คาริม ข่าน หัวหน้าอัยการศาลอาญาระหว่างประเทศ (International Criminal Court: ICC) เปิดเผยวานนี้ (2 มีนาคม) ว่าเขาจะเปิดการสืบสวนกรณีความเป็นไปได้ในการก่ออาชญากรรมสงครามในยูเครน ภายหลังได้รับคำร้องจากรัฐสมาชิกจำนวนมากอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน
คำร้องดังกล่าวมีขึ้นภายหลังรัสเซียเปิดฉากการทำสงครามบุกยูเครนเต็มรูปแบบตั้งแต่วันที่ 24 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ซึ่งเชื่อว่าส่งผลให้มีประชาชนเสียชีวิตไปแล้วหลายพันคน ตามข้อมูลที่ได้จากทางการยูเครนและรัสเซีย รวมถึงองค์การสหประชาชาติ (UN)
“การสืบสวนเชิงรุกเริ่มต้นขึ้นอย่างเป็นทางการในยูเครน ตามเอกสารอ้างอิงสถานการณ์ที่ได้จาก 39 รัฐภาคี” ข่านระบุในโพสต์ข้อความทางทวิตเตอร์
เอกสารอ้างอิงสถานการณ์ในยูเครนจากรัฐสมาชิกดังกล่าวช่วยให้การสืบสวนดำเนินไปได้อย่างรวดเร็ว เนื่องจากทางอัยการไม่ต้องขออนุมัติจากศาลอาญาระหว่างประเทศในกรุงเฮก และลดขั้นตอนดำเนินการไปได้หลายเดือน
แถลงการณ์ของข่านระบุว่า สำนักงานอัยการ ICC จะเริ่มต้นการรวบรวมหลักฐานสำหรับ “ข้อกล่าวหาทั้งในอดีตและปัจจุบันเกี่ยวกับการก่ออาชญากรรมสงคราม อาชญากรรมต่อมนุษยชาติ หรือการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ที่กระทำโดยบุคคลใดๆ ในดินแดนที่เป็นส่วนหนึ่งของยูเครน”
ขณะที่ยูเครนได้ยอมรับเขตอำนาจศาลของ ICC สำหรับคดีก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติและอาชญากรรมสงครามในดินแดนของตน ตั้งแต่ปลายปี 2013 ก่อนจะเกิดการผนวกรวมสาธารณรัฐไครเมียเข้ากับรัสเซียในปี 2014 และเกิดการสู้รบอย่างรุนแรงระหว่างกองทัพยูเครนกับกลุ่มแบ่งแยกดินแดนฝักใฝ่รัสเซียในภูมิภาคดอนบาส ทางตะวันออกของยูเครน
ซึ่งในเดือนธันวาคม 2020 สำนักงานอัยการ ICC ประกาศว่า มีเหตุผลที่เชื่อได้ว่าเกิดการก่ออาชญากรรมสงครามและอาชญากรรมอื่นๆ ในระหว่างสถานการณ์ขัดแย้งในพื้นที่ภาคตะวันออกของยูเครน แต่ไม่มีการร้องขอให้ดำเนินการสืบสวนเต็มรูปแบบ
อย่างไรก็ตาม รัสเซียนั้นไม่ใช่รัฐสมาชิกของ ICC และปฏิเสธการยอมรับเขตอำนาจศาล แต่ ICC ยังสามารถดำเนินการสืบสวนข้อกล่าวหาก่ออาชญากรรมสงครามและก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติในดินแดนยูเครนได้ โดยไม่ต้องคำนึงถึงสัญชาติของผู้ต้องสงสัยกระทำผิด
ภาพ: www.icc-cpi.int
อ้างอิง: