เมื่อวันที่ 11 ธันวาคม 2565 มูลนิธิ Purin Pictures ได้จัดกิจกรรม Short Film Camp 2022 กิจกรรมเวิร์กช็อปด้านการผลิตภาพยนตร์ ที่จัดขึ้นเป็นปีที่ 2 โดยปีนี้เป็นการสนับสนุนคนทำหนังรุ่นใหม่จาก 4 ประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ได้แก่ สปป.ลาว เมียนมา กัมพูชา และไทย ในระหว่างวันที่ 2-12 ธันวาคม 2565  ที่ศูนย์สร้างสรรค์การออกแบบ กรุงเทพฯ (TCDC)

อาทิตย์ อัสสรัตน์ Director of Purin Pictures และเป็นหนึ่งในผู้ก่อตั้ง Purin Pictures กล่าวว่า Short Film Camp เรามีเป้าหมายเพื่อให้โอกาสผู้กำกับและโปรดิวเซอร์รุ่นใหม่จากประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ได้ฝึกฝนทักษะทางภาพยนตร์ในระดับมืออาชีพ และมีโอกาสได้รับทุนสร้างภาพยนตร์สั้นของตนเอง

“เราต้องการสนับสนุนผู้กำกับหนังรุ่นใหม่ ด้วยการเข้าไปช่วยอัดฉีดเงินให้กับเหล่าคนทำหนังในทวีปเอเชีย เนื่องจากเป็นทวีปที่มีปัญหาในเรื่องโครงสร้างภาพยนตร์ที่ค่อนข้างคล้ายกัน คือไม่ได้รับเงินสนับสนุนจากภาครัฐ และในบางประเทศการศึกษาภาพยนตร์ก็ยังไม่ค่อยดี”

อาทิตย์กล่าวต่อไปว่า เดิม Purin Pictures กิจกรรมหลักของเราคือ การให้ทุนสร้างหนังยาว โดยให้มา 5 ปี ประมาณ 60 เรื่อง แต่เรากลับพบว่ามีเพียง 3 ประเทศที่ไม่เคยได้ทุนไปทำหนัง คือ สปป.ลาว เมียนมา และกัมพูชา เนื่องจากอุตสาหกรรมภาพยนตร์ยังไม่ค่อยแข็งแรง และการเรียนภาพยนตร์ในประเทศยังมีน้อย จึงมีการปรับรูปแบบการให้ทุนเป็นประเภทหนังสั้น เพื่อขยายโอกาสให้เข้าถึงกลุ่มประเทศเหล่านี้มากขึ้น

โดยความพิเศษของ Short Film Camp 2022 จึงเปรียบเสมือนการเปิดโอกาสให้กับผู้กำกับหนังรุ่นใหม่ที่อายุไม่เกิน 30 ปี มาจาก สปป.ลาว เมียนมา กัมพูชา และไทย ได้มาร่วมเวิร์กช็อปจำนวน 12 ทีม แต่ละทีมประกอบไปด้วยผู้กำกับและโปรดิวเซอร์ รวมผู้เข้าร่วมทั้งหมด 24 คน ซึ่ง Purin Pictures ช่วยสนับสนุนค่าเดินทางและที่พักตลอดการจัดกิจกรรมให้ผู้เข้าร่วมทุกคน ถือเป็นกิจกรรมฟรี ไม่มีค่าใช้จ่าย

“12 ทีมที่ผ่านการคัดเลือกจะมีโปรเจกต์ภาพยนตร์สั้นโดดเด่นและน่าสนใจให้มาเข้าร่วมพัฒนาโปรเจกต์เป็นเวลา 11 วัน และเรียนรู้ทักษะการสร้างภาพยนตร์ระดับมืออาชีพจากผู้กำกับและโปรดิวเซอร์แนวหน้าของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้”

อาทิตย์กล่าวต่ออีกว่า เมื่อสิ้นสุดการเวิร์กช็อป ทุกทีมจะนำเสนอโปรเจกต์ภาพยนตร์สั้นของตัวเองกับคณะกรรมการ ผู้ชมในห้อง รวมถึงผู้ชมทางบ้านผ่าน Facebook Live เพื่อชิงทุนสร้างภาพยนตร์สั้นจำนวน 4 รางวัล รางวัลทุนละ 250,000 บาท โดยในปีนี้ได้รับการสนับสนุนเงินทุนจาก Netflix, White Light Post, Kantana Sound Studio และการสนับสนุนสถานที่เข้าร่วมกิจกรรม โดยศูนย์สร้างสรรค์การออกแบบ กรุงเทพฯ (TCDC) 

อย่างไรก็ดี ปัจจุบัน Purin Pictures คือกองทุนสนับสนุนภาพยนตร์อิสระในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยเริ่มก่อตั้งใน พ.ศ. 2560 ภายใต้มูลนิธิภูรินทร์ ทุนที่สนับสนุนแบ่งออกเป็น 3 ประเภท ทุนผลิตภาพยนตร์ในช่วง Production ทุนผลิตภาพยนตร์ในช่วง Post-Production และทุนจัดกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับภาพยนตร์ ปัจจุบันภาพยนตร์ที่เราสนับสนุนต่างได้รับการยอมรับจากเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติทั่วโลก อาทิ เทศกาลภาพยนตร์นานาชาติเมืองคานส์ เทศกาลภาพยนตร์นานาชาติเวนิส และเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติเบอร์ลิน อันเป็นการส่งเสริมให้ภาพยนตร์จากภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เข้าถึงกลุ่มผู้ชมต่างชาติในวงกว้างยิ่งขึ้น

ฮีซัมร์ เจ๊ะมามะ และ กาจพล นิติพิสานนท์ จากประเทศไทย กล่าวว่า ‘Ponay’ คือชื่อภาพยนตร์ที่ทีมตนเองเสนอนั้น เป็นบทที่เล่าถึงบุคคล LGBTQIA+ ในประเทศไทย ที่ถึงเวลาต้องเกณฑ์ทหาร การเกี่ยวข้องกับศาสนา และบุคคลในเรื่องที่มีบ้านเกิดอยู่ที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ซึ่งเรื่องดังกล่าวเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นจริง ที่เขารู้สึกถึงความไม่ปกติ และอยากให้คนเข้าใจคนกลุ่มนี้

ฮีซัมร์กล่าวว่า ตนเกิดและเติบโตที่อำเภอสุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาส พื้นที่ชายแดนที่อยู่ติดกับประเทศมาเลเซีย ทุกครั้งที่ผมได้ยินคำว่า ‘ปอแน’ ที่ถูกใช้เรียกเพศที่สามในพื้นที่ 3 หวัดชายแดนภาคใต้ ตนกลับรู้สึกว่าเป็นคำสแลงที่ลดทอนคุณค่าของคนเหล่านี้ นั่นจึงเป็นที่มาทำให้ตนเขียนเรื่องนี้ และตั้งชื่อว่า ‘ปอแน’

“วันนั้นผมกลับไปเกณฑ์ทหาร แล้วได้กลับไปเจอเพื่อนสนิทในวัยเด็ก ที่เขาได้แปลงเพศเป็นผู้หญิงแล้ว เรารู้สึกเซอร์ไพรส์มาก แต่เขากลับถูกเรียกปอแน เหตุการณ์ในวันนั้นเป็นอะไรที่ผมไม่ลืมเลย เพราะเขาได้กลายเป็นเหยื่อของคำนี้” ฮีซัมร์กล่าว

ฮีซัมร์กล่าวต่ออีกว่า แม้คำว่าปอแนที่ถูกเรียกเพศทางเลือกในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้จะทำให้เขาเองรู้สึกเจ็บปวด แต่เมื่อมองลึกลงไปนั้น สิ่งที่กลับทำให้คนกลุ่มนี้เจ็บปวด คือกระบวนการยืนยันเพศตัวเองด้วยใบรับรองแพทย์ ที่ชื่อว่าใบเพศสภาพไม่ตรงกับเพศกำเนิด เพื่อใช้ในการเกณฑ์ทหาร ซึ่งก็ต้องไปนั่งคุยกับหมอเพื่อยืนยันว่าไม่ใช่ผู้ชาย

ขณะที่กาจพลมองว่า ระบบราชการที่ถูกออกแบบมาโดยไม่ตั้งใจ สุดท้ายมันกลับกดทับใครสักคนหนึ่งอยู่ ทำให้คนกลุ่มหนึ่งต้องเจ็บปวด เพียงเพราะระบบที่ถูกออกแบบขึ้นมา นั่นจึงเป็นเหตุผลที่ทีมเราเลือกจะทำหนังเรื่องนี้ 

Moe Myat May Zarchi และ Vicky Nway จากเมียนมา กล่าวว่า บทหนังเรื่อง Sad Diva Lands on the Moon ที่เขียนขึ้นมานั้น เป็นเรื่องเกี่ยวกับเด็กสาวที่อยู่ใต้การกดขี่ทางการเมืองในประเทศของเธอ เมื่อถูกกักขังในบ้านของตัวเอง จินตนาการของเธอก็พลุ่งพล่าน เธอเล่นบทบาทสมมติเป็นนักบินอวกาศหญิง และนางละครผู้เศร้าสร้อยที่ถูกล้างสมอง ผู้ซึ่งติดอยู่ในรายการทีวีโฆษณาชวนเชื่อย้อนยุค โดยเธออ้างอิงจากเหตุการณ์รัฐประหารเมื่อ 2 ปีที่แล้วที่เกิดขึ้นจริงในเมียนมา ผ่านหนังเรื่องนี้ที่เธออยากทำ

“อยากทำหนังเรื่องนี้ขึ้นมา เพราะตรงกับที่ตอนนี้เธอกำลังเผชิญกับความรู้สึกกลัว และความโกรธที่ไม่สามารถทำอะไรได้” 

Moe Myat May Zarchi กล่าวต่อว่า เธอรู้สึกตื่นเต้นที่ผ่านเข้ารอบได้เข้ามาเวิร์กช็อปในงาน Short Film Camp เพราะก่อนหน้านี้ไม่เคยได้เข้าร่วมการเวิร์กช็อปทำหนังจากที่ไหน ที่นี่คือครั้งแรก ทำให้เธอรู้สึกตื่นเต้น และถือเป็นโอกาสที่จะทำให้เธอได้เจอคนในวงการภาพยนตร์ สุดท้ายสิ่งที่เธอประทับใจคือ การได้ลองพิทชิงบนเวทีจริงๆ 

“รู้สึกตื่นเต้น ทำหนังมา 11 ปีแล้ว แต่ยังไม่เคยขึ้นเวทีในต่างประเทศเลย นี่คือครั้งแรก ทำให้ได้เจอกับคนทำหนัง และได้รับคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ ทำให้เราได้เรียนรู้อะไรเยอะมาก” Moe Myat May Zarchi กล่าว 

ด้าน Seng Savunthara และ Te Meily จากกัมพูชา กล่าวว่า Parallax View เป็นภาพยนตร์สั้นแนวทดลองที่แยกโครงสร้างวิถีต่างๆ ของตัวตน เรื่องราวเกิดขึ้นในห้องสอบปากคำ ภาพยนตร์จะสำรวจ Power Dynamic ของผู้สัมภาษณ์และผู้ถูกสัมภาษณ์ ผู้ที่ได้ถามคำถามและผู้ที่ต้องตอบคำถาม

โดยได้แรงบันดาลใจมาจากจดหมายที่หายไป ที่ทำให้เขาอยากเขียนบทหนังในครั้งนี้ขึ้นมา โดยจดหมายดังกล่าวถูกเขียนถึงโดยคนที่ล้มกษัตริย์ของกัมพูชา ในช่วง ค.ศ.1973 และหลังจากนั้นใน ค.ศ.1975-1979 ได้เกิดเหตุการณ์ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์กลุ่มเขมรแดงขึ้นในประเทศกัมพูชา

“จดหมายที่หายไปทำให้ผมอยากทำหนังเรื่องนี้ขึ้นมา ซึ่งจริงๆ แล้วจดหมายดังกล่าวมีการเปิดเผยอยู่แล้ว และทุกคนสามารถเข้าถึงได้ เพียงแต่ไม่มีใครสนใจ เพราะมันเป็นจดหมายที่ถูกเขียนขึ้นโดยคนที่ล้มกษัตริย์ของกัมพูชา” Seng Savunthara กล่าว

Seng Savunthara กล่าวต่อไปว่า การได้เข้าร่วม Short Film Camp 2022 ในครั้งนี้ ได้เรียนรู้อะไรเยอะมาก สิ่งที่เขาประทับใจเป็นช่วงเวิร์กช็อป และคลาสแอ็กติ้งการแสดง ที่ช่วยให้เขาได้เรียนรู้การกำกับนักแสดง ซึ่งมันช่วยได้มาก เพราะเขาต้องทำงานร่วมกับนักแสดง

สำหรับ Short Film Camp 2022 ในปีนี้ มี 4 ทีมได้รับรางวัลชนะเลิศทุนสร้างภาพยนตร์สั้นจำนวน 4 รางวัล รางวัลทุนละ 250,000 บาท ได้แก่ Ponay จากไทย, Sad Diva Lands on the Moon จากเมียนมา, Termite Life จากไทย, The Witness จาก สปป.ลาว และอีก 2 ทีมที่ได้รับรางวัลชมเชย ได้แก่ Parallax View จากกัมพูชา และ Sunset จากเมียนมา โดยรางวัลนี้คือการได้โอกาสไปเข้าร่วมงานเสวนา Platform BUSAN ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติปูซาน ที่เกาหลีใต้ ในปีหน้า