ประเด็นร้อนของประกันสังคมเรียกได้ว่ามีให้ติดตามแทบทุกวัน กับหลายปัญหาที่ผู้เกี่ยวข้องโดยตรงยังไม่สามารถให้คำตอบที่ชัดเจนได้ จนถูกตั้งคำถามถึงความโปร่งใสในการบริหารจัดการที่เกิดขึ้นมายาวนานของประกันสังคม และมีอีกประเด็นร้อนคือการเดินหน้าเพิ่มสัดส่วนการลงทุนสินทรัพย์นอกตลาดที่เป็นการลงทุนที่มีความเสี่ยงสูง
รศ. ดร.ษัษฐรัมย์ ธรรมบุษดี กรรมการผู้แทนฝ่ายผู้ประกันตน คณะกรรมการประกันสังคม (บอร์ดประกันสังคม) และอาจารย์ประจำวิทยาลัยสหวิทยาการ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ให้สัมภาษณ์กับ THE STANDARD WEALTH ว่า เมื่อปี 2567 บอร์ดประกันสังคมได้มีมติอนุมัติกรอบนโยบายการลงทุนหรือ Strategic Asset Allocation (SAA) ฉบับใหม่ ในระยะ 5 ปี เฟสที่ 1 เพื่อกำหนดการจัดสรรสินทรัพย์ (Asset Allocation) ประเภทต่างๆ
โดยอนุมัติขยายสัดส่วนการลงทุนสินทรัพย์ลงทุนนอกตลาดหุ้นจากเดิมที่กำหนดสัดส่วนไว้ที่ 2% เพิ่มเป็น 6% ของสัดส่วนพอร์ตลงทุนรวมหรือจากระดับเดิมที่มีมูลค่าประมาณ 10,000 ล้านบาท เป็นประมาณกว่า 1 แสนล้านบาท เนื่องจากมีความจำเป็นและเป็นการเพิ่มโอกาสสร้างผลตอบแทนจากการลงทุนสูงขึ้นในอนาคต ตามข้อแนะนำของบริษัท Mercer ที่เป็นที่ปรึกษาของประกันสังคม
ปัจจุบันการลงทุนในสินทรัพย์นอกตลาดหุ้นมีการลงทุนเต็มเพดานแล้ว ขณะที่ หลังมีปรับเปลี่ยน SAA ส่งผลในปี 2567 ส่งผลให้ผลตอบแทนจากการลงทุนเฉลี่ยปรับตัวดีขึ้นเป็นระดับ 5% ดีขึ้นจากปีก่อนหน้านี้ที่ทำได้ประมาณ 3%
สั่งเบรกเพิ่มสัดส่วนลงทุนสินทรัพย์นอกตลาดหุ้น
ในฐานะฝ่ายบอร์ดประกันสังคมผู้แทนฝ่ายผู้ประกันตน มีมุมมองว่าการปรับกรอบการลงทุนดังกล่าวแม้ว่าเป็นเรื่องที่ดี แต่การลงทุนในสินทรัพย์ลงทุนนอกตลาดหุ้นถูกจัดเป็นสินทรัพย์ลงทุนที่มีความเสี่ยงสูง
ดังนั้นแม้ว่าบอร์ดประกันสังคมได้มีมติอนุมัติกรอบนโยบายการลงทุนในกลุ่มสินทรัพย์นอกตลาดหุ้นไปแล้ว แต่ในช่วงเดือนกันยายน 2567 บอร์ดประกันสังคมได้มีคำสั่งให้ชะลอการลงทุนตามกรอบนโยบายการลงทุนใหม่ดังกล่าวออกไปเพื่อฝ่ายที่เกี่ยวข้องของประกันสังคมไปจัดทำกรอบการบริหารความเสี่ยงใหม่ สำหรับการลงทุนในสินทรัพย์นอกตลาดให้มีความรัดกุมขึ้น เพื่อใช้พิจารณาการลงทุนสินทรัพย์การลงทุนจำนวน 3 ประเภท ได้แก่ 1.หุ้นของบริษัทนอกตลาด 2.อสังหาริมทรัพย์นอกตลาด 3.โครงสร้างพื้นฐานนอกตลาด
รศ. ดร.ษัษฐรัมย์ ธรรมบุษดี กรรมการผู้แทนฝ่ายผู้ประกันตน คณะกรรมการประกันสังคม
“บอร์ดประกันสังคมผู้แทนฝ่ายผู้ประกันตน มีข้อเสนอไปว่าการลงทุนในสินทรัพย์นอกตลาดหุ้นของประกันสังคม ไม่ต้องการให้ประกันสังคมเป็นเจ้าของสินทรัพย์แบบ 100% เพื่อให้เกิดธรรมาภิบาล รวมทั้งเป็นกรอบการบริหารความเสี่ยง จริงๆ ประเด็นนี้ควรเสนอที่ประชุมบอร์ดประกันสังคมเมื่อวันที่ 11 มีนาคม ที่ผ่านมา แต่เสนอไม่ทัน เพราะใช้เวลาในการหารือประเด็นเกี่ยวการปรับสูตรบำนาญชราภาพที่เพิ่งอนุมัติค่อยยาวนาน” รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ กล่าว
25 มี.ค. นี้ บอร์ดประกันสังคม นัดถกเคาะกรอบลงทุนสินทรัพย์นอกตลาด
ในการประชุมบอร์ดประกันสังคมในรอบถัดไปที่กำหนดจะจัดในวันที่ 25 มีนาคมนี้ คาดว่ากองทุนประกันสังคมจะมีการนำเสนอรายละเอียดของแผนกรอบการบริหารความเสี่ยงการลงทุนสำหรับการลงทุนในสินทรัพย์นอกตลาดต่อที่ประชุมของบอร์ดประกันสังคมให้พิจารณาอีกครั้ง
รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ กล่าวต่อว่า บอร์ดประกันสังคมจะมีการอนุมัติกรอบและแนวทางบริหารความเสี่ยงการลงทุน แต่จะไม่เข้าไปมีส่วนในการบริหารจัดการบริหารรายละเอียดสินทรัพย์การลงทุนเพื่อให้เป็นไปตามหลักการธรรมาภิบาล
นอกจากนี้การจัดทำกรอบการบริหารความเสี่ยงใหม่การลงทุน สำหรับการลงทุนในสินทรัพย์นอกตลาดดังกล่าวนี้ ยังเป็นการป้องกันปัญหาการซ้ำรอยคล้ายกรณีที่เกิดขึ้นจากการลงทุนอาคาร SKYY9 Centre ย่านพระราม 9 ซึ่งมีการลงทุนในปี 2565 ที่ผ่านมา
สำหรับการลงทุนในอาคาร SKYY9 Centre ของประกันสังคมได้มีการตั้งกองทรัสต์ เพื่อมาลงทุนในอาคารดังกล่าวซึ่งเป็นปัญหาในด้านธรรมาภิบาลตามมา เนื่องจากจะไม่มีการรายงานรายละเอียดของสินทรัพย์ที่เข้าไปลงทุนให้ทราบข้อมูลอย่างชัดเจน
ทั้งนี้หากเปรียบเทียบการลงทุนของกองทุนบำนาญในต่างประเทศ เช่น สวีเดนหรือเดนมาร์ก ที่มีการรายงานสินทรัพย์ลงทุนอย่างละเอียดเพื่อรายงานข้อมูลให้ผู้ประกันตนทราบข้อมูลอย่างโปร่งใส
“การลงทุนนอกตลาดไม่ใช่เรื่องที่เลวร้าย เป็นการลงทุนเพื่ออนาคตตามแนวทางกองทุนบำนาญทั่วโลก แต่มองว่าสินทรัพย์นอกตลาดมีสัดส่วน 90% เป็นสินทรัพย์ที่เน่า อีก 10% จะเป็นสินทรัพย์ที่ดี ดังนั้นจึงจำเป็นต้องมีกระบวนการกลั่นกรองเพื่อให้ลงทุนในสินทรัพย์ที่มีอยู่ 10% ดังนั้นมีวิธีการที่ง่ายมาก เช่น เวลาจะไปลงทุนต้องมีพาร์ตกองทุนขนาดใหญ่ระดับโลกเข้าร่วมลงทุนด้วยเพื่อลดความเสี่ยงการลงทุน เพื่อป้องกันไม่ให้ซ้ำรอยเป็นปัญหา SKYY9 อีกในอนาคต”
นอกจากนี้บอร์ดประกันสังคมผู้แทนฝ่ายผู้ประกันตน ยังมีข้อเสนอให้กำหนดเงื่อนไขว่ากองทุนประกันสังคมควรลงทุนถือหุ้นในสัดส่วนไม่เกิน 35% ต่อสินทรัพย์ เพื่อเป็นการกระจายความเสี่ยงการลงทุน อีกทั้งเนื่องจากประกันไม่ได้มีความเชี่ยวชาญในการทำธุรกิจเฉพาะด้านจึงไม่ควรลงทุนจนมีฐานะเป็นผู้ถือหุ้นใหญ่หรือเป็นเจ้าของกิจการ และจำเป็นจะต้องกระจายความเสี่ยงในการลงทุนประเภทสินทรัพย์ต่างๆ ให้มีความสมดุลกันด้วย
ลุยตรวจสอบความผิดปกติ การลงทุนอาคาร SKYY9
รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ ยังกล่าวเพิ่มเติมว่า การลงทุนอาคาร SKYY9 Centre ที่เกิดขึ้นในปี 2565 ซึ่งในฐานะบอร์ดประกันสังคมผู้แทนฝ่ายผู้ประกันตน เพิ่งเข้ามาทำงานในช่วงปี 2567 ยังไม่ได้รับรายงานข้อมูลส่วนที่มีปัญหานี้
ภาพอาคาร SKYY9 Centre ที่กองทุนประกันสังคมเข้าลงทุนและถูกวิจารณ์ว่าลงทุนในราคาที่สูงเกินจริง
ทั้งนี้ปัจจุบันบอร์ดประกันสังคมอยู่ระหว่างศึกษาหาแนวทางเกี่ยวกับการตรวจสอบการลงทุน รวมถึงได้มาอาคาร SKYY9 Centre ที่อยู่ในพอร์ตประกันสังคม ว่ามีกระบวนการได้มาที่มีข้อผิดพลาด ไม่มีความโปร่ง และผิดหลักธรรมาภิบาล รวมทั้งส่งผลกระทบต่อประกันสังคม เช่น ประเด็นผลประโยชน์ทับซ้อน, ความบกพร่องในหน้าที่, ซึ่งหากตรวจสอบแล้วพบความผิดก็พร้อมจะดำเนินการตามระเบียบและกฎหมายที่เกี่ยวข้องต่อไป แม้ก่อนหน้านี้ประกันสังคมจะออกมายืนยันว่าการลงทุนในอาคาร SKYY9 ดำเนินอย่างถูกต้องครบถ้วนตามระเบียบ
