อย่างที่หลายคนรู้กัน เนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับซามูไรส่วนใหญ่มักมีผู้ชายเป็นตัวเอกของเรื่อง ไม่ว่าจะเป็นภาพยนตร์ระดับตำนานทั้งหลายของ อากิระ คุโรซาวะ, The Last Samurai (2003) ของ Edward Zwick หรือ Samurai Jack (2001-2017) ของ Genndy Tartakovsky ก็ล้วนอยู่ในแนวทางนี้เช่นเดียวกัน
แต่ Blue Eye Samurai ซึ่งเป็นแอนิเมชันซีรีส์ที่ผลิตโดยสหรัฐอเมริกา และเป็นผลงานการกำกับของ Michael Green กับ Amber Noizumi ที่เป็นลูกครึ่งญี่ปุ่น กลับวางตำแหน่งนั้นให้กับผู้หญิงแทน ซึ่งถ้าว่ากันตามหน้าประวัติศาสตร์ ซามูไรที่เป็นผู้หญิงหรือชาวต่างชาติล้วนมีอยู่จริง แต่คนที่มีส่วนผสมของทั้งสองอย่างนั้นไม่เคยมีมาก่อน ความแปลกใหม่นี้จึงกลายเป็นเสน่ห์ทันทีที่แอนิเมชันเริ่มบอกเล่าเรื่องราวของการเดินทางที่เต็มไปด้วยซากศพและคราบเลือดอันเนื่องมาจากคมดาบของเธอ
Blue Eye Samurai ว่าด้วยเรื่องราวของ มิสึ (Maya Erskine) ซามูไรลูกครึ่งที่ออกพเนจรโดยหมายมั่นที่จะล้างแค้นพ่อของตนเอง ทว่าเป้าหมายที่วางเอาไว้กลับไม่ได้มีแค่คนเดียว เมื่อเธอพบว่าในประเทศญี่ปุ่นมีคนขาวอยู่ 4 คน และมิสึเองก็ไม่รู้ว่าใครคือพ่อที่แท้จริงของเธอ สิ่งเดียวที่หญิงสาวรู้คือ เธอต้องตามหาพวกเขาให้เจอเพื่อถามหาความจริงจากปากว่า ใครคือคนที่ข่มขืนผู้หญิง หรือก็คือแม่ของเธอ จนทำให้กำเนิด ‘สัตว์ประหลาด’ ที่น่ารังเกียจขึ้นมา
ทั้งนี้ ไฟแค้นของเธอซึ่งเป็นแกนหลักของเรื่องราวก็ไม่ได้ทำหน้าที่แค่ผลักดันการเดินทางเท่านั้น แต่ยังสะท้อนถึงผลกระทบของมันอย่างมหาศาลที่ในหลายๆ ครั้งนอกจากจะลากมิสึให้จมลงไปยังก้นเหวของการเข่นฆ่าที่ไม่รู้จักจบสิ้นแล้ว ความแค้นของเธอยังทำให้ชีวิตผู้คนและสถานการณ์โดยรอบลุกไหม้ตามไปด้วย แม้บางครั้งจะเป็นความปรารถนาดีก็ตาม
ไม่มากไม่น้อย Blue Eye Samurai ดูเหมือนจะได้แรงบันดาลใจมาจาก Kill Bill (2003-2004) ของ Quentin Tarantino ในแง่ของโทนเรื่องที่รุนแรงและแกนหลักของเนื้อหาที่ว่าด้วยการแก้แค้นของหญิงสาว ถึงจะดูคล้ายคลึงกันราวกับถอดโครงมา แต่แอนิเมชันก็ได้ใช้องค์ประกอบของโลกเพื่อขยับขยายมิติความสัมพันธ์ของตัวละคร ข้อสำคัญมันพูดถึงการหักหลัง อำนาจ ความรัก และภาพฝันที่ไม่อาจเป็นจริงของผู้หญิง ผ่านการเดินทางเหล่านั้นด้วย
แอนิเมชันเลือกใช้พื้นหลังอยู่ในยุคเอโดะ ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ศิลปวัฒนธรรมญี่ปุ่นเจริญรุ่งเรืองถึงขีดสุด และเพศสภาพยังคงเป็นตัวตัดสินคุณค่าของคนในสังคม เมื่อผู้ชายมีอิสระในการเลือกเส้นทางของตัวเอง แต่ผู้หญิงมีแค่สองทางคือ จะเป็นภรรยาโดยการคลุมถุงชน หรือเป็นโสเภณีตามซ่องคอยบำเรอกามารมณ์ให้กับผู้คนที่มาใช้บริการ
ในทำนองเดียวกัน เส้นแบ่งระหว่างชายหญิงจึงทำให้มิสึที่เป็นเหมือนสิ่งแปลกปลอมในสังคมเด่นชัดมากขึ้น เมื่อเธอไม่ได้เดินบนเส้นทางเดียวกับผู้หญิง แต่เลือกที่จะปกปิดเรือนร่างบางส่วนของตัวเองและใช้ชีวิตเยี่ยงผู้ชายที่เป็นซามูไร
อย่างไรก็ตาม ส่วนสำคัญที่น่าพูดถึงจริงๆ คืองานภาพที่โฉ่งฉ่างและไม่ปรานีต่อสายตา แอนิเมชันเปิดเผยรายละเอียดเหล่านั้นโดยไร้ซึ่งท่าทีที่เขินอายใดๆ ส่วนหนึ่งอาจเป็นเพราะความต่างทางวัฒนธรรม เลนส์ที่ใช้มองผ่านช่วงเวลา สภาพแวดล้อม รวมไปถึงผู้คนและการนำเสนอจึงดูแตกต่างจากแนวทางทั่วไป
แต่ก็ต้องยอมรับว่าแม้ซามูไรจะเป็นองค์ประกอบที่ถูกนำมาผลิตซ้ำหลายครั้งในรูปแบบของภาพยนตร์ เกม ซีรีส์ หรือสื่อบันเทิงอื่นๆ ทั้งจากทางฝั่งตะวันออกและตะวันตก แต่ Blue Eye Samurai ก็ยังถือเป็นแอนิเมชันที่มีความรุนแรงเป็นอันดับต้นๆ อยู่ดี
และความบันเทิงก็ดูจะเป็นสิ่งที่แอนิเมชันเรื่องนี้ช่ำชองในการนำเสนอมากที่สุด โดยเฉพาะการวางปริศนาให้ดูน่าค้นหาระหว่างถ่วงดุลความดิบเถื่อนกับเนื้อหาให้อยู่ในจุดที่สมดุล ซึ่ง Blue Eye Samurai ก็สามารถแบ่งสันปันส่วนได้เป็นอย่างดี ที่สำคัญมันใช้วิธีการเล่าเรื่องผ่านการร้อยเรียงสถานการณ์และช่วงเวลาได้อย่างแนบเนียนจนแทบจะเรียกได้ว่าแอนิเมชันเรื่องนี้สามารถหยิบจับองค์ประกอบของตัวเองมาใช้ผูกโยงเรื่องราวได้อย่างคุ้มค่า ถึงแม้ช่วงท้ายจะดูเบาบางลง เพื่อให้พื้นที่แก่การพัฒนาตัวละครและปูทางไปยังภาคต่อในอนาคต
รวมๆ แล้ว Blue Eye Samurai จึงเป็นแอนิเมชันที่โดดเด่นในแง่ของงานภาพและฉากแอ็กชันที่มีความรุนแรง แต่ถึงกระนั้นเนื้อหาที่แท้จริงของมันก็ไม่ได้มีแค่การฆ่าฟันเพียงอย่างเดียวเท่านั้น เมื่อเรื่องราวการเดินทางของตัวละครทำให้เห็นถึงพัฒนาการความสัมพันธ์ระหว่างผู้คนและความคิด ที่ในทางหนึ่งพวกเขาเหล่านั้นก็ต่อสู้เพื่อจุดยืนของตัวเองไม่ว่าจะเป็นความแค้น อำนาจ หรือแม้กระทั่งเกียรติยศบนโลกที่ผู้ชายเป็นใหญ่และผู้หญิงถูกตีตราว่าเป็นแค่วัตถุทางเพศ
สามารถรับชม Blue Eye Samurai ได้ทาง Netflix
รับชมตัวอย่าง Blue Eye Samurai ได้ที่: https://youtu.be/8r6MLCm8f_Q
