วันนี้ (28 สิงหาคม) นพ.สุวรรณชัย วัฒนายิ่งเจริญชัย อธิบดีกรมอนามัย กล่าวถึงแนวโน้มการบริโภคอาหารสำเร็จรูปหรืออาหารแปรรูปที่เพิ่มมากขึ้น จากรูปแบบวิถีชีวิตของประชาชนที่เร่งรีบว่า อาหารแปรรูปตามท้องตลาดส่วนใหญ่ผ่านการจัดเตรียม ปรุงรส กลิ่น ปรับเปลี่ยนรูปร่าง บรรจุภัณฑ์ เพื่อให้ง่ายต่อการกินและเก็บรักษา อาหารแปรรูปบางชนิดมีการเติมส่วนผสมต่างๆ เช่น สารให้ความหวานแทนน้ำตาล สารเติมแต่งอาหารเพื่อเพิ่มสีสันและกลิ่นให้น่ากิน สารกันบูดเพื่อคงความสดใหม่และยืดอายุการเก็บรักษา
ในบางประเภทอาจใส่น้ำตาลธรรมชาติหรือน้ำตาลฟรุกโตสชนิดพิเศษ (High Fructose Corn Syrup) มากเกินไป เพื่อให้อาหารมีรสชาติ เนื้อสัมผัส และสีตามที่ต้องการ ส่งผลให้อาหารแปรรูปมีปริมาณน้ำตาล โซเดียม และไขมันอิ่มตัวสูง
นพ.สุวรรณชัยกล่าวต่อไปว่า หากบริโภคอาหารแปรรูปมากเกินไป จะทำให้ร่างกายเสี่ยงขาดสารอาหารสำคัญ ได้แก่ วิตามินและแร่ธาตุต่างๆ ที่พบมากในผักและผลไม้ ซึ่งมีส่วนช่วยให้กระบวนการต่างๆ ของร่างกายทำงานได้เป็นปกติ โดยเฉพาะระบบประสาทและกล้ามเนื้อ นอกจากนี้ผักและผลไม้หลากสียังอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยป้องกันเซลล์ไม่ให้เกิดความเสียหาย หากร่างกายขาดสารอาหารเหล่านี้ จะส่งผลให้เซลล์ถูกทำลายได้ง่าย ผิวหนังเหี่ยวย่น เกิดริ้วรอยก่อนวัยอันควร
สำหรับโปรตีนที่เป็นองค์ประกอบโครงสร้างของเนื้อเยื่อต่างๆ ในร่างกาย ทั้งผิวหนัง กระดูก กล้ามเนื้อ เล็บ เอ็น และข้อ โปรตีนยังเป็นสารอาหารสำคัญในการซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอและใช้สร้างเซลล์ภูมิคุ้มกันต่างๆ อาหารแปรรูปมักจะมีน้ำตาล ไขมัน และโซเดียมสูง แต่มีโปรตีนต่ำ หากร่างกายได้รับโปรตีนไม่เพียงพอ จะทำให้ป่วยง่าย หายช้า และอาจเสี่ยงสมองเสื่อมจากการขาดกรดอะมิโนจำเป็นต่อสมองอย่างทริปโตเฟน ที่พบได้ในเนื้อสัตว์ นม ไข่ และใยอาหาร มีส่วนสำคัญในการช่วยระบบขับถ่าย ทำให้เกิดกระบวนการหมักในลำไส้ได้ กรดไขมันสายสั้นช่วยชะลอภาวะการอักเสบของสมองที่เพิ่มขึ้นตามอายุ สามารถกำจัดเซลล์มะเร็ง และลดการอักเสบของลำไส้ใหญ่
นพ.สุวรรณชัยกล่าวต่อไปว่า กรมอนามัยขอแนะนำ 7 เคล็ดลับป้องกัน ช่วยให้สมองดี สุขภาพแข็งแรง ได้แก่
- กินผักให้มาก กินผลไม้เป็นประจำ
- กินธัญพืชไม่ขัดสี ถั่วเปลือกแข็ง และถั่วเมล็ดแห้งต่างๆ
- กินโปรตีนจากปลา ไข่ นม เนื้อสัตว์ไม่ติดมัน
- ลดอาหารหวาน มัน เค็ม เลี่ยงอาหารแปรรูป
- ศึกษาข้อมูลโภชนาการก่อนซื้อทุกครั้ง เพื่อป้องกันไม่ให้กินอาหารมากเกินปริมาณที่กำหนด ได้รับพลังงานจากน้ำตาลและไขมันสูงเกินไป ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน
- ดูแลสิ่งแวดล้อมให้เหมาะสมโดยหลีกเลี่ยงสถานที่มลภาวะสูง
- มีกิจกรรมทางกาย ออกกำลังกายเป็นประจำ ผ่อนคลายความเครียด และนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ เพื่อป้องกันไม่ให้แก่ก่อนวัยและส่งผลดีต่อสมองด้วย
