่ผู้บริโภคอย่างแท้จริง
