แม้จะเป็นสัตว์ขนาดยักษ์ที่ดูน่าเกรงขามและมีชื่อเสียงราวกับเป็นสัตว์ดุร้าย แต่แท้จริงแล้วเหล่าฉลามวาฬกำลังถูกคุกคามจนใกล้สูญพันธุ์ จนทำให้เกิดเป็นวันฉลามวาฬนานาชาติที่ริเริ่มขึ้นในปี 2012 เพื่อสร้างความตระหนักรู้ให้คนทั่วโลกร่วมกันอนุรักษ์สัตว์น้ำขนาดยักษ์เหล่านี้
ฉลามวาฬถือเป็นปลาที่ใหญ่ที่สุดในโลก หากโตเต็มที่จะมีขนาดใหญ่กว่า 10 เมตร ซึ่งฉลามวาฬที่ตัวใหญ่ที่สุดที่เคยมีการบันทึกมามีความยาวถึง 20 เมตร และหนักถึง 42 ตัน
แม้จะมีฟันซี่เล็กๆ กว่า 3,000 ซี่ แต่ฉลามวาฬหากินด้วยการกินแพลงก์ตอนและสัตว์ทะเลตัวเล็กๆ เป็นอาหาร ด้วยการอ้าปากกรองน้ำทะเลราวๆ 5,000 ลิตรต่อชั่วโมงผ่านซี่กรอง
จากข้อมูลของบัญชีแดงสัตว์ที่ถูกคุกคาม (IUCN Red List of Threatened Species) พบว่า ฉลามวาฬมีแนวโน้มลดลงเรื่อยๆ ตั้งแต่ 40-92% แล้วแต่พื้นที่ ส่วนในเอเชีย-แปซิฟิก ฉลามวาฬมีแนวโน้มลดลงเฉลี่ย 63% ทำให้ถูกยกสถานะจาก เสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ (Vulnerable) เป็น ใกล้สูญพันธุ์ (Endangered) จากการประเมินในปี 2016 โดยใช้ข้อมูลในช่วง 75 ปีที่ผ่านมา
สำหรับประเทศไทยมีกฎหมายคุ้มครองฉลามวาฬคือ พ.ร.บ. สงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า และ พ.ร.ก. การประมง ที่กำหนดให้ฉลามวาฬเป็นสัตว์ห้ามจับหรือนำขึ้นเรือ หากฝ่าฝืนมีโทษปรับ 300,000-3,000,000 บาท
อ้างอิง:
