หากพูดถึงการแสดงบัลเลต์ที่มีชื่อเสียงระดับโลก Swan Lake คงเป็นหนึ่งในโชว์ต้นๆ ที่ใครหลายคนนึกถึง หลังถูกประพันธ์ขึ้นในช่วงปลายศตวรรษที่ 19 และนำไปแสดงโดยคณะบัลเลต์ต่างๆ มากมาย แต่เวอร์ชันที่โด่งดังและถือเป็นต้นแบบที่ได้รับความนิยมสูงสุดมายาวนานกว่า 100 ปีคงต้องยกเครดิตให้โชว์ของคณะมาริอินสกีบัลเลต์ ที่จัดแสดงครั้งแรกเมื่อวันที่ 15 มกราคม 1895 ณ โรงละครมาริอินสกีที่เซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก
Swan Lake ประพันธ์โดย ปิออตร์ อิลิช ไชคอฟสกี ในช่วงปี 1875-1876 ออกแบบท่าเต้นโดย ยูลิอุส ไรซิงเกอร์ และถูกนำขึ้นแสดงครั้งแรกโดยคณะบอลชอย ณ กรุงมอสโก เมื่อปี 1877 ก่อนจะได้กระแสตอบรับที่ไม่ดีเท่าไรจากนักวิจารณ์ จนกระทั่งช่วงต้นปี 1890 มาริอุส เปปิตา และเลฟ อิวานอฟ ได้ทำการปรับปรุงท่าเต้นและดนตรีประกอบของ Swan Lake ขึ้นใหม่ทั้งหมดจนเสร็จสมบูรณ์และนำขึ้นแสดงในปี 1895 ก่อนจะได้คำวิจารณ์แง่บวกล้นหลาม และกลายมาเป็นเวอร์ชันของ Swan Lake ที่ถูกยึดเป็นแบบแผนมาจนถึงปัจจุบัน
บทประพันธ์ได้รับแรงบันดาลใจมาจากตำนานพื้นบ้านของรัสเซียและเยอรมนี เล่าเรื่องราวของ โอเดตต์ เจ้าหญิงที่ถูกสาปให้กลายเป็นหงส์ในเวลากลางวันและเป็นมนุษย์ในเวลากลางคืน โดยหมอผีผู้ชั่วร้ายนามว่า วอน รอทบาร์ท ทางเดียวที่โอเดตต์จะแก้คำสาปได้คือการอภิเษกสมรสกับ เจ้าชายซิกฟรีด รักแท้ของเธอ ก่อนที่รอทบาร์ทจะส่ง โอดีล ลูกสาวผู้หน้าตาเหมือนโอเดตต์ทุกประการมาล่อลวงเจ้าชาย เป็นเหตุให้โอเดตต์เสียใจและนำไปสู่โศกนาฏกรรมในตอนท้ายเรื่อง
ปัจจุบัน Swan Lake กลายเป็นหนี่งในบทประพันธ์ที่ทรงอิทธิพลอย่างมาก โดยถูกนำไปดัดแปลงหรืออ้างอิงถึงในงานศิลปะหลายแขนงทั้งดนตรี แอนิเมชัน เกม ละครเวที หรือแม้กระทั่งภาพยนตร์ เช่น Funny Girl (1986) หรือ Black Swan (2010) ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจมาจากเค้าโครงเรื่องของ Swan Lake
