สรุปสงครามรัสเซีย-ยูเครน ทำไมคริปโตและ NFT ถึงมีบทบาทสำคัญ จนแทบจะเป็น ‘สงครามคริปโตครั้งแรกของโลก’

ย้อนกลับไปวันแรกที่โลกเรารู้จัก Bitcoin และเทคโนโลยีบล็อกเชน ทั้งสองอย่างเกิดขึ้นมาพร้อมกันด้วยคำถามที่ว่า รัฐหรือตัวกลางในระบบการเงินดูแลเงินเราได้จริงๆ หรือ? เราเชื่อว่าองค์กรเหล่านั้นทำให้เงินของเราไม่ใช่ของเราอีกต่อไป และสงครามระหว่างรัสเซียและยูเครนก็แสดงให้เห็นว่า การมีอยู่ของโลกคริปโตเคอร์เรนซีและเทคโนโลยีบล็อกเชนนั้นดีและสำคัญกับเรามากจริงๆ

หลังการประกาศโจมตีจากรัสเซีย ประชาชนยูเครนพากันถอดเงินจากตู้ ATM และธนาคาร เพราะกลัวว่าเงินที่ตนเองมีอยู่จะไม่สามารถถอนออกได้ในอนาคต หลายคนโยกย้ายเงินเหล่านั้นไปซื้อเหรียญคริปโต โดยเฉพาะ BTC และ ETH แม้ว่าตอนนั้นตลาดซื้อขายคริปโตจะร่วงหนักก็ตาม

หลังจากการโจมตีครั้งที่ 1 ยูเครนได้รับผลกระทบหนัก สัญญาณอินเทอร์เน็ตขาดหาย ระบบสื่อสารใช้การไม่ได้ในหลายพื้นที่ อีกทั้งนานาชาติก็ไม่ได้ให้ความช่วยเหลืออย่างที่คิด สิ่งที่ทำให้ยูเครนสามารถยืนหยัดสู่สงครามครั้งนี้ได้คือเงินทุนหล่อเลี้ยงที่มากเพียงพอ เมื่อพึ่งคนอื่นไม่ได้ รัฐบาลยูเครนจึงตัดสินใจประกาศขอรับบริจาคเงินสนับสนุนทหารยูเครนเพื่อสู้กับรัสเซียเป็นคริปโตสกุลเงิน BTC และ ETH ผ่านแอ็กเคานต์หลัก @Ukraine ทางทวิตเตอร์

แน่นอนว่าชาวคริปโตพากันระดมเงินบริจาคอย่างคับคั่ง จนสามารถระดมทุนได้เกือบ 18 ล้านดอลลาร์ภายใน 48 ชั่วโมง แม้จะเป็นเงินจำนวนไม่มากนัก แต่ก็เป็นจำนวนเงินมากพอให้ทหารยูเครนต่อลมหายใจ และแน่นอนว่าเงินจำนวนนี้ไม่มีดอกเบี้ยและไม่จำเป็นต้องคืน

การระดมทุนครั้งนี้ทำให้ชาวโลกเห็นว่าระบบบล็อกเชนและคริปโตนั้นมีประสิทธิภาพเพียงใด สามารถขนย้ายเงินจากทั่วโลกได้อย่างง่ายดาย รวดเร็ว และไม่จำเป็นต้องผ่านคนกลางใดๆ ซึ่งเงินในจำนวนดังกล่าว Elliptic บริษัทผู้เชี่ยวชาญด้านบล็อกเชน เปิดเผยว่ามีเงินยอดใหญ่ๆ จากการขาย NFT มากพอสมควร บางแอดเดรสบริจาคเงินถึง 1.86 ล้านดอลลาร์จากจำนวนเงินทั้งหมด

ขณะเดียวกัน ทางฝั่งรัสเซียกำลังถูกนานาประเทศคว่ำบาตรทางการเงินด้วยการตัดรัสเซียออกจากเครือข่าย SWIFT ซึ่งทำให้การโอนเงินและการซื้อขายระหว่างประเทศหยุดชะงักลง ค่าเงินรูเบิลเริ่มลดต่ำลง ประชาชนและภาคเอกชนเริ่มหันมาสนใจถือคริปโตมากขึ้น จนกระทั่งล่าสุดธนาคารกลางรัสเซียได้ออกมาตรการตอบโต้ภาวะเงินเฟ้อ โดยเพิ่มอัตราดอกเบี้ยหลักเป็น 2 เท่า จาก 9.5% เป็น 20% นอกจากนี้ยังบังคับให้ภาคเอกชนแปลง 80% ของรายได้จากสกุลเงินต่างประเทศให้เป็นเงินของรัสเซีย ส่งผลให้เงินดิจิทัล USDT แข็งค่าขึ้น 30% และเงินรูเบิลอ่อนค่าลงไปอีก

คนรัสเซียและยูเครนหันมาถือเหรียญคริปโตมากขึ้น มีรายงานจาก Cointelegraph ว่าปริมาณซื้อขาย Bitcoin และ Altcoin เพิ่มขึ้น 200% ในตลาดซื้อขายเหรียญคริปโตในยูเครน เช่นเดียวกับคนรัสเซียที่หันซื้อเหรียญคริปโตหลังจากที่รูเบิลอ่อนค่าลง

นอกจากนี้ ทางฝั่งรัฐบาลยูเครน โดยเฉพาะ มิคาอิล เฟโดรอฟ รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการเปลี่ยนแปลงทางดิจิทัลของยูเครน ได้พยายามเรียกร้องให้ Exchange ทั่วโลกร่วมมือกันแบนบัญชีของนักการเมืองและผู้ใช้งานชาวรัสเซียและเบลารุส เนื่องจากต้องการตัดเส้นทางการเงินของรัสเซียให้มากที่สุด ข้อเรียกร้องนี้เกิดคำถามแก่ชุมชนคริปโตมากมาย แม้เข้าใจว่า Exchange เหล่านี้เป็นระบบ Centralized แต่การแบนบัญชีผู้ใช้ก็เหมือนกับขัดหลักการทางการเงินของคริปโตซึ่งไม่เชื่อในคนกลาง แน่นอนว่าเหล่า Exchange เหล่านั้นปฏิเสธการแบน ทั้งยังบอกอีกว่า แค่สงครามก็ทำให้ประชาชนในรัสเซียลำบากมากพอแล้ว

หันมาฟากประชาชนโลกคริปโต ไม่ว่าจะเป็นนักพัฒนา, ศิลปิน NFT รวมถึงเจ้าของ CEX ฯลฯ ต่างออกออกมากดดัน แสดงตัว และสนับสนุนยูเครนในวิธีการต่างกัน

Pussy Riot, Trippy Labs, สมาชิก PleasrDAO เปิดตัว ‘Ukraine DAO’ เพื่อระดมทุนช่วยเหลือชาวยูเครน ผ่านองค์กรแบบ DAO ในระบบบล็อกเชน
วิตาลิก บูเตริน หนึ่งในผู้ก่อตั้ง Ethereum ซึ่งเป็นชาวรัสเซียเอง ก็ออกมาประณามการกระทำของรัสเซียผ่านทางทวิตเตอร์ พร้อมทั้งประกาศช่วยเหลือยูเครนผ่าน Ukraine DAO
CZ เจ้าของ Binance ตลาดซื้อขายเหรียญคริปโต ออกมาบริจาคให้ยูเครนเป็นจำนวนเงิน 10 ล้านดอลลาร์ เป็นสกุลดิจิทัล
แซม แบงก์แมน-ฟรายด์ ผู้ก่อตั้ง FTX ตลาดซื้อขายเงินคริปโต ทวีตว่าจะให้เงิน 25 ดอลลาร์แก่ชาวยูเครนทุกคนบนแพลตฟอร์ม
นักลงทุนชาวยูเครน Artyom Fξdosov เปิดเผยทางทวิตเตอร์ว่า เขาอยู่รอดในสงคราม และโชคดีมากที่ตัวเองยังพอมีเงินในโลกคริปโตและการขาย NFT เนื่องจากบัตรเครดิตของตนเองถูกอายัดและเงินเก็บสูญหมดแล้ว
นอกจากนี้ชาวคริปโตยังพากันลงทุนและสนับสนุนศิลปินชาวยูเครนผ่านการซื้อขาย NFT มีการรวมลิสต์ผ่านทางช่องทางต่างๆ มากมาย

สื่อสัญชาติอเมริกัน The Washington Post เปรียบสงครามครั้งนี้ว่าเป็น ‘สงครามคริปโตครั้งแรก’ และยังบอกว่าอีกว่าไม่ใช่หนสุดท้าย สิ่งที่น่าสนใจครั้งนี้ คริปโตถูกใช้เป็นเครื่องมือในการระดุมทุนจากทั่วโลก เพื่อต่อสู่กับความขัดแย้งของทั้งสองประเทศ แม้ไม่ได้โดดเด่นจนเป็นผู้เล่นหลัก แต่ก็มีบทบาทและกลายเป็นช่องว่างให้มีการเคลื่อนย้ายเงินได้ มีการระดมทุนแบบ DAO มีการบริจาคเงินสกุลคริปโตผ่านระบบบล็อกนเชนที่มีประสิทธิภาพ มีการพยายามเจรจาหวาดล้อม และแซงก์ชันทางการเงินผ่าน CEX แม้ถูกปฏิเสธภายหลัง ประชาชนเลือกถือคริปโตเป็นทางออกในทางสังคมเป็นสัดส่วนมากขึ้นกว่าเดิม ยูเครนยังใช้เครื่องมือสื่อสารกับโลกในช่องทางใหม่ๆ ที่ชาวคริปโตนิยมใช้กัน ไม่ว่าจะเป็นทวิตเตอร์ หรือเทเลแกรม

แม้เงินดิจิทัลจะมีความผันผวนสูง แต่เราก็ปฏิเสธไม่ได้ว่าสงครามครั้งนี้ล้วนแสดงให้เห็นถึงประสิทธิและคุณประโยชน์ของคริปโตและบล็อกเชน พร้อมข้อเท็จจริงที่ว่า ‘เงินของเราไม่ใช่ของเรา’ เมื่อคนกลางมาเกี่ยวข้อง เหมือนกับที่ธนาคารกลางรัสเซียถูกแช่แข็งเงินกว่า 6.4 แสนล้านเหรียญดอลลาร์ ซึ่งเหตุการณ์นี้จะไม่เกิดขึ้นเลยถ้าถูกเก็บไว้ในบล็อกเชน

ภาพ: Hannibal Hanschke, Sarah Silbiger /Getty Images

อ้างอิง: