วันนี้ (5 พฤศจิกายน) จากกรณีที่ พล.ต.อ. สุวัฒน์ แจ้งยอดสุข ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ มีคำสั่งระงับการตั้งจุดตรวจเพื่อปรับปรุงแนวทางการปฏิบัติให้มีความโปร่งใส ตรวจสอบได้ และมีมาตรฐานสากลนั้น จึงได้มีการทดสอบการตั้งจุดตรวจ
สำหรับหลักการและการตั้งจุดตรวจในครั้งนี้เป็นด่านขนาดใหญ่ มีความยาวทั้งสิ้น 20 เมตร เจ้าหน้าที่ 12 คน โดยมีการตั้งกล้องวงจรปิดจำนวน 4 ตัว เพื่อบันทึกข้อมูลอยู่ตลอดเวลาตั้งแต่ก่อนเข้าจุดตรวจจนถึงโต๊ะตรวจวัดแอลกอฮอล์
โดยการตั้งกล้องวงจรปิดนั้น ตำรวจสามารถตรวจสอบประชาชนได้ และประชาชนก็สามารถตรวจสอบการทำงานของตำรวจได้เช่นกัน อีกทั้งประชาชนก็มีสิทธิ์ที่จะใช้มือถือบันทึกภาพการตรวจค้นได้อีกด้วย อย่างไรก็ตาม การบันทึกภาพสามารถตรวจสอบย้อนหลังได้ 3 วันเพื่อความโปร่งใสในการทำหน้าที่ และหากประชาชนรู้สึกไม่ได้รับความเป็นธรรม สามารถโทรร้องเรียนได้ที่สายด่วน 1559
สำหรับขั้นตอนของตำรวจในการดำเนินการมีดังนี้
- กรณีที่มีรถขับเข้ามาในจุดตรวจ ตามปกติตำรวจจะเรียกให้หยุดและสอบถามพร้อมตรวจใบขับขี่ หากไม่พบพิรุธก็จะปล่อยไป
- กรณีที่รถขับเข้าด่านตรวจและมีอาการมึนเมา ตำรวจจะสังเกตด้วยสายตา หากเข้าข่ายมึนเมาจะให้นำรถเข้าจุดตรวจ พร้อมแจ้งสิทธิ์ หากผู้ขับขี่ไม่ยอมเป่าก็จะมีความผิด สันนิษฐานว่ามีการดื่มสุรา และใช้การเจรจาพร้อมบันทึกภาพตลอดเวลา จากนั้นจะนำผู้ขับขี่ไปตรวจวัดแอลกอฮอล์ โดยจะต้องเปลี่ยนเข็มเป่าต่อหน้าผู้ขับขี่ทุกครั้งที่ตรวจวัด
- กรณีที่มีรถขับเข้ามาที่ด่านตรวจ ซึ่งคนขับมีอาการมึนเมาและก่อความวุ่นวาย ทางตำรวจประจำด่านจะดำเนินการพาผู้ขับขี่ตรวจค้นรถและตรวจประวัติอาชญากรรม หากพบว่ามีประวัติก็จะจับกุม ก่อนพาไปตรวจค้นรถ
- กรณีที่มีสายลับแจ้งว่ารถต้องสงสัยขนยาเสพติดเข้ามาในพื้นที่ จะมีการปิดกั้นกันหลบหนีและเรียกตรวจ โดยจะตรวจสอบแผ่นป้ายทะเบียนและตรวจประวัติอาชญากรรมก่อนดำเนินการตามขั้นตอน
สำหรับรูปแบบการตั้งจุดตรวจวัดแอลกอฮอล์ของสถานีตำรวจขนาดใหญ่ซึ่งใช้กำลังตำรวจ 12 นาย ประกอบด้วย หัวหน้าชุด 1 นาย, ชุดคัดเลือกรถเพื่อมาตรวจสอบ 2 นาย, ชุดตรวจวัดแอลกอฮอล์ 3 นาย, ชุดป้องกันการหลบหนี 4 นาย, ชุดคุ้มกันเจ้าหน้าที่ตรวจวัดแอลกอฮอล์ 1 นาย ชุดควบคุมผู้ต้องหา 1 นาย
ด้านแนวทางการปฏิบัติที่สำคัญในการตั้งจุดตรวจมีดังนี้
- การตั้งจุดตรวจต้องได้รับอนุมัติจากผู้บังคับบัญชาตั้งแต่ระดับผู้บังคับการขึ้นไป การตั้งจุดตรวจต้องมีแผนการปฏิบัติที่ชัดเจน จุดตรวจวัดแอลกอฮอล์ต้องมีป้ายแสดงถึงมาตรฐานการตรวจวัดแอลกอฮอล์ตั้งไว้บริเวณใกล้โต๊ะตรวจวัดแอลกอฮอล์ในลักษณะที่ผู้รับการตรวจวัดมองเห็นได้ชัดเจน
- การกำหนดสถานที่ตั้งจุดตรวจวัดแอลกอฮอล์ต้องกำหนดมาจากข้อมูลผู้กระทำความผิดเมาแล้วขับในเขตพื้นที่ สถิติการเกิดอุบัติเหตุที่มีสาเหตุมาจากเมาแล้วขับ สภาพพื้นที่มีความเสี่ยงต่อการกระทำความผิดเมาแล้วขับ การมีสถานบริการหรือสถานที่จำหน่ายสุราโดยรอบบริเวณจุดตรวจ
สำหรับจุดตรวจวัดแอลกอฮอล์ต้องมีแผงกั้นที่มีเครื่องหมายการจราจรว่า ‘หยุดตรวจ’ โดยให้เป็นไปตามมาตรฐานที่จุดตรวจ และในเวลากลางคืนจะต้องมีแสงไฟส่องสว่างให้มองเห็นได้อย่างชัดเจนในระยะไม่น้อยกว่า 150 เมตร
ทั้งนี้ ก่อนถึงจุดตรวจให้มีแผ่นป้ายแสดงยศ ชื่อ นามสกุล และตำแหน่งของหัวหน้าด่านตรวจหรือจุดตรวจดังกล่าว และตำรวจจะมีการสื่อสารกับประชาชนในการบังคับใช้กฎหมาย ต้องมีการอธิบายข้อกฎหมายให้ผู้กระทำผิดเข้าใจข้อกล่าวหา โดยใช้กิริยาวาจาที่สุภาพ การตั้งจุดตรวจวัดแอลกอฮอล์ให้ปฏิบัติตามมาตรการการปฏิบัติเกี่ยวกับการตั้งด่านตรวจ จุดตรวจ และจุดสกัด ตามที่สำนักงานตำรวจแห่งชาติได้เคยสั่งการไว้อย่างเคร่งครัด
พิสูจน์อักษร: ภาสิณี เพิ่มพันธุ์พงศ์